Bedrijfsopvolgers hebben het moeilijk - Overname vaak te duur

@spotmelker misschien tijd voor een andere soort overname, zonder bank. De uitreder of familie kan als bank fungeren, ze laten in eerste aanleg het geld erin zitten en ontvangen een soort dividend en de opvolger kan naar ratio het deel overnemen. Tis maar wat je kunt. wil en kan regelen, blijft maatwerk

Het grootste euvel is de stijging van onroerend goed,vrije verkeerswaarde gaat steeds schever lopen tov maximaal financierbare overnamesom.

@arjankok gecombineerd dat er onvoldoende rekening mee gehouden is dat de investeringen die de uitreder de laatste jaren mede heeft gedaan(O.a de gebouwen)als een molensteen om de nek hangen voor de overname

@van Ittersum die mening deel ik niet: ook al is er recent voor overname geinvesteerd dan heeft de opvolger een courant bedrijf en hoeft hij de eerste jaren niet te investeren maar alleen maar super te draaien en flink af te lossen....

En dan het liefst dat Pa en de rest van de familie verlies neemt op die investering.
Ik ken ook nog zulke gevallen waar grond voor bijna 90000 gulden per ha werd gekocht en 2 jaar later aan opvolger werd ''overgedaan" voor 35000 gulden per ha . Leuk is dat voor de rest van de kinderen.

@George george heel kort door de bocht hoor: ja bij een overname heeft de overige familie verlies zoals jij dat noemt....

@George maar ik bedoel ermee te zeggen dat investeringen die nodig zijn volgens mij net zo goed voor de overname gedaan kunnen worden als erna.....stel melkstal is op....of dat je 'samen met je vader' dan een nieuwe zet of dezelfde melkstal een paar jaar later. Maakt niet uit...

@jent

Een nieuwe een paar jaar later, hoef je de eerste jaren niet te financieren.

@jent voor de overname dan moet het meestal het meest luxe met veel toeters en bellen, want pa betaalt toch. Daserna meestal anders!!

@cjw73 weten we ook hoe t bij jou is gegaan. Het lijkt me logisch dat daardoor de overnamesom hoger door wordt?

@Erco klopt net zoals ik al schreef. Pa zei gewoon, als je de stal wil vergroten dan koop je hem eerst maar. Want ik doe het niet. En heb de grond ook voor fors meer dan de meeste over genomen. Maar kan er mee doen en laten wat ik wil. Hoef niemand iets te verantwoorden.

Voor overname investeren drukt je resultaat en daar wordt wel naar gekeken bij financieren van de overname.Dus niet mee eens.

@Frans1 bij niet investeren voor overname kun je dan wel een leuk resultaat draaien, maar in je bedrijfsplan willen ze graag een paar cent extra reserveringscapaciteit zien omdat er (achterstallige) investeringen aan zitten te komen.

Als je in oude meuk zit zal dat kloppen,maar als gebouwen nog goed functioneel zijn zodat je zo een paar jaar door kunt speelt dat volgens minder tot niet,je investeerd dan op je ouwe baas,als je het zelf na overname moet financieren wordt het wat soberder zoals @cjw73 hieronder ook zegt omdat er gewoon geen meer ruimte is

@Frans1 heb zelf in 2016 overgenomen. in de jaren voor overname hebben we -zoals ze dat zeggen- niet stil gezeten: stal, sleufsilos, melkquotum, land..... voor overname niet licht gefinancierd, daar nu overnamesom ook nog bijgefinancierd. daarbij slechts 2 opmerkingen 1) rente >5jr vastzetten en aflossingsniveau omhoog. maar stevig aflossen moet kunnen want de komende jaren hebben we toch geen grootse plannen......

Hier zit alles in.Het wordt pasgemaakt op wat er mogelijk is.

hopelijk werkt de melkprijs daar wel aan mee, want wees eerlijk, bij 25 cent blijft er niet veel zo niks over

@George ik ken gevallen waar er geen broer en zussen in t spel waren, dan is t makkelijk

Goshie zeg... Daar zeg je me wat...

@Erco da's niet de schuld van de overnamekandidaat toch?

Het mooiste van alles is dat ik altijd gewoon toegeef dat ik makkelijk ben kunnen beginnen.
Ik mag alleen hier niet aanhalen dat ik het niet eerlijk vind dat er vlak voor de overname door pa grond wordt aangekocht en bij overname voor een derde deel van de prijs naar opvolger gaat . Ik vind dat echt niet eerlijk tegenover de andere kinderen , maar Erco en ik begrijpen wel vaker elkaar niet.

Daar is niets mis mee. Maar daarin zit ook de verklaring van jouw manier van denken vwb investeren. Sommige van ons moeten financieel andere keuzes maken om het bedrijf te laten draaien.

Daar gaat het vaak fout , om een extreem geval te noemen die Jonkman die met zoon op foto's in Boerderijreportage stond. Maar minder extreem kan ook al zwaar fout zijn in mijn ogen.

