Gewassen
Al het Gewassen nieuws volg je het best via Nieuwsgrazer. Klik voor een volledig overzicht met Gewassen nieuws of word lid van de dagelijkse nieuwsbrief.
Gewassen nieuws
Vorig jaar bijna 80.000 euro meer uitgekeerd aan faunaschade dan jaar eerder
03-06-2021 - 0 reacties Boeren in Drenthe hebben vorig jaar 286.262 euro als vergoeding voor schade aan hun gewassen of vee door dieren uitgekeerd gekregen. Dat is bijna tachtigzuizend euro meer dan in 2019. Toen bedroeg de faunaschade 208.346 euro.
Kudde olifanten laat 500 kilometer lang spoor van vernieling achter in China
02-06-2021 - 0 reacties Een ontsnapte kudde olifanten maakt in het zuidwesten van China het leven van talloze inwoners zuur. De dieren ontsnapten in april uit een reservaat en lopen sindsdien in noordelijke richting. Tijdens hun tocht eten ze gehele velden met gewassen kaal en stampen ze schuren plat, schrijft The Guardian woensdag.
Corvus Drones ontvangt financiering voor ontwikkeling drone voor gewasmonitoring
15-04-2021 - 0 reacties Corvus Drones uit Ede ontwikkelt een volledig automatisch vliegende drone die gewassen kan monitoren en data kan verzamelen in de glastuinbouwsector. Om haar technologie verder te ontwikkelen ontvangt Corvus Drones financiering vanuit het Innovatiefonds ION+, een innovatiefonds voor mkb-ers in…
Van auto's naar biologische gewassen
25-03-2021 - 0 reacties
Salvatore Palmieri is een jonge ondernemer uit het Italiaanse Policoro (Matera) met een diploma in architectuur en design. Hij is de eigenaar van Biotesoro, een onderneming die beschikt over 10 hectare en ongeveer 3 jaar geleden is ontstaan. De gewassen worden op biologische wijze geteeld.
Salvatore…
Zorgen omwonenden terecht, blijkt uit rapport over vuile grond bij Perkpolder: ‘Hier is wel wat fout gegaan’
22-03-2021 - 0 reacties PERKPOLDER - Niet verrassend, wel zorgelijk. Zo reageren omwonenden op de recente jaarrapportage van Deltares, waaruit blijkt dat vervuilende stoffen doorsijpelen uit de grond die is gebruikt voor de nieuwe zeedijk bij Perkpolder. Verder onderzoek moet uitwijzen of er gevaar is voor de zoetwaterbel die landbouwers gebruiken om hun gewassen te beregenen.
Waarom gewasregistratie zo belangrijk is
08-03-2021 - 0 reacties Gewasregistratie is essentieel om optimale omstandigheden te behouden voor de gewassen. Zelfs in een gecontroleerde teeltomgeving kunnen de omstandigheden in de loop van de tijd variëren. Veranderende weer/klimaatomstandigheden, managementpraktijken, biologische factoren en interacties tussen…
Vertical farmingsector staat kruispunt: eerst meer of eerst beter
25-02-2021 - 0 reacties Alhoewel het jaarrond telen van gewassen met Controlled Environment Agriculture (CEA) voorgesteld is als de methode waarmee de voedselproductie lokaler kan worden en de veerkracht tegen extreme klimaatveranderingen vergroot kan worden, moeten de efficiëntie en beperkingen van deze strategie nog…
Bladgroenten en courgettes geteisterd door Spaanse vorst
06-01-2021 - 0 reacties
Spanje is 2021 begonnen met een drastische daling van de temperatuur in een groot deel van het land. Er wordt ook flinke kou voorspeld voor de rest van de week. Vorst heeft in Murcia zijn sporen nagelaten op gewassen zoals artisjok, courgette, bladgroenten en koolsoorten.
Op sommige punten in de Guadalentín-vallei…
Indiase boeren blokkeren hoofdstad uit protest tegen landbouwhervorming
03-12-2020 - 0 reacties
Indiase boeren zijn massaal de straat op gegaan, uit protest tegen ingrijpende landbouwhervormingen van premier Modi. Vooral in de hoofdstad New Delhi zijn de gevolgen groot: tienduizenden boeren hebben daar op verschillende plekken kampen opgeslagen. "Het is heel ontwrichtend", zegt correspondent Saskia Konniger. "De grootste toegangsaders zijn geblokkeerd."
