Opportunisme op de vrije markt

Door Jelle Feenstra,

De inkt van het tienpuntenplan van LTO om boeren de crisis door te helpen is nog niet droog of de melkquotumprijs schiet, gevoed door de eerste lichtpuntjes op de zuivelmarkt, alweer omhoog. Opportunisme kent geen grenzen.


Nog maar kort geleden stegen de prijzen voor melk, graan en andere akkerbouwproducten zo verontrustend snel, dat volgens velen een voedselcrisis dreigde. Wereldwijd dreigde structurele schaarste en het telen van graan voor biobrandstof was met hongerende Afrikanen ethisch ineens volstrekt onverantwoord.

Hoe anders is het dit jaar. Boeren en tuinders ontvangen allerbelabberdste prijzen. Er is plotseling weer overvloed aan melk, vlees en gewas. In plaats van voedselcrisis hebben we het ineens over een van de grootste prijscrises in de landbouw. Eén procent te veel of één procent te weinig zorgt in een wereld zonder marktordening voor een wereld van verschil in prijs.

Akkerbouwerszijn daar al langer aan gewend. Licht geïrriteerd kijken ze naar de noodkreten vanuit de melkveehouderij, die sinds kort ook weet wat een liberale markt inhoudt. Zonder de prijscrisis bij hun collega’s te bagatelliseren, wijzen ze er op dat melkveehouders de afgelopen twintig jaar een redelijk stabiel inkomen hadden. Eén slecht jaar en nu al crisis? ‘Pfff, wij hebben minimaal eens in de drie jaar een slecht prijsseizoen en moeten onszelf ook redden’, klinkt het vanaf de akkers.

Aan polarisatie heb je niks, alle sectoren zitten in hetzelfde schuitje. De hamvraag is hoe je als ondernemer omgaat met die vrije markt. De als liberaal bekend staande Jaap Haanstra, voorman van de akkerbouwers in Nederland, zegt deze week in een interview met Nieuwe Oogst een systeem van protectionisme voor de land- en tuinbouw te verkiezen boven de vrije markt. Hij weet echter ook dat dat geen realistisch scenario is. Daarom zoekt hij naar mogelijkheden om de pieken en dalen af te vlakken.

Samen met zijn LTO-vakgroep koppelde de akkerbouwvoorman een paar bestaande politieke instrumenten aan elkaar. Zo ontstond het plan van de variabele bijmengverplichting, dat overschotten uit de markt haalt. Als het goed wordt opgepakt en uitgevoerd, kost het de Europese belastingbetaler geen cent, blijft het voedsel voor de consument betaalbaar, krijgt het gebruik van biobrandstof een ‘boost’ en ontvangt de boer meer dan het dubbeltje wat de interventie aan graan nu doet.

Het is te hopen dat het veelbelovende plan een eerlijke kans krijgt van bedrijfsleven en politiek. Het zou een geweldige doorbraak zijn in denken, niet alleen voor de akkerbouw, maar ook voor de andere sectoren. Als de politiek de markt niet meer wil regelen, moet je de markt zelf maar gaan regelen. Al was het maar om het opportunisme er een beetje uit te krijgen.

Jelle Feenstra
jfeenstra@ltonoord.nl

Bron:[www.nieuweoogst.nu]

Deel dit artikel

Reacties

arie.j
Al jaren citeert Jan S met het nodige gekwaadaardige genoegen die uitspraak van Olieslager.
Hij schijnt er buitengewoon blij mee te zijn.
Wat veel over Jan S zegt.

