ING bank: De Nederlandse melkproductie kan met 20% toenemen

<b>Vorige week al een paar regels op <a href=agd.nl/Algemeen/Artikel/… target=0>AGD.nl</a>. Maar hier met dank aan de ING bank een samenvatting van de Inleiding Alta Dairy Day, 26 oktober 2007 door Cor Bruns, Directeur ING Bank Agrarische Bedrijven:

Huidige stand van zaken</b>
De hoge prijzen op de wereldmarkt voor melkpoeders en boter wezen al eerder op veranderingen in de zuivelmarkt, maar sinds april/mei dit jaar verhogen ook de Nederlandse zuivelaars hun voorschotprijzen. De discussie over het eindigen van het melkquotum in 2015 is inmiddels verschoven naar de vraag wanneer vrij gemolken kan worden, en die datum zou wel eens v?2015 kunnen liggen. We kunnen concluderen dat de effecten van de afbouw van het Europese marktordeningssysteem in combinatie met een aantrekkende vraag naar zuivel in de wereld een optimistische stemming in de sector teweeg brengt.

Niet alleen de melkprijs maar ook de grondprijs stijgt. Dit is van belang voor u als melkveehouder omdat de keuze tussen zelf grond kopen, of voer-mest contracten sluitenonder andere afhangt van de grondprijsontwikkeling. Het is de vraag of de melkveehouderij zal intensiveren bij een uitbreiding van het quotum, of toch grond aankopen. Met de ontwikkeling van de huidige grondprijzen ligt een intensivering eerder voor de hand, zeker als financi? middelen moeten worden vrijgemaakt om uitbreiding in stallen en melkinstallaties mogelijk te maken.

De quotumprijs heeft een enorme duikeling gemaakt onder invloed van berichten dat quotum wel eens snel niet meer nodig zou kunnen zijn. Op dit moment is de prijs al enkele maanden stabiel op 17 euro/kg vet, er wordt afgewacht op besluiten uit Brussel, en prognoses of dit jaar onder of boven het NL quotum wordt gemolken. Bijzonder is dat bijvoorbeeld de Deense quotumprijs nauwelijks op deze ontwikkelingen reageert, sterker nog, tijdens de laatste ronde is de prijs zelfs licht gestegen. In Nederland is quotum overigens nog ruim een dubbeltje duurder per kilogram melk, maar dat prijsverschil is in het verleden veel groter geweest.

<b>Marktverwachtingen</b>

1. Op grond van de marktverwachtingen voor vraag en aanbod op de wereldmarkt is het re? om met gemiddeld hogere melkprijzen rekening te houden dan de afgelopen jaren. Gerenommeerde onderzoeksinstituten verwachten een aanhoudend groeiendevraag, die niet voldoende kan worden gevuld door groeiende productie. Niettemin zijn er ook andere factoren die vraag, aanbod en prijs sturen. Renteontwikkelingen, de dollarkoers, en algemene economische ontwikkelingen kunnen de vraag tijdelijk doen stijgen of dalen, met dito gevolg voor de prijs. U zult dus ook terdege rekening moeten houden met perioden met lage prijzen.

2. Het is nog steeds niet duidelijk of en wanneer de quotumuitbreiding zal plaatsvinden. Grote landen als Duitsland, Engeland en Frankrijk hebben zo hun eigen belangen, en kunnen uitbreiding wel eens uitstellen tot quotumjaar 2009. ING Bank ziet uitbreiding in 2008 nog niet als vaststaand feit, en over percentages verschillen de meningen ook. Wij gaan nu uit van een uitbreiding van rondom 3%.

3. Afhankelijk van het percentage en de datum van quotumuitbreiding zal de quotumprijs verder kunnen dalen. Mocht uitbreiding pas in 2009 plaatsvinden, dan is een opleving zeker niet onmogelijk. De vraag of dit jaar het NL quotum al dan niet volgemolken wordt speelt ook een belangrijke rol.

4. In lijn met de grondstofprijzenontwikkeling voor graan, staal, en olie zal de kostprijs voor de productie van melk de komende jaren blijven stijgen.

5. Bij een goed management, en aandacht voor de kostprijs is in onze ogen de komende jaren een betere resultaat/kg te realiseren. Dit mede door het langzamerhand aflopen van quotumkosten. Fiscaal gezien is het noodzakelijk om rekening te houden met hogere belastingafdracht door gewijzigde afschrijvingsregels, en het verdwijnen van afschrijvingen op quotum. Dat is een reden om goed te kijken naar uw aflossingsregime, omdat de afloscapaciteit mede wordt bepaald door de afschrijvingen.

