Uitstoot
Uitstoot is vaak in het nieuws. Nieuwsgrazer verzamelt al het nieuws omtrent Uitstoot en biedt dit aan via de website en de dagelijkse nieuwsbrief.
Uitstoot nieuws
Hoe komt het RIVM aan z'n stikstofcijfers (en is het instituut wel onafhankelijk?)
18-02-2020 - 6 reacties
We kennen de discussie die sinds oktober vorig jaar wordt gevoerd. Stikstofnormen blijken jarenlang te zijn overschreden - dus moet de uitstoot omlaag, waarbij de grootste bron niet kan uitblijven: mest. Veehouders zitten daar niet op te wachten. Die richten hun pijlen niet alleen op de politiek, maar ook op de wetenschap: het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM).
Het RIVM heeft als wetenschappelijk instituut geen direct belang bij de onderzoeksuitkomsten. Wel heeft het RIVM een opdrachtgever die als belanghebbend gezien kan worden: de Nederlandse overheid.
Om te voorkomen dat er een conflict bestaat tussen de wetenschappelijke integriteit van het RIVM en overheidsbelangen bestaat sinds 1996 de zogeheten Wet op het RIVM. Deze dicteert dat het RIVM onderzoeksresultaten altijd publiceert zonder tussenkomst van een opdrachtgever. In die zin is de onafhankelijkheid van het RIVM bij wet gewaarborgd.
Schiphol neemt maatregelen tegen stikstofuitstoot
14-02-2020 - 5 reacties Schiphol gaat maatregelen nemen om de stikstofuitstoot tegen te gaan. De luchthaven geeft daarmee gehoor aan de oproep van de commissie-Remkes. De luchtvaart speelt een beperkte rol in de uitstoot, concludeerde Remkes, maar moet wel bijdragen. Schiphol-topman Dick Benschop legt uit welke maatregelen hij gaat nemen.
'Belofte CO2-compensatie vaak niet waargemaakt door bedrijven'
13-02-2020 - 0 reacties
Bedrijven die zeggen dat ze CO2-compensatie aanbieden kunnen deze belofte vaak niet waarmaken, blijkt uit onderzoek van Trouw op basis van gesprekken met tientallen aanbieders, keurmerken en wetenschappers. De klimaatschade die de bedrijven veroorzaken wordt amper teruggedraaid door de uitstoot van CO2 te compenseren.
Bedrijven die stellen dat zij de uitstoot van CO2 compenseren, maken die belofte maar zelden waar. De klimaatschade die zij veroorzaken wordt amper gecorrigeerd. Dat blijkt uit onderzoek van Trouw, dat met Nederlandse aanbieders, wetenschappers en keurmerken sprak.
Elektrificatie kan uitstoot van vervoer, bouw en industrie in 2050 met 60 procent verminderen
12-02-2020 - 0 reacties
Elektrificatie van de transport-, bouw- en industriële sectoren in Europa zou de uitstoot van broeikasgassen tussen 2020 en 2050 met 60 procent kunnen verminderen, blijkt uit een nieuw rapport dat door onderzoeksbureau BloombergNEF (BNEF) is gepubliceerd.
Elektrificatie zou kunnen plaatsvinden via een mix van directe en indirecte veranderingen. Een directe verandering zou bijvoorbeeld een toename van het aantal elektrische voertuigen in de transportsector kunnen zijn. Voor de industrie is de toename van elektrische verwarmingssystemen zoals warmtepompen in gebouwen zo’n directe verandering. Een indirecte verandering is bijvoorbeeld de overstap naar ‘groene waterstof’ – geproduceerd door elektrolyse met behulp van hernieuwbare elektriciteit – als brandstof om gebouwen en zoveel mogelijk industriële processen van warmte te voorzien, die anders afhankelijk zouden zijn van fossiele brandstoffen.
Nieuwbouw Hotel De Wigwam ligt stil: bouwverkeer stoot teveel stikstof uit
07-02-2020 - 9 reacties DOMBURG - De nieuwbouw van Hotel De Wigwam in Domburg loopt opnieuw vertraging op. De gebroeders Bimmel kunnen dit najaar niet starten met de sloop en nieuwbouw van het pand aan de Herenstraat. Dat komt omdat het bouwverkeer te veel stikstof uitstoot wat schadelijk is voor het natuurgebied De Manteling.