@George mijn pa zei juist toen we nog land gekocht hadden (12 ha voor bijna een miljoen (gulden) ) dat zal jij ook moeten betalen (en trouwens ook voor de rest de marktwaarde.) Want idd er waren nog een zootje broers en zussen in t spel. En hij heeft ook hard genoeg gewerkt voor een mooi vrijstaand huis en een grote som geld voor de rest van hun leven. Dus nu snappen we elkaar weer een wat beter George

@Erco wees maar blij dat je pa nog in je midden is erik, het is niet altijd even eerlijk verdeeld in het leven, hopelijk snap jij dat ook

@jent weinig bedrijven zijn na de overname heel anders gaan draaien dan voor de overname. We kunnen alles vertellen over overnames maar als een paal boven staat dat de overnamesom gelateerd is aan het resultaat van de afgelopen jaren. Dus opeens super draaien t.o.v daarvoor, lijkt me onwaarschijnlijk

O jawel hoor, maar dan vooral de gevallen waarin pa zich echt terugtrok en door minder aanbod van arbeid de resultaten slechter werden. Op de meeste plaatsen verandert er weinig op de fictieve datum van overdracht. En over het algemeen draaien meen ik de hoog gefinancierde bedrijven ook technisch het beste. Maar het is niet logisch dat de economisch best draaiende bedrijven de hoogste schuld hebben. Dat de hoogst gefinancierde bedrijven technisch het best draaien is wel te verklaren: gewoon omdat het moet.

Uit armoe zou @MTSTAMMINGA zeggen

Kijk maar uit dat de bank je dat niet oplegt want je liquiditeit komt (fiscaal) enorm onder druk. En bij huidige rente en genoeg zekerheid is het ook niet aantrekkelijk.

Bij de huidige rente KUN je juist flink aflossen.

Je zit in een dichtbevolkt land waar niet alleen melkveehouders op de grondmarkt zijn. Jullie melkprijzen zijn gewoon veel te laag. En inderdaad was het niet verstandig om van die grote koeienpaleizen te bouwen. Ook niet gerechtvaardigd , de afschaffing van quotering kon geen reden zijn om dubbel zo grote stallen te gaan bouwen. Waar zou die extra vraag na april 2015 plotseling vandaan moeten zijn gekomen? Ik heb nergens gelezen dat er ergens een nieuwe zuivelconsumerende planeet is ontdekt. In 2010 , 2012 of 2015 was er ook altijd genoeg melk in de wereld. Meer productie doet de prijs gewoon geen goed.

De melkprijs is al weer aardig teruggeveerd. Niettemin moet ik wel toegeven dat ie na inflatiecorrectie bepaald niet goed is vergeleken met 1989.

@pieta
De retail gaat er met steeds meer buit vandoor.

@diezel Alleen de primaire producent heeft belang bij een betere margeverdeling. De rest van de melkveehouderij sector denkt alleen aan zich zelf en heeft belang bij veel voor weinig. Melkveehouders maken steeds weer de fout het productievolume op te voeren. Vreemd dat zo naïef een sterkere marktpositie opgegeven wordt voor blinde onrendabele ambities.

Daar kun je als individuele veehouder toch weinig aan doen. Of je doet mee-of je doet niet mee. Volgens mij is dat het normale economische proces wat ook in andere sectoren en mkb-takken plaatsvindt. Rat-race en/of het verhaal van de 10 kleine negertjes...
Als de totale productiecapaciteit niet verlaagd wordt, krijg je===> kostprijs wordt verlaagd door verdere schaalvergroting (vaste kosten uitsmeren over meer eenheden) ====> kan de prijs in de winkel verder omlaag. Die vicieuze cirkel is niet te doorbreken.

Niet echt een droomscenario.

Daarom is het ook zo belangrijk dat potentiële opvolgers niet blind instappen.
Hoeveel levensvatbare melkveebedrijven zouden er over 20 jaar nog zijn? 1000? 2000?
Zou ze 20 jaar geleden ook voor gek verklaard hebben als ze voorspelt hadden dat er in 2017 in de nabije omgeving bedrijven waren van >1000 ha akkerbouw, >10.000 geiten, >10.000 zeugen, > 750.000 kippen.

Hij is niks waard , kutprijzen dat zijn het...

@George Tegenover 30 jaar geleden is het inderdaad niet veel. Maar heb je wel eens geteld wat een gemiddelde melkveehouder dit jaar meer beurt als vorig jaar.

@pietjepuk
Was ook hard nodig , is nog steeds niks aparts.

@George
het alternatief, een beetje akkerbouw en wat jongvee, zal ook niet echt een vetpot zijn

Zie je echt geen betere alternatieven?

Dat is alleen als je een boerenhart hebt en graag boer wil blijven maar geen zware lasten hebt dan kun je dat best een hele poos vol houden. Veel minder gehoerzak en stress , geen banken of adviseurs die je lastig vallen , geen Hocus Focus Planet , geen KLW .

ik had het ook niet over mijn situatie, maar meer over die van jou
hier zijn wij gelukkig al lang niet meer afhankelijk van het resultaat van de koeien. Alleen is het wel een stuk makkelijker als het wel goed loopt.

Ach je maakt je zorgen over mij? Wie had dat ooit gedacht?

@George deels mee eens, de reeds ogebouwde vermogen is wel gefinancierd met deze "te lage" opbrengsten. Dus in dat opzicht waren ze toen op dat moment toereikend voor de boer en financier

Natuurlijk is het dom om het oude vermogen wat vast zat in landbouwgrond en de enorme stijging daarvan geheel in te zetten in verdere groei voor een dubbel zo grote bling bling stal met allerlei rode snufjes.
Maar dat de prijzen van agrarische producten totaal niet met inflatie corrigeren vind ik wel heel dom. Alles en iedereen wordt duurder , behalve de rente maar of bijna gratis geld een gezonde situatie is waag ik te betwijfelen.