De boeren zijn boos over nieuwe landbouwwetten die in september werden aangenomen door het Indiase parlement, maar nog niet zijn ingevoerd. Die draaien om liberalisering van de landbouw, een sector waarin meer dan de helft van de werkende bevolking zijn geld verdient.
Tot nu toe stelde de overheid grofweg de prijzen van rijst en groenten vast, en vond de ver- en aankoop plaats op een van de 7000 mandi's, deels door de overheid gerunde markten. De regering-Modi wil dat boeren voortaan vooral zelf deals sluiten met afnemende partijen, en gezamenlijk op een prijs uitkomen.
Onderspit delven
Volgens Modi is zo'n hervorming nodig om ervoor te zorgen dat de verouderde en inefficiënte landbouwsector beter gaat werken. Veel kleine zelfstandige boeren vrezen echter het onderspit te delven tegen grote landbouwconglomeraten, die goedkoper kunnen produceren.
Deze boeren vertellen over hun reden om naar Delhi te komen:
De lokale overheid trad de afgelopen week hard op tegen de protesterende boeren, vertelt Konniger. "Ze zetten in het begin traangas in, en waterkanonnen. Dat leidde tot veel ophef onder de bevolking, die sympathie heeft voor de boeren. Nu is het rustiger en zijn er ook gesprekken tussen de regering en de demonstranten."
De regering-Modi en regeringsgezinde media proberen nu oppositiepartijen de schuld te geven van de demonstraties en het geweld, door te beweren dat zij de boeren hebben opgejut met nepnieuws. Bovendien wijzen ze erop dat veel van de actievoerders sikhs zijn, uit de deelstaat Punjab.
"Er wordt gesuggereerd dat het terroristen zijn die zich willen afscheiden en een eigen staat willen oprichten", zegt Konniger. "Maar daarvan is geen sprake bij deze demonstratie. Het werkt ook niet. Vanaf komende dinsdag willen ook truckers zich gaan aansluiten bij het protest, uit solidariteit."
Vriendjespolitiek
Premier Modi staat sinds zijn aantreden in 2014 bekend als een nationalistisch en autoritair politicus, die zich vooral richt op de hindoeïstische meerderheid in het land, ten koste van minderheden zoals moslims en sikhs. Maar op economisch vlak is hij eerder neoliberaal te noemen, zegt Konniger.
"Hij gelooft in vooruitgang door industrie zoveel mogelijk ruimte te geven. Zo heeft hij tijdens de lockdown wetten die milieu- en arbeidsrechten moeten beschermen afgezwakt ten behoeve van de industrie."
Modi's critici zeggen dat zijn beleid meer weg heeft van vriendjespolitiek, waarbij een paar bevriende industriële partijen bevoordeeld worden in ruil voor politieke steun. Het is daarom de vrees van veel boeren dat hun rechten met deze wet helemaal niet beschermd zullen worden", zegt Konniger. "Zij kunnen niet op tegen de dominantie van grote multinationals die de prijzen bepalen.
Het oude systeem, met de overheidsmarkten, was volgens Konniger ook niet perfect. "Boeren verdienden niet altijd een goede prijs, en er was veel corruptie. Maar veel boeren denken toch dat dat nog altijd de beste manier was om een enigszins eerlijke prijs voor hun goederen te krijgen."
Niet duurzame monocultuur
Toch zien ook tegenstanders van Modi in dat er iets moet veranderen in de Indiase landbouw, zegt Konniger. "Het grootste probleem is dat de landbouw nu niet duurzaam is. Er zijn veel kleine boeren, die hun kleine beetje grond uitputten. Er is veel monocultuur, terwijl het zou helpen om te diversificeren, meer gewassen te verbouwen. Een landbouwexpert die ik sprak opperde om het bestaande systeem te verbeteren en uit te breiden en een minimumprijs voor álle gewassen in te stellen. Dat bevordert diversificatie en je investeert dan in al die boerengezinnen, die hun geld weer uitgeven en zo de economie op gang helpen."