Kabinet overlegt met Urgenda over verlaging CO2
07-02-2020 - 0 reacties
Het kabinet heeft vanmorgen met directeur Minnesma van stichting Urgenda gesproken over uitvoering van het zogenoemde Urgenda-vonnis. Het was volgens minister Wiebes een heel plezierig gesprek.
In december oordeelde de Hoge Raad dat de uitstoot van broeikasgassen voor het einde van dit jaar ten minste 25 procent omlaag moet ten opzichte van 1990, zoals Urgenda heeft geëist
Wiebes zegt dat het kabinet nu vaker met Minnesma om de tafel wil. Hij noemt de uitvoering van het vonnis een buitengewoon grote opdracht. "Maar er is een vonnis, dus daar moet ik me natuurlijk wel aan houden."
'Energierekening omlaag'
Hij zegt dat het kabinet en Urgenda samen kijken naar "maatregelen die voor Nederlanders prettig zijn en die tegelijkertijd CO2 besparen".
Welke dat zijn, staat nog niet vast. "Maar we zien dat er allerlei maatregelen denkbaar zijn die de energierekening omlaag kunnen krijgen, en dat vindt iedereen natuurlijk prettig."
Het kabinet had vanmorgen ook overleg met boerenorganisaties over de stikstofcrisis,
Elektrisch beregenen forse kostenbesparing
05-02-2020 - 0 reacties De overstap naar elektrisch beregenen voor land- en tuinbouwers levert veel voordelen op. Elektrisch beregenen levert kostenbesparing op wat betreft het energieverbruik maar ook reduceert elektrisch beregenen de CO2 en stikstof uitstoot aanzienlijk, met name in combinatie met zonnepanelen. Dit blijkt uit het onderzoek van de Wageningen University & Research naar elektrisch beregenen.
Gronings onderzoek: CO2 terugdringen met hulp van...CO2
04-02-2020 - 0 reacties De uitstoot CO2 terugdringen door CO2 te gebruiken. Zeven bedrijven doen de komende vier jaar samen met RUG en Hanzehogeschool onderzoek.
Uitstoot stikstof uit mest afgelopen jaar gedaald in Overijssel
30-01-2020 - 0 reacties De stikstofuitstoot uit mest in Overijssel is vorig jaar met bijna twee procent gedaald ten opzichte van 2018. De meeste uitstoot uit mest kwam van koeien (70,2 procent), daarna van varkens (17,8 procent). Dat blijkt uit cijfers van het CBS. Hoewel de uitstoot van stikstof het afgelopen jaar is gedaald, ligt het percentage wel hoger dan tien jaar geleden (0,9 procent).
Jetten wil meer actie van kabinet in stikstofdossier
29-01-2020 - 18 reacties
D66-fractievoorzitter Jetten roept het kabinet op om snel met extra maatregelen te komen om de stikstofuitstoot terug te dringen. "Ik word een beetje ongeduldig", zei hij in het televisieprogramma Op1.
Naast het verlagen van de maximumsnelheid op snelwegen heeft het kabinet nog meer maatregelen aangekondigd, maar hoe die eruit gaan zien is nog niet duidelijk. "Het gaat mij niet snel genoeg", zei Jetten.
Hij wil vooral dat er duidelijkheid komt over regelingen voor boeren die willen stoppen met hun bedrijf. De agrarische sector is voor het grootste deel verantwoordelijk voor de uitstoot van stikstof. Regeringspartij D66 bepleit een halvering van de veestapel.
Honderden miljoenen euro's
Er bestaat al een regeling voor varkensboeren die willen stoppen. Onlangs bleek dat die uitkoopregeling is overtekend; er willen veel meer boeren stoppen dan verwacht. Jetten wil dat iedere boer die zijn bedrijf wil beëindigen financiële hulp kan krijgen van de overheid. Hij denkt dat daar enkele honderden miljoenen euro's voor nodig zijn.
Ook boeren die op een andere, milieuvriendelijkere manier door willen gaan moeten gesteund worden, vindt D66. Ook daar moet snel meer duidelijkheid over komen.
Morgen praten minister Schouten van Landbouw en premier Rutte met boeren en milieuorganisaties over de stikstofproblemen. Dat gesprek vindt plaats in Radio Kootwijk op de Veluwe.