@George in welke sectoren zijn de prijzen altijd wel mee gestegen dan? De bouw?, als dat zo was was er nooit een tacker gebruikt ipv de hamer en spijker. Alles is de afgelopen jaren gericht op veel meer massa voor minder geld in een kortere tijd. Trouwens mijn inkomen is de laatste jaren wel gestegen t.o.v 20 jaar geleden, ook meer melk, meer koeien, meer bling meer bling, alleen nog geen BMW zo goed gaat het ook weer niet....

Proficiat maar dan deed je twintig jaar geleden iets verkeerd.
In de meeste sectoren zijn de prijzen wel meegestegen , ook in de bouw!

In alle sectoren moet per arbeidskracht steeds meer gepresteerd worden,ook in de bouw.In de bouw is het ook niet altijd rozengeur en maneschijn,

Ze kunnen niet meer doen dan werken en ze maken niet meer uren dan 10 of 25 jaar geleden.

@George toch gaat b.v. bouwen sneller mede door het gebruik van accuboormachines en andere handige tools en bouwmaterialen

@weurding Er zijn ook melkrobots.

Ik heb de bouw er niet bijgehaald maar neem van mij aan dat ze in de bouw heel andere marges hanteren. Gaat daar weer erg goed momenteel. Mensen in de bouw hoeven ook niet harder te werken . Wel is het waar dat het steeds sneller gaat met allerlei makkelijke en vlugge bouwsystemen.

Dat is het verschil tussen handmelken en melkmachine wat je nu aanhaalt

zegt niet zo veel, vergelijk eens prijzen van bv een mercedes c klasse bmw 3 met een audi a4 of vw tiguan, je zult versteld staan

@weurding uit principe steun ik de Pon, Wensink of Beier niet(Hier in het noorden)

Die liggen akelig dicht bij elkaar wat prijstelling betreft.

@George daarom kun je ook rustig een bmw of benz rijden, is echt geen statussymbool meer, geldt ook voor b.v. fendt, liever een b merk die betaald is

Ik heb het ook nooit als een statussymbool gezien want dan rijden er genoeg in een BMW en Benz die er helemaal niet in horen. vaak zijn ze toch niet van hunzelf maar van een leasemaatschappij. Maar ik ben best wel een beetje autogek en dan vooral BMW . Laatste 3 serie kon me niet echt bekoren maar de 4 serie is fantastisch en bovendien is hij gewoon betaald want anders had ik 'm niet nodig.

@George onze turkenbullie is vooral praktisch, status : geen

@Metal ap Vroeger zeiden ze ook: jong geen schuld oud geen goed.

@torrarica
Nooit eerder gehoord.

@torrarica vroeger had men niet zoveel met de bank te maken, kreeg je melkgeld zelfs handje contantje.

@koeboer klopt, volgens ons toenmalig boekhouder kon het hier ook niet, gelukkig had ie het mis

boekhouders maken de landbouw kapot.

Gemakkelijk zal nooit geweest zijn, maar je zou toch denken dat het elke generatie-wissel moeilijker wordt.
Deze periode (staatje) en de periode ervoor was door verdere intensivering nog veel te halen.

@mlkvhoudr boer worden is anders dan estafette lopen, dan is de start vaak het makkelijkst

@weurding als je iets koopt voor 30-50% van de werkelijke waarde ,is dat toch enorm makkelijk.

@Steuntrekker ligt aan het rendement (en de prestatie van de ondernemer) van het geinvesteerde,er zijn zat bedrijven die de broek vol hebben om aan hun verplichtingen te voldoen bij nog minder dan 30/50 % werkelijke waarde, de verschillen zijn groot

@m uut m die meerwaardeclausule is wel afgelopen als je 55 bent, of je moet wel heel laat de overname gepleegd hebben, hier was het 20 jaar, veel langer hoor ik bijna nooit

@weurding
In de meeste gevallen 15 jaar.

@weurding en dan heb je dag en nacht gewerkt om alles af te lossen, een volgende generatie in het zadel te helpen en zelf een leuke oude dag te hebben (pensioen, woonhuis). broers en zussen hebben inderdaad dan weinig recht van spreken... en gelukkig snappen ze dat ook vrijwel allemaal

Triest

@Wilbert 1e generatie bouwt het op(vader), 2e generatie past er op( de opvolger), 3e generatie eet het op( erfdeel en/of/bij geen opvolging)

@weideboer
Tot welke generatie hoor je zelf? Vermoedelijk denkt 90% tot de 1e categorie te behoren.

@diezel Ik hoop op 3

Fuck,dat ben ik

@Frans1 ik twijfel nog tussen 2 en 3

@Frans1 Dan gaat er in onze familie wat mis, ben de 5e en ben nog steeds aan het opbouwen

@Wilbert Sorry Wilbert,maar de meeste opvolging bestaat toch echt voor een deel uit gunning , en daar past die misplaatste arrogante opmerking van jou niet bij

@Frans1 bedrijfsovername is gunning van de ouders. Broers of zussen maken een overname onmogelijk als ze hun deel opeisen, wat sowieso niet hun deel is, maar van degene die het bij elkaar verdiend heeft. Dat moeten alle partijen begrijpen. En dat doen ze vaak ook

Dus degene die het bij elkaar verdiend hebben moeten het maar aan de opvolger geven?
Je bent zelf zeker opvolger en hebt zeker zelf nog geen kinderen zwetsjanus. Wat een triest gedachtengoed .