Schaalvergroting zou ook een oplossing kunnen zijn: minder boeren, die meer land tot hun beschikking hebben. Maar ook dat levert een risico op, zegt Konniger. "Zeventig procent van de Indiërs leeft van de landbouw. Waar gaan die mensen naartoe? De steden zijn nu ook al overvol."
Tuinbouwkas krijgt dak van zonnepanelen, nu op zoek naar gewassen die er gedijen
29-10-2020 - 0 reacties Flevoland aast op een duurzame doorbraak. In het dorp Luttelgeest moeten 20.000 zonnepanelen verschijnen, die stroom produceren voor 2200 huizen. Tot zover niets nieuws onder de zon: vind maar eens een gemeente waar zonnecellen níét aan een opmars bezig zijn, op daken of land. Maar in Luttelgeest gaan ze het anders doen. Ondernemer Cor Poppe kreeg het idee om een oude tuinbouwkas van vier hectare op te kopen, zodat hij in één klap het dak kan vullen met zonnepanelen. Die tuinderij moet de komende 25 jaar dienst gaan doen als energiecentrale. De provincie, bekend als koploper met windenergie, ziet dat wel zitten. Het Energie Expertisecentrum Flevoland schiet Poppe te hulp, zodat zijn groene ondernemersdroom werkelijkheid kan worden.
Hoe het voedselbos terugkeert in Zeeland: ‘Het heeft allemaal te maken met wil’
16-09-2020 - 0 reacties De een noemt het een uit de hand gelopen moestuin, de ander een voedselbos: een stukje grond bij de boer met verschillende gewassen door elkaar. De provincie Zeeland wil deze vorm van biologisch boeren stimuleren met subsidie.
Waterschap heft beregeningsbeperking Oost-Groningen op
13-08-2020 - 0 reacties GRONINGEN - Boeren in Oost-Groningen mogen hun gewassen weer de hele dag besproeien. Waterschap Hunze en Aa’s heeft de beregeningsbeperkingen in dat gebied ingetrokken, het algehele verbod tussen Exloo en Annen in Drenthe blijft wel van kracht.
Boeren Hunze en Aa's mogen weer voluit sproeien
13-08-2020 - 0 reacties Boeren in Westerwolde, de Drentse Veenkoloniën en in de omgeving van Veendam en Stadskanaal mogen weer 24 uur per dag hun gewassen beregenen.
Zeeuwse boeren denken aan stoppen met fruit- en uienteelt om zoetwatertekort
11-08-2020 - 0 reacties
Het zoetwatertekort wordt in de provincie Zeeland een steeds groter probleem. Er valt te weinig regen, en daar hebben boeren last van. Sommigen denken erover om te stoppen met fruit- en uienteelt door een zoetwatertekort, meldt ZLTO.
Als het weinig of niet regent is het met name voor Zeeland moeilijk om aan zoet water te komen, zegt Gert van Kralingen, bestuurder bij Waterschap Scheldestromen.
"We zitten hier in een unieke Delta en hebben te maken met zoutwaterinvloeden. De twee enorme waterlichamen, de Ooster- en Westerschelde, snijden dwars door onze provincie en dat houdt in dat we op bijna overal te maken hebben met zout of brak water. Daarmee kun je het land niet beregenen. Dat kan pas onder een bepaalde zoutwaarde en dat water is in onze provincie maar beperkt beschikbaar."
Het Volkerak-Zoommeer is wel zoet. "Het is één van de grootste zoetwaterbekkens van Nederland en daar maken de boeren de afgelopen jaren dankbaar gebruik van", zegt Hendrik-Jan ten Cate van ZLTO tegen Omroep Zeeland. Er zijn wel plannen om het te verzilten.
Volgens Ten Cate zou er een netwerk van leidingen moeten worden aangelegd van het meer richting de verschillende Zeeuwse eilanden, zodat op meer plekken gebruik gemaakt kan worden van het zoete water.