Punt 1 ga je geen totaal bedrijfsleven ophangen omdat in het verleden weleens ergens een directielid zich heeft vergaloppeerd .
Dat doen we ook met andere bedrijfstakken of organisaties ook niet.(stel je voor)
Punt 2 heb jijvoor een gedeelte gelijk, Olieslager had de opdracht gekregen om winst te maken, en daar werd hij voor betaald, niet om een sociaal beleid voor boeren te voeren.
anonymous_78
als er een prijs komt voor draaikonten nomineer ik Jelle
Jan S
😀
anonymous_139
Nou breekt mijn klomp.
In de akkerbouw vindt LTO het nodig om produkten uit de markt te halen om zelf de markt
te reguleren. Prima plan zou ik zeggen, alleen deze zelfde Jelle Feenstra met LTO pet heeft
op de NMV/DDB alleen maar kritiek geuit, terwijl hun plannen om de melkproduktie te beteugelen
en de markt weer in evenwicht te brengen als niet reeel wordt omschreven.
Het is dus veel belangrijker wie de boodschap brengt, dan wat de boodschap inhoudt.
Scarlett
Voor Jelle wel blijkbaar
Scarlett
Helemaal mee eens,ieder initiatief om de prijzen te ondersteunen verdient op zijn minst steun van de leden- belanghebbenden van elke sektor. Dus ook geen magere of zelfs negatieve voorspellingen (zoals deze:
[melkquotum.startpagina.nl] ),

over de te verwachten prijsontwikkeling meer. De directie van FC heeftmet haar besluit om geen voorspellingen meer over de melkprijs te doen, in feite al toegegeven dat deze met tactische retoriek te beinvloeden is. Het is te hopen dat LTO en haar zuster organisaties en...... uiteraard alle leden dit ook eindelijk een gaan begrijpen, hun koopmansgeest weten te benutten en daarnaar handelen.


1 keer gewijzigd. Laatste wijziging: 24/08/2009 13:19 door HarryB.
Scarlett
Nou moet je niet zo sarcastisch op de uilatingen van Jan S reageren Arie,want dat is dan wel de meest schaamteloze uitspraak, maar niet de enige uitspraak van een directielid dat bij haar leden de wenkbrauwen deed fronsen.


1 keer gewijzigd. Laatste wijziging: 25/08/2009 13:21 door HarryB.
Scarlett
Vreemd André, dan moet het beleid vanhet concern toch een behoorlijke zwieper gemaakt hebben. Volgens mij heeft de directie vantoen en nu maar één opdracht van de leden en dat is de melk tot een zo hoog mogelijke waarde vermarkten. Niks méér en niks minder!
Gauweouwe
Vraag:
Hoe dacht de LTO deze kunstmatige schaarste effectief te kunnen verwezenlijken zonder hek om Europa?

Hier de uitleg hieromtrend van de LTO:

In verband met de prijsstijging van onder andere het graan heeft het kabinet 13 oktober 2008 besloten om de geplande bijmengverplichting van biobrandstoffen te verlagen. Politiek werd er gesproken over een voedselcrisis en sommige deskundigen verklaarden een direct causaal verband tussen de opkomende productie van biobrandstoffen en de honger in de arme landen. Het kan verkeren: want werd nog geen jaar geleden gesproken van een voedselcrisis, vandaag hebben de landbouwprijzen zulke lage niveaus bereikt dat sommigen zich afvragen of zich een landbouwcrisis voordoet.

Die beweeglijkheid van de steeds verder geliberaliseerde agrarische markten vraagt om een nieuw, aan de tijd aangepast marktinstrumentarium. Het consumentenbelang van betaalbaar voedsel moet daarin geborgd worden en zeker ook het algemeen belang van een stabiele en betrouwbare voedselvoorziening. De “Cramer-criteria” voor de productie van biobrandstoffen zijn een uitgangspunt om zulke maatschappelijke waarden te borgen, en op basis daarvan wordt gewerkt aan een certificatiesysteem voor duurzame biomassa voor energieopwekking. Een marktinstrument op grond van maatschappelijke criteria is daarmee nog niet ontwikkeld.