Premier Australië: ‘Verwijderen vegetatie net zo belangrijk als terugbrengen CO2-uitstoot’
22-01-2020 - 0 reacties De Australische premier Scott Morrison zegt dat het verwijderen van brandbare vegetatie even belangrijk is in de strijd tegen de bosbranden als het terugbrengen van de uitstoot in Australië.
Luchtwassers bij veehouders in Overijssel werken niet goed
21-01-2020 - 0 reacties Veehouders in Overijssel gebruiken hun luchtwassers niet goed. Dat blijkt uit een inventarisatie van de provincie. De apparaten worden gebruikt om de uitstoot van gevaarlijke stoffen en stoffen die het milieu aantasten te verminderen, maar door gebrek aan aandacht en een ingewikkelde bediening werken de luchtwassers niet goed genoeg.
Nederland zit niet te wachten op geld uit groene subsidiepot van de EU
19-01-2020 - 0 reacties
Nederland krijgt 220 miljoen euro uit de nieuwe Europese pot met geld die bedoeld is om het klimaat te vergroenen. Maar het kabinet zit helemaal niet op dat geld te wachten. Nederland is tegen het systeem van financiering en heeft vooralsnog geen idee wat het met het geld moet.
In totaal wil de Europese Commissie tot 2030 duizend miljard euro bij elkaar sprokkelen om de economie groener te maken. Dat geld komt uit allerlei potjes, zoals de bestaande landbouwfondsen. Ook moet er zo'n 7,5 miljard euro beschikbaar komen via de Europese begroting. Nederland zou daar dan 220 miljoen euro van krijgen.
Maar daarmee overspeelt de Europese Commissie zijn hand, zeggen Haagse bronnen, omdat er geld wordt uitgegeven waarvan nog niet is vastgesteld dat het ook daadwerkelijk beschikbaar is. De Europese begroting voor de komende zeven jaar is nog helemaal niet rond, lidstaten zijn er nog volop over aan het bakkeleien. En Nederland is bijvoorbeeld voorstander van een lagere begroting dan waar de Europese Commissie van uitgaat.
Bovendien vindt premier Rutte dat de beloofde miljoenen van de EU beter kunnen worden besteed in landen waar de gevolgen van de vergroening hard zullen aankomen. Het kabinet wordt wat dat betreft gesteund door Spanje, Portugal en een aantal Oost-Europese landen. Ook zij vinden dat landen als Nederland en Duitsland best hun eigen broek kunnen ophouden.
Hoe werkt het?
Overigens is het geld uit Brussel niet gratis. Lidstaten moeten zelf ook flink in de buidel tasten. Als Nederland de 220 miljoen zou krijgen, kost dat de Nederlandse schatkist iets minder dan 500 miljoen euro. Je krijgt namelijk alleen geld als je zelf ook iets bijlegt.
De 220 miljoen zal in eerste instantie niet naar een regio als Groningen gaan, maar eerder naar bijvoorbeeld Zuid-Holland. De subsidie is bedoeld voor regio's met een hoge uitstoot van vervuilende stoffen en tegelijkertijd forse werkgelegenheid, die mogelijk krimpt door de klimaatmaatregelen. Werkgelegenheid die verdwijnt door het sluiten van gasvelden (zoals in Groningen) telt niet, terwijl het afschakelen van kolen wél punten oplevert - en dus geld uit de nieuwe subsidiepot.
EU-diplomaten denken dat de voorwaarden voor de Europese subsidie gaan lijken op de oude regels voor de cohesiefondsen van de EU. Bij die fondsen ging het vooral om gebieden die economisch achterbleven. "Daar wordt bij de nieuwe subsidiepot nog een ander criterium aan toegevoegd, namelijk dat dat achterblijven wordt veroorzaakt door de klimaatmaatregelen."
Serieuze plannen
De formele goedkeuring van de bestemming die de Europese Commissie aan het geld gaat geven zal vanwege de financiële discussie nog wel even op zich laten wachten. We weten pas hoeveel geld iedere lidstaat krijgt als de EU-begroting officieel is goedgekeurd, later dit jaar.
Maar ondertussen zitten de ambtenaren in Brussel niet stil: de komende tijd komt er meer duidelijkheid over de voorwaarden. En in kringen rond de Europese Commissie valt te horen: het moeten wel serieuze plannen zijn, en wie niet aan de voorwaarden voldoet krijgt geen subsidie.