Droge voeten
Ook wordt nagedacht over manieren om zoet water beter op te slaan. "Over het hele jaar gemeten hebben we geen tekort aan water. Het valt alleen op de verkeerde momenten", zegt Van Kralingen. "Dus proberen we onder bepaalde omstandigheden de kreekruggen (red. hoger gelegen zone in voormalige wadgebied) in het najaar en de winter te vullen, zodat die bel met zoet water groter wordt. En bij langdurige droogte halen we het water er weer uit."
Volgens Joris Baecke verdwijnen "hele vrachten" zoet water in de Westerschelde. "Het watersysteem is gebaseerd op droge voeten houden, maar in zomer zou water niet snel afgevoerd moeten worden. Dat water moet je opvangen of omleiden. Dat vergt forse investeringen, maar die doe je voor de lange termijn."
Ook andere boeren denken mee over manieren om het tekort aan zoet water op te lossen. Zo is er op Walcheren een waterhouderij ontwikkeld waarbij afstroom van duinwater beter wordt benut. En op Tholen zijn er boeren die zelf een gemaal hebben gemaakt om zoute en zoete polders van elkaar te scheiden.
Maar terwijl er manieren worden bedacht voor hoe om te gaan met het zoetwatertekort, is er nog geen echte oplossing. En de telers hebben het moeilijk. "Door het droge voorjaar kwam de teelt heel moeilijk op gang. Daardoor ervaar ik de droogte als nog ingrijpender dan in 2018, toen het ook heel erg was", zegt Joris Baecke. , zegt Joris Baecke, akkerbouwer in Zeeland en vicevoorzitter van ZLTO.
Goede bodem en mild klimaat
Hij weet dat Zeeuwse landbouwers graag uien en fruit willen blijven telen, gewassen die al lange tijd veel voorkomen in de provincie. "We hebben een goede bodem voor uien- en fruitteelt en we hebben een mild klimaat. Dat is belangrijk voor die gewassen. We hebben ook zeewind, waardoor we minder strenge nachtvorst hebben in het voorjaar. Ook zitten we qua logistiek gunstig: in de buurt van een aantal grote havens zodat we onze producten makkelijk kunnen exporteren. We hebben dus echt veel voordelen, maar we hebben er wel zoet water voor nodig."
Baecke denkt dat boeren dit najaar de balans opmaken en dan bekijken of het nog wel de moeite is om bepaalde gewassen te telen. "Degenen die geen beschikking hebben over zoet water, zullen misschien stoppen, of investeren in zoetwatermaatregelen. De situatie nog maar eens een jaartje aankijken, is denk ik niet meer realistisch."
De telers zullen zich mogelijk gaan focussen op bijvoorbeeld granen, die minder gevoelig zijn voor zout water. "Maar je kan met alleen granen geen rendabel bedrijf hebben. Je moet ook wat hoogwaardige teelten hebben."
Brabants drinkwaterbedrijf roept boeren op niet overdag te beregenen
11-08-2020 - 0 reacties Directeur Guïljo van Nuland van drinkwaterbedrijf Brabant Water vraagt Brabantse boeren om gewassen niet meer overdag te beregenen. Die oproep deed hij dinsdag in het programma Spraakmakers. Volgens hem gaat door verdamping overdag "zo vreselijk veel" water verloren dat het zonde is om overdag gewassen te beregenen.
Zonder beregenen dreigt opbrengstverlies
05-08-2020 - 0 reacties Grote kans dat onberegende gewassen de komende week door de naderende hittegolf en bijhorende zonnestraling doodgaan. Zodra de hittegolf die mogelijk extreem lang gaat duren voorbij is, dreigt doorwas in consumptieaardappelen.
Waarom melkveehouders boos zijn over 'eiwitplan' minister Schouten
03-07-2020 - 0 reacties
De melkveesector en minister Schouten zijn het over een ding eens: koeien moeten minder eiwitrijk voer krijgen. Dat levert stikstofreductie op, zodat er weer meer huizen gebouwd kunnen worden. Maar de boeren en Schouten lijken lijnrecht tegenover elkaar te staan over de manier waarop dit moet gebeuren.