@George Ik ben het helemaal met Wilbert eens.

Dat mag , ik niet . Ik vind het nogal een triest gedachtengoed.
Ook jij bent zeker opvolger en hebt zeker zelf geen kinderen?

@George Ik heb wel kinderen en was 35 jaar geleden opvolger.
Daar voor was mijn vader opvolger.En daarvoor mijn Grootvader.
En daarvoor nog vele generaties. Nu is mijn zoon opvolger.
En ik gun hem de mogelijkheid om een redelijk inkomen uit
het bedrijf te halen. Hij werkt er hard genoeg voor.
En de andere kinderen komen gerust niets tekort.

Dat vind jij. Dat zal er aan liggen op welke manier je de boerderij over doet aan opvolger. Als ze daarna op je oude dag nog steeds allemaal bij je op bezoek komen heb je het waarschijnlijk redelijk goed gedaan.

@George kinderen en kleinkinderen komen op bezoek en vinden de koeien
en trekkers prachtig. Wat wil je nog meer?

Houden zo , dan heb je geluk.

Dat moet niet maar als ze dat nou willen dan zou het toch moeten mogen. Lekkere zin hé.

Daar kunnen we over blijven discussiëren , ik vind het onterecht als broers en zussen wel een hele grote veer moeten laten voor de beoogde opvolger. En dan gaat het me niet dat het de vrije marktwaarde moet zijn , maar wel de fratsen die ik in dit topic beschrijf.

Ik ben toch blij dat ik mijn ouders en mijn broer redelijk netjes heb kunnen betalen. Bij de echte overname was mijn vader 61 en mijn moeder 57. Mijn vader is bijna direct daarna overleden, maar mijn moeder heeft toch financieel behoorlijk zorgeloos inmiddels 17 jaar kunnen genieten van haar leven in een vrijstaand huis in dorp verderop zonder hypotheek. Dat zou toch eigenlijk bij elke overname de insteek moeten zijn, een niet levensvatbaar bedrijf in de lucht houden door alles maar weg te schenken is natuurlijk bijna garantie voor scheve familieverhoudingen, en terecht. Net of er nix meer op deze wereld is dan een boerderij voortzetten, wat tegenwoordig vaak bestaat uit het in rap tempo verbranden van familiekapitaal.

Ik denk (weet bijna zeker) dat er maar weinig zijn die uit bedrijf stappen om in een huis te gaan wonen met hypotheek.
Op de meeste plaatsen krijgt de opvolger een behoorlijke schenking. Maar ook zit ie meestal gewoon met een zwaar gefinancierd bedrijf wat ie minimaal 15 jaar moet voortzetten. Waarbij hij zijn uiterste best zal moeten doen om er een kostwinning uit te halen. En waar het niet toegestaan is om quota alvast te gelde te maken zonder te delen.

Als ik zo rond mij heen kijk dan zijn er behoorlijk wat die samen met ouders op boerderij blijven wonen (zo'n grote keet wordt doormidden getimmerd, ruimte zat) en blijven dan nog tot hun bijna 40e in maatschap met hun ouders. Hoe het daarna geregeld wordt weet ik niet (en wil ik liever ook niet weten). Opvolger vind een vrouw en krijgt ook nog paar kinderen, dus 3 generaties op 1 boerderij, bijna garantie voor veel sjacharein op termijn .

@jan is hobbyboer Dat is mij hier inderdaad ook opgevallen. Bijna elke woning bij een boerderij hier wordt dubbel bewoond. Dat kwam bij ons in Brabant in onze hoek weinig voor.

Hier vonden ze het bijna vreemd dat ik huis voor m'n ouders gekocht heb en we niet een 2e bedrijfswoning of gewoon de zaak doormidden getimmerd hebben. Had financieel misschien wel veel gescheeld, maar verder was het een ramp geworden. Ben heel blij dat wij het zo geregeld hebben, heeft uiteindelijk prima uitgepakt. Zelfs mijn broer straalt wel tevredenheid uit

Jij kunt het royaal vertellen. De grond overgenomen voor een redelijke prijs, gebouwen er ongeveer bijgekregen en het melkquotum gratis. Maar het huis voor je ouders heb jij betaald. Dat vind ik dan lachen. Je hebt het bedrijf van je ouders overgenomen beneden de vrije marktwaarde en van die opbrengst hebben ze denk ik zelf een huis gekocht.

Ja de helft ongeveer van de vrije marktwaarde, en daarmee m'n erfdeel ook afgetikt. Het blijft een gevoelig punt bij jouw, mijn overname. Ik vind dat ik behoorlijk de hoofdprijs betaald heb voor een stoppend bedrijf en jij vind dat ik het voor een habbekrats gekregen heb. Ik heb alleen m'n erfdeel 20 jaar eerder gekregen, zo kun je het ook zien.