Remkes: Alleen groei Schiphol en opening Lelystad Airport bij minder stikstof
14-01-2020 - 0 reacties De luchtvaart in Nederland mag alleen nog maar groeien, als de uitstoot van stikstof daalt. Dat concludeert een commissie onder leiding van VVD’er Johan Remkes in opdracht van het kabinet. Pas dan kan Schiphol extra vluchten krijgen en mag Lelystad Airport open.
Geen extra maatregelen voor landbouw in Schone Lucht Akkoord
13-01-2020 - 0 reacties Minister van Veldhoven voor Milieu en Wonen heeft maandag 13 januari in Utrecht met 36 gemeenten en 9 provincies het Schone Lucht Akkoord ondertekend. In het akkoord wordt in 2030 ten opzichte van 2016 een gezondheidswinst met 50% door schonere lucht nagestreefd. Concreet gaat het Schone Lucht Akkoord om een vermindering van de uitstoot van fijnstof, en stikstofdioxide door wegverkeer, mobiele werktuigen, landbouw, scheepvaart, industrie en huishoudens. Voor de landbouw komen er in dit akkoord geen extra maatregelen, maar wordt gewerkt met al bestaande afspraken om emissies te reduceren.
Overheden tekenen akkoord voor betere luchtkwaliteit
13-01-2020 - 2 reacties
Een nieuw akkoord moet de uitstoot van fijnstof en stikstofdioxide verminderen. Daarmee hoopt het kabinet vroegtijdige sterfgevallen te voorkomen.
Het kabinet verwacht jaarlijks vierduizend tot vijfduizend vroegtijdige sterfgevallen door ongezonde lucht te voorkomen. Nu zijn er dat nog ongeveer elfduizend. Het akkoord betreft vooral afspraken over de vermindering van de uitstoot van fijnstof en stikstofdioxide door wegverkeer, mobiele werktuigen, landbouw, scheepvaart, industrie en huishoudens. Voorheen waren volgens het kabinet vooral de verplichte Europese grenswaarden leidend. Met dit akkoord gaat het een stap verder, schrijft het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat in een verklaring. „De Europese normen zijn de ondergrens.”
Deurnese varkenshouders werken samen aan stal met minder uitstoot
11-01-2020 - 0 reacties DEURNE - Vijf varkenshouders uit Deurne werken samen aan een vernieuwend systeem om de uitstoot van onder andere ammoniak terug te dringen. Deze week hebben de vijf een financiële bijdrage van de gemeente Deurne gekregen voor de opstartfase.
Uitstoot CO2 afgenomen in het derde kwartaal
24-12-2019 - 0 reacties De CO2-uitstoot was in het derde kwartaal 4,4 procent lager dan in dezelfde periode een jaar eerder. De afname komt vooral doordat elektriciteitsbedrijven minder steenkool en meer aardgas hebben ingezet bij hun productie, aldus het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Daarentegen nam de CO2-uitstoot van huishoudens en de dienstverlening toe.
Natuurorganisaties willen stikstofafspraken met boeren van tafel
19-12-2019 - 16 reacties
Twee natuurorganisaties eisen van minister Schouten dat ze de afspraken herroept die ze deze week met de boeren overeenkwam. Mobilisation en vereniging Leefmilieu, die de stikstofproblematiek aankaartten bij de Raad van State en die zaak eind mei wonnen, vinden het onacceptabel dat zij zijn gepasseerd. "U kunt zich niet permitteren om stikstofbesluiten te nemen die opnieuw gaan sneuvelen bij de rechter", waarschuwen ze Schouten.
Dinsdag kwamen het kabinet en een collectief van boerenorganisaties maatregelen overeen om op korte termijn de stikstofuitstoot door de landbouw te verminderen. Zo komt er minder eiwit in het voer van melkvee, gaan koeien vaker in de wei en wordt mest aangelengd met water.
Ook werd toegezegd dat er geen sectorbrede krimp komt en dat bedrijven niet gedwongen worden opgekocht. Daarnaast krijgen ruim 3400 bedrijven waarvan de vergunning was vervallen door de stikstofuitspraak van de Raad van State alsnog vergunningen.
"Deze afspraken met landbouwsector zijn een ramp voor de natuur", zegt Johan Vollenbroek van Mobilisation. "Door krimp van de veestapel uit te sluiten maakt het kabinet elke serieuze oplossing onmogelijk."