De minister wil een limiet aan de toegestane hoeveelheid eiwit in krachtvoer. Dat is het aanvullende voedsel voor koeien naast bijvoorbeeld gras, mais of hooi. Melkveehouders riskeren vanaf 1 september een boete van 2500 euro als ze krachtvoer gebruiken of op voorraad hebben met te veel eiwit.
Twee dagen op en rij voerden agrariërs actie tegen dit plan. Trucks van Defensie blokkeerden vanmorgen de binnenstad van Den Haag om te voorkomen dat boeren op trekkers opnieuw het Binnenhof zouden bereiken. De protestacties vandaag verliepen het grootste deel van de dag rustig.
Uitzondering was de inmiddels opgeheven blokkade van de A1 vanmiddag bij Deventer:
Als grootste bezwaar tegen het plan noemen boeren de gezondheidsrisico's voor koeien. Dat wordt onderschreven door de Koninklijke Nederlandse Maatschappij voor Diergeneeskunde (KNMvD).
Veevoerdeskundige Jan Dijkstra van de Universiteit Wageningen is het eens met de dierenartsen. "Als bijvoorbeeld een jong kalf te weinig eiwit krijgt, kan die later problemen krijgen. Denk aan gevoeligheid voor ziektes of een verminderde vruchtbaarheid."
Het plan van de minister maakt het volgens Dijkstra moeilijker om vee een gebalanceerd dieet te geven. Want het gevolg kan zijn dat de veehouders meer voer geven om aan dezelfde hoeveelheid eiwit te komen als eerst. Daardoor kunnen de koeien en kalveren te dik worden.
'Duizenden boeren getroffen'
Zo'n veertig procent van de 16.000 melkveebedrijven krijgt volgens Landbouworganisatie LTO last van het plan. Dat zijn de boeren die afhankelijk zijn van krachtvoer. Bijvoorbeeld omdat de gewassen die daar groeien beperkt zijn en onvoldoende zijn voor een gebalanceerd dieet.
Minder eiwit in krachtvoer kan ook leiden tot minder melkproductie. "Het is op voorhand moeilijk te zeggen hoeveel dat scheelt", zegt Dijkstra. De eiwitinname kan volgens hem wel "een stuk lager" zonder dat koeien minder melk geven.
Het effect op de melkproductie zal relatief gering zijn, zegt Wil Meulenbroek, voorzitter van de LTO-afdeling melkveehouderij. Het is volgens hem een ondergeschikt argument omdat het vooralsnog gaat om een tijdelijke maatregel tot 1 januari 2021. Maar de schade aan de dieren kan wel wel permanent zijn.
"Melkveehouders moeten kiezen tussen twee keuzes die verkeerd zijn", legt Meulenbroek uit. "Kies je voor dierenwelzijn of hou je je aan de regels van de minister? Melkveehouders hebben het gevoel dat er geen begrip is voor hun situatie."
Afgelopen nacht in de Tweede Kamer bleek dat begrip er wel te zijn. De Kamer stemde in met een motie om het alternatieve plan van de boeren door het Planbureau voor de Leefomgeving te laten doorrekenen.
Wat stellen melkveehouders voor?
Als alternatief willen melkveehouders zelf de regie houden over het dieet van de koeien en beloven ze hun dieren 3 procent minder eiwit te voeren. Dat wordt volgens de LTO berekend op basis van de hoeveelheid eiwit die een boer de tweede helft van 2018 heeft verbruikt.
Veevoerexpert Dijkstra denk dat dit alternatief - zolang de boeren hun belofte nakomen - op papier iets beter is voor het welzijn van de dieren. Want die kunnen het beste inschatten wat een dier nodig heeft om gezond te blijven.
Minister Schouten zegt dat ze geen "zoete broodjes met de boeren wil bakken":
Minister Schouten betwijfelt of er überhaupt genoeg tijd is om het plan van de melkveehouderij door te lichten. Ook benadrukt ze dat volgens haar de gezondheid van de dieren in het huidige plan wel gewaarborgd is. Er komt hulp voor boeren die kunnen aantonen dat hun dieren in problemen raken.
Bovendien biedt het alternatieve plan, waarbij de boeren vrijwillig minder eiwit toedienen, geen juridische garantie voor de benodigde stikstofreductie, zegt de minister. "We hebben er weken over gesproken met de sector, maar uiteindelijk was de conclusie dat het voorstel niet zou leveren wat we nodig hebben om weer huizen te kunnen bouwen."
De maatregel moet een ammoniakreductie van 0,2 kiloton opleveren. Dat is weinig als je het vergelijkt met de jaarlijkse stikstofuitstoot van de melkveesector (280 kiloton, CBS), maar voldoende om de bouw van 75.000 woningen te kunnen realiseren.
Uientelers in Zeeland zetten 'bijenbrood' in om de oogst te beschermen
27-06-2020 - 0 reacties
Uientelers in Zeeland gebruiken steeds vaker de plant phacelia om insecten weg te houden. Vooral de trips maakt het telers moeilijk. Het 'onweersbeestje' eet de uienplant stukje bij beetje op, waardoor hij uiteindelijk dood kan gaan.
Dat er de laatste jaren zoveel tripsen zijn heeft te maken met de relatief warme winters, waarbij er meer trips overleven. De daaropvolgende warme zomers zorgen ervoor dat ze zich explosief kunnen vermeerderen. Daarnaast zijn veel uienplanten verzwakt door de droogte en daardoor vatbaarder voor de trips.
Tripsen verstoppen zich bij licht weer in het gewas en zijn daardoor bijna niet zichtbaar. Ze zijn moeilijk te bestrijden. Ook de veranderende (strengere) regelgeving rond het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen maakt de bestrijding ervan lastig.
Uit onderzoeken en tests blijkt dat natuurlijke vijanden, zoals lieveheersbeestjes, kunnen helpen bij het verminderen van de trips. "Er zijn verschillende initiatieven geweest met onder meer komkommerkruid en de phacelia. Die laatste kwam telkens naar voren als een gewas dat veel natuurlijke vijanden van de trips aantrekt", zegt Luc Remijn van het Uien Innovatie Kenniscentrum, dat al jaren onderzoek doet naar uien. De phacelia wordt ook wel bijenbrood, bijenvoer of bijenvriend genoemd. Onder de juiste omstandigheden wordt er veel nectar geproduceerd.
Op verschillende plekken in Zeeland, maar ook daarbuiten, zijn het afgelopen jaar phaceliaplanten in de buurt van uienplanten neergezet. "De bedoeling is dat de phacelia de natuurlijke vijanden van de trips lokt. Denk bijvoorbeeld aan roofmijten. Die dieren worden naar bloeiend gewas getrokken. Op het moment dat die vijanden er volop in zitten, maai je de phacelia's af."
Het is de bedoeling dat die 'natuurlijke vijanden' daarna op zoek gaan naar een nieuwe plek en voor de uien kiezen, die in de buurt staan van de weggemaaide phacelia's. Daar moeten ze dan de tripsen opeten. "Veel roofmijten gaan pas iets anders zoeken als de phacelia er niet meer is. Ze gaan naar iets in de buurt. Wat nog onderzocht moet worden is hoe ver een bepaalde roofmijt kan komen", aldus Remijn.
Proef in Dreischor
Een uienteler in Dreischor in Zeeland is een van de locaties waar een proef loopt met de phacelia's. Daar staan paarse stroken phacelia's tussen de uienplanten. De proef duurt drie jaar. Het eerste seizoen zit erop en de resultaten zijn veelbelovend.
"Wat we willen is dat die natuurlijke vijanden van de trips, zoals lieveheersbeestjes, zich van de bloemen naar de uienplanten verplaatsen. Dat gebeurt nu en dat is goed nieuws", zegt Lein de Visser van het CZAV (een agrarische aan- en verkoopcoöperatie in Zuid-Nederland) tegen Omroep Zeeland.
Er wordt niet alleen met phacelia's geëxperimenteerd om uien te beschermen. Er worden ook andere gewassen uitgeprobeerd.