6. Het Economisch Bureau van ING Bank verwacht dat de ECB zeker tot tweede helft 2008 pas op de plaats zal houden met het huidige (variabele) renteniveau. De langere rentes worden be?loed door vraag en aanbod naar leningen, daar heeft de ECB dus geen directe invloed op, maar ING Bank verwacht dat ook deze rentes de komende periode stabiliseren.

7. De dollar wordt steeds goedkoper t.o.v. de euro. Hier wordt niet vaak aandacht aan besteed, maar het heeft wel degelijk invloed op uw inkomen. Veel internationale exportproducten zoals melkpoeder worden afgerekend in dollars, en de huidige ontwikkeling van de dollarkoers is daarvoor niet gunstig. Het economisch bureau van ING verwacht een verdere stijging van de EUR/USD koers tot boven de 1,45 aan het eind van dit jaar.

<b>Visie op de melkveehouderij</b>
1. De melkproductie in Nederland kan met 20% toenemen, daar is gezien de ambitie van veel groeiers en op grond van de huidige mestwetgeving ruimte voor. Voorwaarde is dat de mineralen plaatsingsruimte in Nederland effici?er wordt benut, en projecten op het gebied van mestverwerking daadwerkelijk worden doorgezet. Europese ontwikkelingen op het gebied van de nitraatrichtlijn en kaderrichtlijn water kunnen de groei beperken, maar ING Bank gaat er vanuit dat er een goede balans wordt gevonden tussen de economische belangen en een werkbaar beschermingsniveau van lucht, bodem en water.

2. Door toetreden van nieuwe handelspartijen in de zuivelmarkt wordt deze dynamischer en beweeglijker. Het marktmechanisme van vraag en aanbod werkt effici?er, omdat melkstromen sneller hun weg vinden naar de verwerkers, en concurrentie tussen afnemers ontstaat. In een stijgende, maar ook dalende markt worden prijsverschillen sneller doorgegeven aan de producent. Het gevolg is een veel beweeglijker melkprijs dan we de afgelopen decennia gewend waren.

3. Doordat de Europese bescherming wordt afgebouwd wordt de (wereld)marktprijs van melk gevoeliger voor economische ontwikkelingen. Factoren als inflatie, rente, dollarkoers en koopkracht van consumenten gaan een steeds belangrijker rol spelen.

4. Als gevolg van grotere melkprijsschommelingen zullen melkveebedrijven een buffer moeten opbouwen voor slechte jaren, of vooraf afspraken maken met financiers over flexibele financieringsvoorwaarden.

5. De hoogte van de hectarepremies zal versneld worden afgebouwd.

6. Het traditionele gezinsbedrijf met 100-150 koeien blijft de ruggengraat van de Nederlandse melkveehouderij. Naast de familiebedrijven ontstaat een kleine kopgroep van grote bedrijven met 500 koeien en meer.

<b>Groeiscenario’s, waarom groeien?</b>
1. Optimale inzet arbeid
2. Optimalisering processen op het bedrijf
3. Vaste kosten uitsmeren over meer liters
4. Schaalvoordelen benutten van gebouwen, machines en installaties
5. Inkoopvoordeel
6. Bij gelijkblijvende marge een hoger gezinsinkomen
7. Opbrengstverhoging per liter, etc, etc.
Problemen: management, mest (grond), arbeid, financiering, kosten, ruimtelijke ordening.

- Is quotum kopen nog verstandig?
- Melk welke melkprijs houdt u rekening?
- Of leasen in noodgevallen, en voor welke prijs?
- Aankoop vaarzen of eigen opfok?
- Ontwikkeling overige kosten

Uitgangspunten
- waar staat u nu, en waar wilt u heen
- Is er ruimte om tegenvallers op te vangen
- Hoeveel risico wilt u lopen
- Zijn er momenten mogelijk om de plannen te versnellen of vertragen

<b>Conclusie</b>
De zuivelmarkt is hectisch en onvoorspelbaar geworden, niet alleen de opbrengsten maar de kosten stijgen ook. Europa geeft nog steeds geen duidelijkheid over het te voeren quotumbeleid. We gaan naar een vrije markt, daar is omvang belangrijk De effici?ste producent doet het beste zaken. Groei is vooral weggelegd voor bedrijven die tegelijk die efficiencyslag kunnen maken. Het doorrekenen van groeiscenario’s met verschillende prijs en kostenniveaus geeft inzicht in financi? risico’s en slagkracht van een bedrijf, waardoor u niet voor financi? verrassingen komt te staan.