De milieuclubs noemen de gemaakte afspraken "een scherpe ontkenning van wat noodzakelijk is voor natuurbehoud". Ze wijzen erop dat minder veeteelt onvermijdelijk is en dat van technische middelen om de stikstofuitstoot te doen afnemen weinig mag worden verwacht. Ook van minder uitstoot door een andere samenstelling van het veevoer verwachten ze weinig.
Ze vinden bovendien dat het kabinet met de afspraken het werk van de commissie-Remkes ernstig in de wielen rijdt. De commissie, die het kabinet adviseert over de aanpak van de stikstofcrisis, komt juist vandaag met een tussentijds rapport over hoe veehouders moeten omgaan met het bemesten van hun land en het naar buiten sturen van hun dieren. In beide gevallen is geen vergunning nodig, zegt Remkes.
In een brief aan Schouten benadrukken Mobilisation en vereniging Leefmilieu dat ze al jaren op de stikstofkwestie wijzen en dat ze een herhaling van zetten "onder geen beding zullen aanvaarden". Ze willen dat de minister hen, samen met vertegenwoordigers van de veehouderijsector, uitnodigt voor een gesprek begin januari.
Een woordvoerder van minister Schouten benadrukt dat er nog geen akkoord is, maar dat het alleen gaat om "afspraken en uitgangspunten" die nog moeten worden uitgewerkt. Het ministerie erkent dat er inderdaad is afgesproken dat er geen "generieke krimp" komt. Maar dat er minder veeteelt komt, kan wel een gevolg van zijn van de maatregelen. Doel blijft om de uitstoot van stikstof te beperken, onderstreept de woordvoerder.
Ook vanuit boerenorganisaties klonken deze week stemmen dat er nog geen akkoord is. Veel afspraken moeten nog worden uitgewerkt, luidde het.
Weer protestacties door boeren, waarom demonstreren ze dit keer eigenlijk?
18-12-2019 - 0 reacties
Snelwegen, grensovergangen, provinciehuizen, distributiecentra van supermarkten, Tata Steel, de Amercentrale, het Mediapark in Hilversum, de Eemshaven in Groningen en het Malieveld in Den Haag. Op zeker veertig plekken in Nederland waren ontregelende blokkades van boeren (en ook van een aantal bouwers).
Volgens de boeren zijn er verschillende redenen voor hun protestacties. In dit artikel lopen we ze langs.
Stikstof-akkoord
Meest actueel is de onvrede en onduidelijkheid over het principe-akkoord dat maandag is gesloten tussen boeren en het kabinet. Deze afspraken gaan over het verminderen van de stikstofuitstoot in de landbouw.
Over het voorlopige akkoord (lees hier de belangrijkste punten) is onderhandeld door het Landbouw Collectief. De dertien boerenorganisaties die daarin zijn verenigd, noemen de maatregelen breed gedragen en praktisch uitvoerbaar, maar volgens het collectief "zullen er altijd boeren zijn die het niet zien zitten".
Een van de boeren die het niet ziet zitten, hield vandaag bij het Malieveld een emotioneel betoog:
Veel maatregelen uit het akkoord moeten nog worden uitgewerkt. Dat geldt bijvoorbeeld voor de zaken die gevolgen hebben voor varkensboeren.
Voorzitter Aalt Dijkhuizen van het Landbouw Collectief begrijpt de acties van vandaag dan ook wel. "Het zit ondernemers hoog, het voortbestaan van je bedrijf raakt diep, er is een grote kloof in het vertrouwen tussen overheid en sector en ik kan mij voorstellen dat het niet met een paar woorden klaar is."
Minister Schouten van Landbouw zegt dat ze naast de 13 boerenorganisaties waar ze me sprak niet weet met wie ze nog afspraken moet maken:
Dat er überhaupt een akkoord was bereikt, bleek gisteravond. Verschillende boerenorganisaties zeggen daarover tegen de NOS dat zij zich aan de afspraak hebben gehouden om niets openbaar te maken, totdat vandaag de Tweede Kamer zou worden geïnformeerd. Toch lekte het principe-akkoord gisteren uit, aan de vooravond van een landelijke actiedag van boeren.