Een variabele bijmengverplichting kan zo’n instrument wel gaan vormen. De overschotten worden uit de markt gehaald voor de productie van biobrandstoffen. Zodra er schaarste ontstaat en prijzen stijgen wordt de bijmengverplichting naar beneden bijgesteld en wordt eerst de vraag naar voedingsproducten bediend. Een variabele bijmengverplichting van biobrandstof functioneert aan de vraagkant en kan zo als prijsregulerend instrument worden ingezet. De overheid bedient zich van dat instrument in het maatschappelijke belang van de voedselvoorziening: betrouwbaar en betaalbaar. Bijkomend voordeel is de toename in het gebruik van hernieuwbare energie.

Tegelijkertijd wordt ook het producentenbelang gediend, immers overschotten worden uit de markt genomen en verwerkt tot biobrandstof. Op die manier wordt er een bodem in de markt gelegd en boeren kunnen hun bedrijfsontwikkeling daarop afstemmen. Over de details van de variabele bijmengverplichting zullen nog goede afspraken moeten worden gemaakt en het ligt voor de hand om dat op Europees niveau te doen. Ook voor de handliggend is, is dat de ontwikkeling van graanprijs de basis voor dit marktinstrument wordt. Immers, graan heeft bewezen een spilfunctie in de agrarische markten te vervullen. Als die graanprijs varieert van 1,0 tot 3,0 keer de interventieprijs, zou de bijmengverplichting omgekeerd kunnen variëren van bijvoorbeeld 10% tot 4%.

Er zullen nog veel praktische zaken moeten worden geregeld voor het zover is, maar het lijkt erop dat het concept een antwoord in zich heeft op de voedselcrisis van een jaar geleden en tegelijkertijd op de problemen door de lage agrarische prijzen van vandaag. Bijkomend voordeel is, dat het instrument niet afhankelijk is van subsidies. Vraag en aanbod worden afgestemd zonder kostbare interventiesystemen en de productie wordt gestimuleerd zonder subsidie, maar door een vraag vanuit de markt. Het concept biedt de mogelijkheid om een nieuwe stap voorwaarts te doen in een gezonde marktwerking voor de agrarische sector. Het maatschappelijk en boerenbelang is daarmee gediend.

Jaap Haanstra en Jeroen Kloos
7 augustus 2009

Bron:[www.ltonoord.nl]
Gauweouwe
Er zijn vele open einden. Zo is onduidelijk wie bepaalt bij welke omvang van de graanproductie welk bijmengpercentage gaat gelden. Die normen zijn uiterst discutabel en gevoelig voor interpretatie- en meningverschillen. Ook wordt de wereldmarkt in EU-beleid gevangen – dat ontkent de schaal van de problematiek.

Het sympathieke plan van Haanstra verdient evenwel nadere beschouwing: de prijsmisère is een te grote bedreiging voor het boerenbestaan en daarmee ook het wereldvoedselvraagstuk.

Bron:[www.agd.nl]
anonymous_217
De heer Olyslager had destijds helemaal gelijk, want zijn functie was winst maken.
De heer Attema zit er voor ons belang die hoort te zorgen dat er ook geld naar ons vloeit.
anonymous_1157
LTO zusterorganisatie van de coóperatie?
Ze hebben verschillende doelstellingen.
Het is wel zo dat de landbouworganisaties in het verleden de coöp hebben opgericht.
Als het met overleg niet lukt voor de leden een betere positie te verkrijgen, dan zelf de markt op.
Door de coöp werden , door samenwerking,kleine marktpartijen gebundeld tot grote industrieën.
Die coöp bleef een doel houden , het profit naar de leden. Dat is nu nog.
Ook al proberen particuliere concerns daar een wig in te drijven.
oa. door subsidie aan de NMV en DDB.

Het laatste nieuws voor tijdens de koffie

Altijd op de hoogte blijven van nieuws met betrekking tot melkveehouderij , landbouw , lto , melk , akkerbouw , politiek , melkveehouders , boer , liberaal , zuivelmarkt en interventie ? De Nieuwsgrazer nieuwsbrief wordt dagelijks verstuurd om 10:00. Meld je ook aan!

REACTIES
12
DEELNEMERS
8
WEERGAVES
3