Het experiment is veelbelovend, maar lost niet alle problemen op, benadrukt Remijn. "Was het maar waar. We gebruiken ook bepaalde gewasbeschermingsmiddelen, maar die werken vaak niet afdoende. Om de chemie een handje te helpen, worden dit soort initiatieven ingezet. Maar het zal denk ik nooit met natuurlijke vijanden alleen kunnen. Samen met de chemie zorgen de natuurlijke vijanden wel voor minder schade."
Bloesem bestuiven met zeepbellen uit een drone
18-06-2020 - 0 reacties Gewassen zijn afhankelijk van bestuiving. Maar als er minder insecten zijn, lukt dat niet altijd. Onderzoekers zoeken alternatieven.
Brabantse boeren gebruiken in droge jaren onverwacht veel water voor de beregening van hun akkers
15-06-2020 - 0 reacties
In de droge jaren 2019 en 2018 hebben Brabantse boeren onverwacht veel grondwater gebruikt om hun gewassen te beregenen. Dat extra oppompen van grondwater, brengt de Brabantse waterbalans in gevaar. De afspraak is dat er niet meer grondwater wordt gebruikt dan er kan worden aangevuld. "Een hypotheek die afgelost moet worden," noemt de Brabantse Milieufederatie het. Het probleem is urgent; want het voorjaar van 2020 is tot nu toe ook gortdroog.
Drie jaar geleden rekende de provincie nog met 37 miljoen kubieke meter grondwater voor de boeren, met mogelijke uitschieters in droge jaren naar 70 miljoen. Maar 2018 en 2019 kwamen uit op 100 miljoen kubieke meter. (Eén kubieke meter is duizend liter).
We zijn overvallen"We zijn overvallen door de snelheid van de klimaatverandering," zegt Lambert Verheijen, dijkgraaf van waterschap Aa en Maas. "We hebben veel meer te maken met extremen. Droogte en wateroverlast wisselen elkaar af. Dat vraagt om maatregelen."
De boeren zijn niet de enigen die grondwater oppompen. Brabant haalt elk jaar 300 miljoen kubieke meter uit de grond voor drinkwater. En de industrie heeft ook nog eens 20 miljoen kubieke meter nodig.
Grondwater moet weer aangevuldDie 320 miljoen kubieke meter die wordt opgepompt, moet je vergelijken met het water (vooral regenwater) waarmee het grondwater wordt aangevuld. Dat is (in Brabant) per jaar 1700 miljoen kubieke meter.
Dat lijkt ruim voldoende maar ongeveer tachtig procent van het regenwater stroomt weg voordat het de bodem in kan zakken. Uit angst voor wateroverlast zijn we er als Nederlanders al eeuwen aan gewend water zo snel mogelijk de deur uit te werken. Brede en diepe sloten, gemalen, rioleringsbuizen en drainagesystemen voeren het waardevolle regenwater zo snel mogelijk af naar zee.
Nog maar net in evenwichtDe 320 miljoen kubieke meter die Brabant oppompt, wordt dus aangevuld met maar 340 miljoen kubieke meter. Het is nog maar net in evenwicht.
"En dan houd je nog geen rekening met de hoeveelheid water die de natuur nodig heeft," zegt Misha Mouwen van de Brabantse Milieu Federatie. Het is logisch dat bossen, heidevelden en moerassen ook water nodig hebben. Mouwen onderzoekt momenteel wat het aandeel van de natuur zou moeten zijn en denkt daar na de zomer meer over te kunnen zeggen.
Water langer vasthouden "We moeten regenwater langer vasthouden," zegt dijkgraaf Lambert Verheijen.
"Dat doe je door de grondwaterstand te verhogen of door water op te slaan in natte natuurgebieden. Die werken dan als een spons."
"Nederland is geen woestijn," voegt Mouwen daaraan toe. "Er is genoeg water in dit kletsnatte land maar we kiezen er voor om het snel weg te laten stromen. Als je het dan later nodig hebt, kom je in de problemen."
De waterstand verhogen klinkt simpel, maar dat is het zeer zeker niet. Wat de opties en de hindernissen zijn, lees je in een verhaal dat dinsdagochtend om 9.00 uur verschijnt op deze website.