@jan is hobbyboer Ik vind dat jij je een beetje op de borst probeert te kloppen door te roepen dat je het zo duur hebt overgenomen. In mijn beleving is het in jouw geval meer een goedkope vermogensverkrijging geweest. Dat is prima. Maar ik weet zeker dat je voor onze verplaatsing niet met mij had willen ruilen. En ik had het dan ook overgenomen. Melk leveren aan DOC en een financiering van naar schatting 7 euro per m2 eigendom.

Nondedju wanne tobbert warde gi.

@George We hadden niet zoveel vierkante meters.

@pieta die 7 euro zegt eigenlijk niets he

Je bent een ex-boekhouder, en vind ik het wel wonderlijk dat je dat acceptabel vind om over te nemen. Waar is je rekenmachine gebleven. Ik weet dat jullie intensief waren maar naar de toekomst toe was dit toch vrij kansloos geweest.

Mijn vader heeft de boerderij van thuis gewoon voor de vrije waarde gekocht. 1970. Daarna zijn de onroerend goed waarden zo sterk gestegen en zijn er ook nog quota ingevoerd dat overnemen tegen vrije waarde er niet meer inzit.

Jij hebt andere ogen dan ik. Ik heb twee kinderen en zijn voor mij beide gelijk . Behandel ze ook gelijk en krijgen ook ieder evenveel.

@George en stopt het bedrijf.. ieder zijn keuze hierin.

@George geen opvolger denk? Niet alles is met geld te koop, openheid en mekaar wat gunnen heeft hier goed gewerkt tijdens het overnameproces.

Dat ben ik wel met je eens maar lees het topic een goed door.

@George wat heb ik gemist?

@burg
Ik heb als voorbeeld gegeven dat vlak voor overname nog grond voor een hoofdprijs wordt aangekocht die tijdens overname voor een derde deel van de aankoopprijs naar opvolger gaat. Dat vind ik toch echt een slechte actie van de ouders. In het artikel staat ook volgende te lezen:

Familiebedrijf wordt steeds meer waard
Verhagen ziet veel ouders worstelen met de hoge schenking (aan de opvolgers) die nodig is om de financiering rond te krijgen. De andere kinderen uit het gezin eisen ook steeds vaker hun deel op, juist omdat het familiebedrijf zoveel waard is. 'Om alle kinderen een gelijke schenking te geven, is vaak ondoenlijk.

Ik kan me best voorstellen dat het moeilijk is om de andere zoveel minder te moeten geven omdat anders opvolger niet kan beginnen. Maar aan de reacties te lezen hier hebben de meeste daar geen moeite mee en vinden het vanzelfsprekend dat het grootste deel van het vermogen naar opvolger gaat. Ik ben blij dat ik deze materie niet heb want voor mij zijn beide kinderen gelijk en behandel ze ook gelijk.

@George mijn ouders zeiden, elk kind is gelijk, ze krijgen allemaal dezelfde kansen. Ze hebben allemaal gestudeerd wat mede mogelijk is gemaakt door onze vermogen en werkzaamheden. Dat valt niet in geld, vermogen of rendement uit te leggen.

De niet opvolgers hebben het financieel 9 van de 10 keer beter dan de opvolger en toch klagen ze steen en been. Denk dat afgunst en materialisme hier debet aan is

Elke overname is weer verschillend.En dus maatwerk
Denk alleen al aan de mate van financieering, niet te vergeten het aantal kinderen en hun leeftijd, de leeftijd van de ouders (en gezondheid), hoe zit het met de evt. schoonouders enz.
Tenzij er calamiteiten zijn (overlijden vader of zo) zal op een opvolging aangewerkt worden .
Dat het bedrijf voor verpachte waarde overgaat lijkt me wel het minimum voordeel voor de opvolger.
En verder is het heel erg prettig als de onderlinge verhoudingen in het gezin goed zijn.
Dat om elkaar wat te gunnen en zo nodig gelijdelijke ovename en evt. financiele deelname i het bedrijf.
Denk niet dat vroeger, ook heel vroeger alles van een leien dakje ging.
Zelf zit ik graag in de historie en archieven zo als jullie misschien weten.
Maar bij vererven ging een paar honderd jaar geleden het landbezit van een boerderij in de meeste gevallen uit elkaar, ieder kind zijn deel.

Het zijn allemaal moment opnames zo n overname. Je weet niet wat de toekomst brengt. Misschien klapt de grondprijs wel bijvoorbeeld..... je krijgt korting oprisico dragend geld....

Dan zou er ook bij betaald moeten worden als de grondprijs stijgt.

@George daar is t verkoopbeding voor. Ik meen dat wij minimaal 10 jaar afgesproken hadden met familie

@George
Ik snap t maar elk mens is gelukkig anders ik ben blij voor je dat jij de keuze dan niet hoeft te maken. Wij hebben een begroting gemaakt en mijn ouders door boekhouder en naast elkaar gelegd zaten wat verschillen in maar uiteindelijke overnamesom was nagenoeg gelijk. De vreugde die het onze ouders gaf om het bedrijf door te zien gaan was voor mijn broer en zus reden genoeg om ons dit te gunnen.

@George
Jouw exit verhaal is bekend.
Voor bedrijven die wel doorgaan kijk jij er wel op een bijzondere manier.
Het referentie punt voor overname is het moment dat de zoon/dochter in het bedrijf ging en niet op de daadwerkelijk overname. Mijn schoonouders hebben altijd al een vergoeding gekregen over wat zij ingebracht hebben in de vof. Sinds de oprichting van de vof is de exploitatie gemeenschappelijk. Bij de overname hebben wij de inbreng van schoonouders voor de werkelijke waarde overgenomen en mijn schoonouders zijn uit de vof gestapt. Hoe moeilijk kan het zijn.

@m uut m werkelijke waarde is dat hetzelfde als vrije marktwaarde?

@Steuntrekker
Ja

@Steuntrekker
Overname bedrag is eigenlijk al afgesproken op moment dat de vof is opgericht.

@m uut m In dat eigenlijk zit hem de kneep. Meestal spreek je af onder welke (taxatie)voorwaarden je over kan nemen. Spreek je het bedrag af (obv taxatie/going concern) dan heb je het al gekocht.

@George
Het is voor sommigen niet te begrijpen hoe ingewikkeld een overname op dit moment is. ALs huidig boer zou een eenkinderbeleid een uitkomst zijn. Wat een gezeik er overal is met familie die na het overlijden van de ouders op hun standpunt terugkomt, dat wil je niet weten.

@christo

Overname regel je toch bij leven normaal gesproken?

@mlkvhoudr Dat klopt. De meeste overname's gaan tegen lagere waardes, dus schenkingen. Die kun je later weer tegen komen. Is erg gezellig geregeld in dit landje. Als je met meerdere kinderen bent en je hebt een goed alternatief: goed nadenken of je de gok wilt nemen.

@George
Als jij 20 jaar met je zoon in mts zou zitten .
Na 20 jaar gezamenlijk het bedrijf gerund te hebben en in die tijd er een paar spantjes erbij hebben gepruts en de melk leverantie is verdubbeld.
Er is ook nog eens wat land bijgekocht.
Dan durf jij met droge ogen te beweren dat hij het voor de werkelijke waarde op dat moment moet overnemen.
Want anders is dat niet eerlijk voor jouw ander kind.

@m uut m Precies. Zonder die mts periode zou het bedrijf er heel anders voor hebben gestaan! Om dat dan allemaal naar je toe te rekenen als ouder is hypocriet. Maar het gebeurt vaker dat ouders aan het eind van de mts periode meer willen hebben dan afgesproken was. En dan kun je als opvolger weer opnieuw beginnen met je vermogensopbouw.

@jorisdriepinter Daarom begint het vaak met een taxatie. Beginpunt vaststellen. Daarna de verdeling afspreken. Er is alleen altijd één moeilijke zaak. Dat is dat de stijging van de waarde van de grond die er bij inbreng in mts is ook wel gerealiseerd wordt zonder die opvolger. De meeste ouders willen dat wel delen met de opvolger. Maar kan wel een discussiepunt zijn.

Ik zou het bezwaarlijk vinden ja als die grond voor €65000 per ha zou worden aangekocht en 2 jaar later zou worden overgedaan aan opvolger voor €30000 per ha.

Kun je zo niks van zeggen george. wie heeft die 65000 euro opgebracht?
Als ouders en opvolger al jaren in de maatschap zitten. Ouders halen jaarlijks 60000 euro uit de maatschap voor prive en de opvolger maar 20000.

@pietjepuk
Na twee jaar overdragen voor meer dan de helft minder . Dat vind pukkeligpietje normaal?
Ik heb in mijn maatschapsperiode met moeder ook een flinke lap grond gekocht. Maar die had ik buiten de maatschap om gekocht direct op mijn naam. Dus mijn moeder is daar nooit eigenaar van geweest. Nu hoorde ik later van andere boekhouder dat dit geen slimme zet was want de maatschap had deze gewoon moeten kopen want dan kon hij daarna voor minder dan de helft worden overgenomen , moeder kon dat verlies makkelijk lijden. Ik heb hem uitgescholden.

@George ge leets ook maar half ejjj. en de langspeelplaat blijft hangen.

Die indruk heb ik eigenlijk meer van andere. Ik zeg niet dat een bedrijf volledig aan de vrije marktwaarde moet worden overgedragen. Dit gaat eigenlijk in bijna geen enkel geval. Maar ik vind het absoluut niet kunnen dat er enkele jaren voor de overdracht grote investeringen worden gedaan zoals in grond wat ik in mijn voorbeeld noem om die vervolgens voor een derde deel over te doen aan opvolger. Dit werd in het verleden dus wel door sommige boekhoudkantoren geadviseerd. Pa en ma konden dat verlies makkelijk dragen waar dus ook broers en zussen werden benadeeld.

@George

Voor de tweede maal kun je zo niks van zeggen. Ik heb ook al wel eens een boekhoudrapport van een maatschap gezien waar vader en moeder een negatief eigenvermogen hadden.

@George volstrekt met je eens, dat land moet gewoon 65000 opbrengen. Of de opvolger moet het zelf kopen, dat heb ik toen met de nieuwe stal ook gedaan

Waarschijnlijk is dat ook gebeurd, maar heeft de dienstdoende boekhouder de gemiddelde boekwaarde van de recent aangekochte en al lang geleden verkregen grond aan George gemeld of een andere administratieve truc uitgehaald. Andermans boeken zijn altijd duister. Buiten dat is het natuurlijk ook nog redelijk bijzonder dat een buitenstaander het recht meent te hebben om negatief te oordelen over andermans zaken.

Nee nee Sjakkie , wij hadden het niet goed gedaan . Doordat ik de grond had gekocht heb ik niet kunnen profiteren van een lager aankoopbedrag bij overname . Het is echt gebeurd dat hier in omgeving binnen twee jaar werd overgedragen voor een derde deel van de aankoopsom omdat ouders verlies makkelijk konden dragen en de opvolger goedkoop de grond had. Ik vind het persoonlijk niet kunnen.

Boehouder had wel gelijk. als enigst kind is al het vermogen uiteindelijk toch bij jou gekomen. alleen nu heb je er belasting over moeten betalen. In jou geval hoe lager de overname som hoe beter. Met die verstanden dat in dit geval jou moeder een onbezorgde oude dag heeft moeten kunnen genieten.

@pietjepuk
Het gaat niet over mij , het gaat over andere plaatsen waar dit zo heeft plaatsgevonden met meer kinderen.

dan zal ik wel niet goed kunnen lezen

@pietjepuk is Sjors enigskind? Heeft van jongs af al beseft dat hij er de rest van zijn leven warmpjes bij zal zitten. Boerderij voortzetten totdat vervreemdingsbeding is verlopen, zodat oom en tantes geen aanspraak meer konden maken. Vervolgens het gekregen quotum verpatst en nu lekker van oud geld leven (maar ik ben nog wel boer, want ik teel mais en heb wat jongvee).

Ps, mocht bovenstaande tekst je niet bevallen, probeer een beetje aan zelfreflectie te doen. De laatste tijd zijn je reacties er namelijk niet aardiger op geworden...

@pietjepuk als burgers lezen dat een boer 60.000 uit het bedrijf halen, dan zullen ze nooit geloven dat er met boeren geen droog brood te verdienen is

Als een boer dat niet kan, zit hij onder de armoedegrens. Tel maar eens na: alle privé van auto, levensonderhoud, woning, kinderen, belasting etc.

Van de week zo'n schoolpleinmoedertje om de koffie, ze zei: ik vond een pak melk altijd best duur, maar nu ik zie hoeveel tijd en arbeid jullie in het bedrijf steken, kijk ik er toch wat anders tegenaan.

@Jack Rijlaarsdam Als 60.000 euro de armoedegrens is, dan zitten er in Nederland heel veel onder. Gemiddelde jaarsalaris ligt op 35.000 euro. Maar ik begrijp wat je bedoelt, al denk ik dat 60.000 euro prive best fors is. Dat is voor een gemiddeld bedrijf toch een cent of 8-9 per kilogram melk. 'T schijnt dat merendeel van de veehouders geen AOV heeft, dat mag je toch wel verwachten als je 60.000 euro prive onttrekt.
Het ligt ook een beetje aan de manier waarop je het wegschrijft. Staat je auto privé of zakelijk, staat je huis privé of zakelijk.

Ok, ik chargeer wat, maar bij een winst van 60.000 gaat er al een 18.000 van naar de fiscus. Dat dooit alvast mooi af. Je geeft het zelf al aan: de doorsnee melkveehouder doet weinig aan arbeidsongeschiktheid en pensioenopbouw. Een zzp-er die wel een aov en pensioen geregeld heeft, heeft het niet ruim bij 60.000 winst. Jouw vergelijking met een jaarsalaris is treffend, dan zijn zaken als belasting, aov en pensioen doorgaans al voor elkaar.

Gelukkig kunnen we voorlopig de slingers laten hangen, bij deze melkprijs klotst het melkgeld tegen de plinten.

@robbies 5000 per maand, is ook vrij fors toch?meende gelezen te hebben dat de gemiddelde mvh 16000 per jaar netto verdiende afgelopen jaar

@George
Je moet bij aangaan van de vof (is gemakkelijker dan een mts ) de dingen al goed op papier zetten.
Als je dan 2 jaar voor overname nog grond voor 65000 euro per ha maakt dan niet uit.
Het bedrag wat je in het begin hebt afgesproken dat is dan je uitgangspunt van de overname.
Dan kan het op papier wel lijken dat de laatst aangekochte ha voor een derde worden doorgeschoven .
De ouders stappen uit de vof en krijgen hun afgesproken bedrag mee plus hun aandelen van het melkfabriek.
Een goed begin is het halve werk.

Natuurlijk maakt dat uit. Hoezo maakt dat niks uit. 2 jaar voor overname €65000 per ha en bij overname voor €30000 is €35000 verlies per ha. Op 10 ha is dat een compleet woonhuis wat pa en ma en rest van familie verlies lijdt!

@George
Je snapt er werkelijk niets van.
Hoe het op papier staat maakt niet uit.
Dat moet je zo invullen dat het belasting technisch het best past.
De schulden blijven bij de overgebleven vennoten.

@George
Jij laat de grond op jouw naam zetten en de mts betalen.

@George Zal nog een voorbeeld geven en wel goed lezen he.

in 2005 zijn ouders en opvolger een maatschap aangegaan. ouders hebben bedrijfsgebouwen, koeien en machines quotum in gebracht. waarde op de dag van inbreng 500000 euro. grond is buiten de maatschap gehouden. verdeling van de winst is 50/50. gemiddeld wordt er jaarlijks 60000 euro winst gemaakt. 30 voor ouders en 30 voor opvolger. ouders gebuiken jaarlijks 45000 euro aan prive opvolger 15000.
na 8 jaar koopt de maatschap 2 ha grond aan zeg totaal 120000 euro.

in 2015 neemt de zoon de maatschap over. waarde gebouwen koeien en machines 400000 want quotum is inmiddels verdampt. en 2 ha grond a 120000 euro.

opvolger betaalt 400000 voor gebouwen koeien en machines. 2ha grond krijgt hij er voor niets bij.

het verlies van het guotum is 100000 euro dit kost beide 50000 euro
ouders hebben jaarlijks 15000 euro meer uit de maatschap gehaald dan er verdiend werd. kost dus 150000euro. min kosten quotum is 2 ton verlies
opvolger heeft jaarlijks 15000 euro eigenvermogen opgebouwd. 150000 totaal min quotum is 1ton winst.

Dat de opvolger 2 ha grond voor niets krijgt om de 2 ton verlies van ouders te compenseren is niet meet dan normaal.

@pietjepuk
Ja je kunt altijd ergens naar toe rekenen om het verhaal kloppend te maken.

@George overnames zijn toch een omgekeerde rekensom.....wat levert het bedrijf, dus zoveel kun aan rente,aflossing, prive en noodzakelijke resevering betalen. Wat het niet opbrengt kun je ook niet betalen!

Vroeger een dure cursus gedaan over overname, op het einde zei die man; bedankt voor jullie geld en tijd maar jullie overname gaat op deze manier, succes! ( met enige sarcasme maar hij had wel gelijk)

@George Het is ook niet gauw goed ist wel. Eerst zit je te zaneke dat grond voor de helf van de waarde wordt verkocht wordt aan de opvolger waarbij de rest van de familie er bij inschiet. Dan geef ik een voorbeeld dat het voor nul overgaat waarbij de opvolger benadeeld wordt. ist weer niet goed.
Je kunt van een afstandje zo veel lullen over een ander wat je maar wilt maar zolang je de papieren niet gezien hebt weet je er geen snars van af.

Was met melkqoutem aan of verkoop ook altijd zo

Dit lijkt mij eerder uitzondering dan regel. Een bedrag afspreken. Van wat ik weet worden vaak waarderingsgronden afgesproken. Tenzij je de kortst mogelijke periode van samenwerking kiest om het fiscaal door te kunnen zetten naar een opvolger en je het eigenlijk op dag één al verkocht hebt aan de opvolger.

@arie.j prikkebord.nl/topic/107799/… dacht dat zo oud was dat dit nieuw leven ingeroepen kon worden

@van Ittersum Was vroeger heel gewoon, mede door fiscale wetgeving is dat veranderd en moet tegenwoordig een heel bedrijf in 1 keer worden overgenomen.
Bij pacht van land natuurlijk wel de zaak goed op papier wat betreft broers en zussen.
Ouders kunnen gewoon een aantal ha desgewenst verhuren tot hun dood en in hun testament laten beschrijven dat de pachter recht van koop heeft tegen de waarde in verpachte staat.
Zelf heb ik ook een aantal jaren 2/3 van mijn lan van broer en zus gepacht.

Hie5r zit bij veel het probleem

@pieta Ik mis hier de winst - aankoop verhouding aan passen. bv. 75/ 25 %.

@Todi Hoe bedoel je dat?

@pieta De winst verdeling 75/25% voor de op volger. Grond aankoop 75/25% Stal bouw 75/25% voor de op volger.

@Todi Aha, bedoel je het zo. Dat had ik in ieder geval wel zo toen ik in maatschap ging met mijn ouders. Mijn plan was om het na een jaar of vijf over te nemen. Is uiteindelijk 7 jaar geworden. We zijn wel begonnen met een taxatie bij aanvang maatschap. Dit om de waarde bij aangaan maatschap vast te stellen.

Dan is er toch al iets flink mis gegaan in de jaren voorafgaand aan de overname

én van de ouders.

alles dan maar in 1 keer op de markt gooien is beter qua belasting druk ?

@Rondhus
Dan kan ik mij voorstellen dat de andere kinderen hun mond open doen.

@m uut m Vraag je eens af hoe dat zou gaan als met een "vreemde" een samenwerking aan zouden gaan. In principe zouden de ouders hun eigen zakelijk belang moeten behartigen en daarmee behartigen ze de (lange termijn) belangen van al hun eigen kinderen.

@pieta
Bij ons in de buurt zijn ook een paar boeren gaan samenwerken.
Die hebben dat op de zelfde manier gedaan als bij ons.
De inbreng op waarde gezet met een jaarlijkse vergoeding. Op moment van overname wordt dat bedrag en het eigen vermogen in de vof betaalt .

@m uut m en dan? Zij konden ook boer worden als ze wouden? Als mijn vader nou een half miljoen over houd na overname of twee miljoen. Allebei keren kan het op wezen op het eind of schenkt hij het aan een goed doel. Jij gaat er maar automatich van uit dat er een dikke erfenis is om te verdelen

@Rondhus
Slaat toch helemaal nergens op.
Als de ouders alles opmaken vind ik prima daar hebben de kinderen niets over te zeggen. Maar om 1 kind een vermogen te schenken en de andere kinderen op een houtje laten bijten is niet nodig.