Er is bij de boeren nog veel onduidelijkheid. Het gaat niet alleen over de uitwerking van de plannen en wie er heeft gelekt, maar ook over het bestaan van de afspraken zelf. Zo zegt Farmers Defence Force, een van de 13 partijen in het Collectief, dat er zelfs nog helemaal geen akkoord is.
Het is vooralsnog onduidelijk hoeveel boeren de acties van vandaag steunen. Belangenorganisatie LTO telt 35.000 leden en hield onlangs een enquête over de boerenprotesten. 5000 leden reageerden en 71 procent zei voorstander te zijn van publieksvriendelijke acties en niet de harde, ontregelende, acties van vandaag.
Inkomen
De boeren protesteren vandaag ook vanwege de onvrede over de bedragen die ze krijgen van supermarkten. "Gisteren besliste de rechter dat wij de distributiecentra van supermarkten nog niet voor één dag mogen hinderen", aldus de organisatie van het boerenprotest.
Ze wilden naar distributiecentra om naar eigen zeggen een betere prijs voor producten te eisen. Alhoewel na een verbod door de rechter officieel werd afgezien van een blokkade, werden vandaag alsnog verschillende distributiecentra tijdelijk geblokkeerd.
Voor het gebouw van de NOS legden de organisatoren uit waarom de protestacties vandaag plaatsvinden:
Zijn de prijzen die boeren krijgen inderdaad te laag? In een onderzoek in opdracht van de Autoriteit Consument en Markt (ACM) uit 2014 staat dat boeren in de voedselketen vaak het minste winst maken. Toch zijn er geen partijen in de keten (bijvoorbeeld verwerkers, groothandel of de supermarkten) die onevenredig veel winst maken, schrijven de onderzoekers.
Verder bleek maandag dat boeren dit jaar gemiddeld een iets hoger inkomen hebben dan vorig jaar. Daarbij zijn dan wel grote verschillen. Varkenshouders verdienden gemiddeld 257.000 euro, terwijl dat vorig jaar maar 9000 euro was. Door de Afrikaanse varkenspest is er een enorme grote vraag naar varkens vanuit China. Het inkomen van melkveehouders daalde juist van 37.000 euro naar 31.000 euro. Akkerbouwers leverden het meeste in: zij gingen van 75.000 euro naar gemiddeld 37.000 euro.
Juist de minst verdienende boeren, zijn de grootste groep in Nederland. Volgens het CBS staan er in Nederland 53.240 boerenbedrijven. Het gaat om zo'n 18.000 melkveebedrijven en 18.000 akkerbouwers, 7000 tuinbouwbedrijven, 4000 varkenshouderijen en 1750 pluimveehouders.
Beeldvorming
De boeren protesteren ook tegen de in hun ogen oneerlijke beeldvorming. "In de media worden wij weggezet als milieuvervuilers, subsidieprofiteurs, overbodig en nutteloos", zei de organisatie van de protestactie.
Boeren vroegen aan de NOS om zendtijd om hun boodschap over te brengen. Hoofdredacteur Marcel Gelauff reageerde daarop in tekst en in onderstaande video:
Ten slotte is er bij de boeren ook boosheid over het uitblijven van de publicatie van de rekenmethode en onderliggende gegevens over de stikstofuitstoot. Gegevens over waar en door wie stikstof wordt uitgestoten, worden verzameld en berekend door het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). De uitkomsten worden gebruikt om maatregelen te nemen om de uitstoot van stikstof terug te dringen.
De verzamelde emissiedata en het rekenmodel mogen door andere onderzoekers worden ingezien zei het RIVM in oktober, maar dat blijkt nog niet mogelijk. De rechter bepaalde maandag dat het RIVM tot 1 januari de tijd heeft om de gegevens en de rekenmethode te publiceren, of om goed te motiveren waarom de organisatie dit niet wil doen.
Het RIVM becijferde dat de landbouwsector in 2017 106 miljoen kilo stikstof uitstootte. Het grootste deel kwam van de veeteelt, de stikstofuitstoot van dieren was goed voor 94 miljoen kilo. De rest door energieverbruik. Geen enkele sector in Nederland stoot meer uit dan de landbouw. Het verkeer en de industrie - de andere twee grote uitstoters - stootten in hetzelfde jaar respectievelijk 44,79 miljoen en 16.9 miljoen kilo stikstof uit.
Waarom was de uitstoot van stikstof ook alweer een probleem? NOSop3 legt het je uit in deze video:
