Revolutie in de jaren ’80 in de voor ons land o zo belangrijke melkveehouderij. In de race naar steeds meer liters hebben Nederlandse fokkers een fatale achterstand opgelopen. En in rap tempo wordt het ooit zo bejubelde Fries Hollandse Zwartbontvee vervangen door Amerikaanse Holsteinkoeien. Andere Tijden duikt in de roerigste periode uit de fokkerijgeschiedenis in: De Laatste Friese Koe, 22 januari 21.15 Nederland 2. Met onder andere interviews met fokkers van vroeger:Dirk Endendijk en George Ruyter.
Meer info: [www.geschiedenis24.nl]
Laatste
Reacties
Maar zou die Endendijk dan zo'n beetje de enige nog bestaande 100% FH stapel hebben?
-------------------------------------------------------
> Oké,ook best beschamend voor het friese volk dat
> hun ras in een ander land (gelderland) bewaard
> moet worden
in fryslan zijn ook wel boeren met alleen fh koeien o.a in Wijns maar een fries is bescheiden en treed niet gauw op de voorgrond .......dat is voor hollanders.
opm Yde Hellinga en Sake Antonides gebruikten al zeer vroeg holsteins ( eind 60 er jaren ) mischien zegt de naam Nienrode jullie wel iets .
en co kan beter gaan golven dan fimen bij endedijk
-------------------------------------------------------
> en co kan beter gaan golven dan fimen bij endedijk
Nee hoor, los van de kwaliteiten van Co op de golfbaan (die ik niet ken) is het erg interessant om rond te kijken op bedrijven van dissidenten in de melkveehouderij...
Ik heb bewust nog de F-H fokkerij meegemaakt.
En dan zie je dat zo'n reportage vreselijk gekleurd is.
Alle Nederlandse zwartbonte koeien (op misschien een paar procent na)stamden destijds af van de Adema's.
En die hadden weer de stier Adema 197 als "onfeilbare superpreferente stamvader"
De Adema’s waren het toppunt van de Friese fokverdwazing die de Nederlandse zwartbonte veestapel destijds grondig hebbenbedorven.
Adema 197 leefde al voor en net in de oorlog.
Maar geen woord in deze reportage over de destijds wereldberoemde Adema's
Nee, ik zie ik plaats van de Friese fokkers van destijds Noord-Hollandse fokkers aan het woord, de enige provincie waar men een iets andere koers ging, wat ook resulteerde in wat grotere koeien en meer productie dan in Friesland.
Friesland was destijds op fokkerij gebied verstard in een onvoorstelbare hoogmoed, alle vee buiten Friesland werd in de ban gedaan en mocht niet mee gefokt worden
Stieren werden meer beoordeeld op eigen uiterlijk dan op fokprestatie.
Onzinnige fokdoelen als een extreem plat groot kruis werden tot ideaal verheven.
En dat was, (naast b.v. adel)belangrijker dan een perfect uier of goede benen.
Fokkers werden met een waas van mystiek omgeven, er werd gesproken en geschreven over adel bij koeien (stond ook op het keuringrapport), terwijl niemand wist wat het precies was.
Ik weet ook nog dat we voor dat de inspecteur kwam met een paar koeien flink door de modder liepen, het mocht echter niet baten, ze werden afgekeurd en konden niet in het stamboek wegens een heel klein vlekje.
Uiers en maar óók benen waren in de jaren 60tig, begin 70tig bij Nederlandse koeien slecht tot soms zéér slecht.
En toen men echt op productie probeerde te fokken gingen veel koeien finaal door het uier, het was ook de tijd van de uiernetten, koeien met extreem veel zucht na het kalven, ik heb wel koeien aan 2 kanten moeten melken etc.
Endendijk is een uitzondering, hoe hij boert, weet ik niet, maar er is zijn geen boeren die hij tot navolging krijgt, dat zegt wel wat.
En alle verhalen over zijn koeien ten spijt heeft hij nog nooit een echte fokstier weten te fokken, vroeger niet en nu niet.
Dan werd er gedaan of begin jaren 80tig wat fokkers in N-H de Amerikanen als eerste ontdekten
Onzin, in 1972 kocht de KI hier al Bil, Superstar en ander aan, in de jaren 70tig gebruikte ik volop deze Amerikanen, plus import sperma van Gardenia e.a.
2 keer gewijzigd. Laatste wijziging: 23/01/2012 10:35 door arie.j.
Om er nog maar een paar te noemen met ingeshreven dochters rivelino 279revilino162 revelino 382 rivelino 441 revilino 409
Ik ken de oude tijd ook nog wel van de pans de keimpes om er nog maar een paar te noemen Uit die jaren had je ook de hoornse markt waar heeeeeeel veel stieren wereden verhandeld Oh ja dat was zeker te ver weg
Verder is het wel makkelijker discusseren als je probeert die stierennamen een beetje juist te spellen.
Wel wist ik dat er nooit een echte fokstier van stal Endedijk was gekomen.
1 keer gewijzigd. Laatste wijziging: 24/01/2012 10:10 door arie.j.
Endendijk is een verhaal apart, was daar 1x in 87', luchtkanalen voor de koeien voor frisse lucht, een stal die gerepareerd was na de laatste storm, mooi en intressant om te zien maar meer ook niet.
Wat een opluchting waren die Holsteins.
-------------------------------------------------------
> Idd, die kleine dikke Friese worsten, in N-Holland
> daar was veel beter vee wat meer richting de
> Holsteins ging, voor 80' hebben we daar
> verschillende vaarzen gekocht.
Toch weer die Noord-Hollanders he..
Maar al met al was het een leuke uitzending, voor de complete geschiedenis is een halfuurtje toch wel kort en nu met een paar hink stap sprongen er doorheen. Daarom moet je ook andere documentaires gebaseerd zijn op geschiedenismet een korreltje zout nemen.En altijd blijven denken: wie zegt wat.
Ik vond het jammer dat meeloper George Ruyter hier als Holstein pionier werd gepresenteerd terwijl dat in werkelijkheidJacob Chardon was, hier een oudere column van Jeroen van Maanen:
De omschakeling van FH naar HF was de tijd van het korte generatie-interval, om zo snel mogelijk van 100 procent FH naar 100 procent HF te komen. Hoe groter destijds het aandeel HF-bloed, hoe beter de koeien. Helaas leeft nog altijd de veronderstelling dat met het snelste generatie-interval koeien sneller of meer te verbeteren zijn.
Voormannen van toen zijn nog altijd bekend, met voorop natuurlijk Jacob Chardon. Onder zijn regie en visie hervond Nederland zich als fokkerijland. Chardon kende als oud-hoofdinspecteur al koeien, leerde daar als ki-baas nog meer bij én in zijn vakantie molk hij zelf koeien. Indexen en Inet waren zijn buitengewoon effectieve formule in het krijgen van meer productie. Carlin-M Ivanhoe Bell, Arlinda Rotate en later ook Bis May Tradition Cleitus werden massaal benut. Bell gaf hoge producties met hoog eiwit, maar ook smalle lichte koeien. Werd met Bell ingeteeld – destijds eerder gemeengoed dan uitzondering – dan werden de koeien nog enkeler en kregen ziekten als Blad en CVM de kans zich driftig uit te breiden.
Meer: [www.boerderij.nl]
Misschien dat noordhollander hier antwoord op heeft?
lukratief en vernietigend en jacob chardon had naast in wageningen ook in de usa gestudeerd en was een fanate holsteinfan niet zo verwonderlijk als je weet dat vader chardon o.a. de moeder van adema 603 op de markt kocht en later de dure koeien van cnossen, waar echt niets van overbleef. zijn nadeel was dat hij geen goede leiding had of toezicht door een krachtige voorzitter zodat hij zn eigen bolwerk onmogelijk maakte,en het veld moest ruimen op een sociale manier zonder terugkeermogelijkheden,waarover diezelfde bobo"s zwegen destijds!
1 keer gewijzigd. Laatste wijziging: 23/01/2012 23:04 door noordhollander.
Maar zoals in een andere reaktie aangevraagd toch uw deskundig commentaar over zulk soort historische feiten, en hangt de klepel weer op z'n plek
> we kennen allemaal nog de verhalen van Chardon die
> door de VS reisde....
Hij stond ook beter bekend als Jake...
prima dat jij daar zo overdenkt co alleen die persoonsverheerlijking voor george ruyter alleen is niet goed zijn dominante familie zorgde destijs wel voor heel wat handel en beste koeien als voorbeeld de drie zoons van zn neef jaap, die er lustig op los melken bij schagen ook erik jan arieszoon in de beemster staat aardig zn mannetje om maar een paar goede voorbeelden te noemen: chardon kwam van t nrs naar gelderland en verkeerde in de gelukkige omstandigheden dat sunnyboy en f16 al op stal stonden toen en hij mooie sier kon maken met die twee dutchbred bulls etc.
zijn latere emtrancreaties leken aanvankelijk aardig, maar de nazaten presteren duidelijk onder niveau en dat is ook voor jacob jammer zn neef jelmer in friesland bakt er behoorlijk meer van zag ik op de friese hengstenkeuring vorige week.....
Hier, bij ons in Zuid-West Nederland was men beslist écht de eerste, het KI bestuur ging al in 1972 de bekende Amerikanen in de VS kopen.(Bil-Silver-Superstar)
Daarvoor werd ( uit nood )de Amerikaan Pabs Ideal uit Duitsland gebruikt, de naam van Jan Maat mag ook genoemd worden, en dat was al jaren voordat Chardon in beeld kwam.
Van Pabst Ideal heb ik ook nog sperma geprobeert te krijgen, lukte alleen niet.
2 keer gewijzigd. Laatste wijziging: 24/01/2012 00:58 door arie.j.
Maar omdat mijn vader vrij jong overleden was ik vrij vroeg (op mijn 21e) zelfstandig boer.
Inderdaad waren hier niet de oude Fokstallen zoals in Friesland, daar had een groepje fokkers in de jaren 50 en 60tig de macht aan zich getrokken, en die zgn. Fokkers maten zichzelf zo ongeveer de onfeilbaarheid op fokgebied aan.
Wonderlijk genoeg kniktenvrijwel alle stamboekinspecteurs en zelfs gestudeerde lieden als Prof de Jongja en amen tegen ze.
Hier, in dit gebied, had men al diverse keren flink had hoofd gestoten met duur gekochte Friese stieren, die een ware ramp waren.
Ik herinner me nog uit mijn lagere landbouwschooltijd de stier A13 ,als ik goed uit mijn hoofd citeer was zijn volle naam Cammingsga Dina's Adema 13.
Voor een ware smak geld had "KI Hoornaar" die in Friesland gekocht.
Nou alles wat een stier slecht kon fokken verenigde die in zich, productie verlaging en slecht extrieur.
Daarnaast waren zijn dochters een ware ramp als ze moesten kalven, bijzonder veel keizersnede's waren nodig.
We waren als schoolklas een keer bij Bonda's proefbedrijf in Wassenaar, daar hadden ze hem echt volop gebruikt, want het was zo'n veel belovende stier, nou dat hebben ze geweten.
Na zulk soort ervaringen wil je wel anders en raak je de eerbied voor die zgn.fokkers wel kwijt
1 keer gewijzigd. Laatste wijziging: 24/01/2012 09:04 door arie.j.
Daar werd hij Preferent A mee en de centrale stamvader van zo ongeveer alle zwartbonte stamboekkoeien in Nederland
Ik lees uit het keuringsrapport toen hijpreferent A werd in 1941;
"De invloed op de hoeveelheid melk is bevredigend en op het vetgehalte gunstig"
melk met veel plezier FH koeien en blijf dat ook zeker doen,
ben ook blij dat ik niks met cr-delta van doen heb!
In 2007 nog 3500 vrouwelijke dieren.
En uiteraard op heden weer minder.
Marginaal dus, Ze hebben ook geen dieren genoeg meerom betrouwbare fokwaardes van stieren te krijgen
wil ze ook echt niet ruilen tegen holsteins
[www.frieshollands.nl]
Vandaar die zgn. fundament fokkerij, het is een noodoplossing
-------------------------------------------------------
> met 3000 koeien doe je helemaal niet meer aan
> fokkerij, dan doe je aan het instandhouden van het
> ras, that's all, beetje inteelt vermijden, veel
> meer kun je dan niet. Er is gewoon te weinig
> spreiding binnen zo'n ras om nog serieuze
> vooruitgang te boeken. Maar ieder z'n hobby.
Jan, spreek je je eigen nu tegen. Jij fokt toch zo ongeveer op basis van inteelt.
De boeren hebben van vroeger geleerd, want nu de Holstein op de top van melkrijkheid is gefokt en de andere eigenschappen voor de praktische grasvoerende boer verminderd zijn, wordt daar ook volop gekruist. Belangrijkste les is dat de omstandigheden de koe bepalen, de rest is hobby. Maar verkopers van handel hebben daar geen boodschap aan, die willen jou hun handel aansmeren, of het nu de oude Friese grupstalstamboekfokkers waren of de nieuwe websitefoldermailers. En vernieuwing doet leven.
Dat stukje geschiedenis heb ik ook gemist gisteravond Heidehipper
1 keer gewijzigd. Laatste wijziging: 23/01/2012 08:58 door klauwverzorger.
Dirk Endendijk heeft de hele fokkerijstorm langs hem heen laten gaan en heeft nog steeds een mooi koppelzeer productieve koeien.
Die collumn's van die Harm mag ik altijd graag lezen
heb je wel eens geiten gemolken? die zijn nog veel kleiner....
-------------------------------------------------------
> Definitie van een mooi koppel vee is wel wat
> anders (in mijn ogen dan), heb je wel eens een koe
> van 1.32 op een grupstal gemolken? Gewoon proberen
> (en je bent genezen)
1.32x1.32?
Hij was in Nederland degene die de KI introduceerde en promootte, zonder dat had men dit peil nooit bereikt.
[nl.wikipedia.org]
Indertijd werd de Friese koe gekruisd met de amerikaanse Holsteins. In het begin was er best wel veel verzet tegen. Ook was men niet gecharmeerd van een zwart vlekje op de poten
Vandaag de dag wordt er weer ingekruisd met andere rassen, ook nu weer kritische geluiden. de geschiedenis herhaalt zich
Jan V.
Dat het scheef is gaan lopen heeft vooral te maken met de prestigedrang van de ki's om de beste cijfers te hebben,de boer die er altijd gewoon ééntje uit de bovenste 5 van de stierkaart pakte heeft nu problems ruwweg gezegd.
15 jaren terug waarschuwde bas v engelen al voor de problemen van nu,critici's uit het crv kamp zeiden dan: ach die Bas met zijn mooie praatjes hij heeft gewoon geen topstieren (op papier) !
Hij (Bas) had daar achteraf gewoon gelijk in en ze zijn zelf (kisamen) ook gedeeltelijk in die cijferwedloop meegegaan anders hadden ze allang niet meer bestaan!
Ook dat boeren amper meer naar de stieren en koeien in het echt gingen kijken maar hoofdzakelijk vanaf papier de stierkeuzes maakten zag hij als groot toekomstig probleem.
Dus het type stier waar je in het verleden de beste koeien van had binnen je hf ras opzoeken ook al heeft hij een matig productieindex want de productiedrang blijft er evenwel wel bij hf .
Beter is gewoon het beesje bij de naam te noemen.En dat is geen opbranden.
Sommige voeren niet naar dat het soort dier nodig heeft, dat heeft niets met opbranden te maken.
Opbranden is (te) vroeg versleten zijn, en aangezien de gemiddelde leeftijd van Holsteins niet daalt is daar geen sprake van.
Als je van een pak vlees houdt moet je geen Jerseys of Holsteins gaan houden, en als je veel melk wilt moet je geen Belgisch blauwe gaan melken, maar dat heeft niets met opbranden te maken.
Ook een Arabische volbloed past voor de ploeg niet en met een dik Belgisch trekpaard moet je niet aan een renwedstrijd deelnemen.
3 keer gewijzigd. Laatste wijziging: 23/01/2012 18:09 door arie.j.
In Nieuw-Zeeland , met vrijwel alleen gras, hadden ze lang een wat aangepaste Hollandse koe, maar ook daar zijn ze voor een groot gedeelte om dacht ik.
Verder hangt het ook behoorlijk van de boer af, zo ook met de biologische richting die jij nogal schijnt voor te staan.
Er biologische bedrijven met Blaarkoppen, met MRIJ, met Jerseys , maar ook alles door elkaar en noem verder maar op.
Maar bij elk ras blijven bepaalde dingen, zoals uier en benen, belangrijk.
Fries zwartbont zonder Hollandse invloed? Welk bijzonder soort jij hebt weet ik niet, wel dat in de jaren 60tig er eigenlijk geen enkele KI stier van het FH ras meer was zonder Friese Adema's in de afstamming
1 keer gewijzigd. Laatste wijziging: 23/01/2012 13:43 door arie.j.
Het is ook hobby nu zo verder te gaan. Om de situatie hoeft het niet anders, je kunt er wel geld van overhouden.
Biologisch niet, maar we kijken wel om ons heen, verantwoordelijk zijn.
Je zult Holstein-Friesianuit de VS bedoelen, maar als je dat niet weet, dan ben je een leek op fokkerij gebied
1 keer gewijzigd. Laatste wijziging: 23/01/2012 16:06 door arie.j.
Friese stieren zonder Hollandse invloed waren er genoeg, maar zwartbonte stieren op KI niveau zonder Friese voorvaderen waren er in de rest van Nederland niet meer.
Hoe kan je dan FH uit Friesland kruisen met FH uit Holland? Dat bestaat toch niet? Het is éénras met ietwat verschillen in bloedvoering.
Bij leven was Tjeerd van de Wal bedrijfsleider van de proefboerderijen Wielzicht in Rijperkerk (Fr.) en De Minderhoudshoeve in de Flevopolder. Onder zijn beheer liep in de jaren zeventig de proef waarin 100 Noord Hollandse kalveren en evenveel Friezen hun productiviteit als melkkoe mochten gaan bewijzen. De Noord Hollandse runderen bleken meer melk te geven. Het Friese Rundvee Stamboek moest toen wel de runderen van het Nederlandse Rundveestamboek gaan erkennen. Hierbij bleken de koeien afkomstig van hoogproductieve bedrijven niet meer te geven dan die van laagproductieve. De verschillen tussen de bedrijven waren een kwestie van milieu-invloeden.
En nog veel meer FH geschiedenis: [www.keesruyter.nl]
Ik zal morgen eens kijken over "Adelijk bloed" over alle preferente Friese stieren nog ergens kan vinden, kreeg het ooit op de Lagere Landbouwschool cadeau.
De proef waar de N-H vaarzen 10% meer gaven dan de Friese vaarzen weet ik nog uitstekend
Maar het was geen Hollands ras tegenover een Fries ras.
Het was allemaalFriese bloedvoering (in N-H somsmetsoms nog wat procentjes eigen bloed) alleen was de fokrichting in N-H wat anders.
Daar kochten ze Blitseard -Keimpe, en later hadden ze zijn zoon Blitseard Setske Keimpe,daar hadden ze Adema 21 van de Woudhoeve, daar hadden ze de Pan stieren met name de 50 en 55 en later 145, Frans Adema 7 van Groenhoven ,Tonia's Adema 17 en nog vele andere.
Diverse heb ik zelf (of de zonen ervan hier in Z-W Nederland)nog gebruikt.
Allemaal stieren die wat anders fokten dan toppers van toen in Friesland
Maar wel allemaal met veel of uitsluitend Fries bloed in de aderen of zelfs in Friesland geboren.
1 keer gewijzigd. Laatste wijziging: 23/01/2012 23:29 door arie.j.
En hele goede zijn er niet geweest, dan was er wel één van preferent geworden, of op zijn minst op preferentschap gekeurd.
Jonicaan 187, roepnaam Jonicaan
Alleen, stuurt deze beste man mij wel prive-bericht, met heel mooi verhaal over destijds eerste FH/HF pfa Chief-dochter van 13000 ltr waarvan de moeder als 12-jarige de 100.000kg vol had, welke na bekijken van link JR de moeder van Jonicaan blijkt te zijn, maar prikt hij hier niet mee. Jammer natuurlijk, maar wat niet is kan nog komen!
1 keer gewijzigd. Laatste wijziging: 25/01/2012 16:17 door CS-Agrar.
de man der Jonicanen is een 25 jaar terug gestopt met melken, maar goed, het zal gerust een mooi verhaal zijn. N-hder woont in hetzelfde dorp en weet misschien ook wel anekdote.
De boer was wel een van de eerste, zoniet de eerste met een (verdiepte) melkstal daar in de buurt.
Ik heb juist nog wat oude keurstamboekers opgediept uit mijn verzameling, daar kom ik o.m. Jonicaan 128 tegen
Sperma daarvan werd in 1977 door de Noord-Hollandse fokkerscombinatie aangeboden á f35,-- de dosis, de afstamming was Pan 50 keer Frans v/d Woudhoeve
Het was overigens een advertentie van Hollandse Fokkerscombinatie"Dubreco B.V." met mede eigenaar de toen bekende Heemskerk van Hoeve "de Laar"uit Herwijnen
Heemskerk kwam in die jaren met Engelse zwartbonte naar Hoornaar (fokveedag) , Hoornaar is hier niet ver wegdus daar kwam ik toen ook.
Hij had een heel eigen fokbeleid, die Engelse zwartbonte waren wel wat anders dan Hollandse zwartbonte, maar bij lange niet zo extra melktypisch als de Amerikanen.
Jonicaan was overigens een niet al te bekende naam in Fokkersland
Er waren tal van andere (stal) namen die veel meer bekend waren, ook wat N-Holland betreft
Mensen die in N-Holland boven Amsterdam in de streek van die stal woonden zullen misschien meer op de hoogte zijn, maar het was toen een vrij onbekende naam.
Behalve één of twee in N-Holland zelf (kan ik ook nog niet direct vinden) betwijfel ik of er in Nederland bij de andere KI' verenigingenooit op de lijst met fokstieren een stier met de naam Jonicaan geweest is.
Ter informatie, ik heb alle jaarboeken van provinciale bond van KI verenigingen n Zuid-Holland vanaf 1963 tot 1980 met elk jaar van alle toenmalige Ki verenigingen de fok stieren, maar ook de proefstieren, dat is een erg grote lijst, de naam Jonicaan komt echter niet voor.
Terwijl b.v. de Pan of Beukenhof e.d.uit N-H erg bekend waren en veel voorkwamen
Wat je leeftijd is, dat weet ik niet, maar al volop Hosteins toen je 10 was?
Jij woont buiten Zuid-Holland dacht ik, nou dan kan dat kan niet eerder dan een behoorlijk eindtje in de jaren 80 zijn geweest, dus zou je nu nog geen of misschien net 40 moeten zijn, ik dacht dat je ouder was.
1 keer gewijzigd. Laatste wijziging: 26/01/2012 09:13 door arie.j.
Maar in de verte niet vergelijkbaar met de vele (tientallen soms) die Pan in hun naam hadden, of Frans, of de Beukenhof of Ruyter, of Groenhoven en andere.
Dat ik de naam Jonicaan vergeten ben zal mij dan wel te verwijten zijn
Alleen moet je wel bedenken dat wanneer je van alle stallen die ooit wel eens en paar stiertjes leverden voor KI de namen moet onthouden, je ongeveer een boekwerk uit het hoofd moet leren.
En dat terwijl zijn vader al een stal met Holsteins in 1978 had, zo schreef hij.
En daar zou ik natuurlijkniet aan durven twijfelen
Ik heb van m'n vader ook wel verhalen gehoord over koeien van 1.28m en uiernetten en weet ik wat voor gepruts nog meer. Kun je je nu toch nix meer bij voorstellen. Lang leve de Holstein. Onze eerste Holsteins werden afgekeurd omdat ze te groot waren (1.40m). Nu zijn de grootste bijna 30 cm groter en zijn ze nog steeds te groot, er is weinig veranderd in dikke 30 jaar
Mooie vent...
Prehistorie.... die eindigde volgens wat ik op school moest leren, in Nederland een 2000 jaar geleden.
Ben jij al zo oud Jan?
Weinig veranderd de laatste 30 jaar? Nou dat kon wel eens meer zijn dan jedenkt.
Die FH koetjes van toen konden het wat betreft productie, maar zeker wat betreft exterieur niet trekken
De jaren 70tig was de tijd van loopstallen en veel meer koeien per man, en daar pasten die FH koeien slecht in
Ze hadden in Friesland op het laatst, eind jaren 70tig , een stier, Adema 11 van de Gelder, die het voor een FH stier heel behoorlijk deed wat betreft productie.
Maar het aantal uiers dat het begaf was legio, en de benen dat was ook al geen sterk punt.
Piet Pons, waar ik nog wat fokkerij lessen bij gevolgd heb, verklaarde in die tijd "Je kunt geen motor met veel vermogen in een Lelijk Eendje zetten, wanneer je daarmee gaat racen krijg je brokken.
Hij had toen ook uitgerekend, dat gezien het steeds kleiner worden van het FH ras, hoe lang het bij een onveranderde fokrichting zou duren voordat de Friese FH koeien in een luciferdoosje zouden passen
Helaas weet ik die som niet meer.
Uier en benen van toen waren bij het FH ras niet bestand tegen de modernere tijd.
De weinige FH koeien van nu zijn wel wat groter en kun je misschien niet helemaal meer vergelijken, maar een rasverschil van ongeveer 1700 kg melk is wel stevig.
Wat niet wil zeggen dat je niet kunt boeren met (veel)kleinere koeien dan het HF ras, sommige doen het zelfs met koetjes als Jerseys.
En koeien van 1.70, die vind ook ik stug groot.
Wat de Friese koeien betreft, (heel) vroeger fokte men daar weer anders.
Mijn opa, die van 1890 was, dus al een poosje geleden geboren, had het over die “planken koeien”die vroeger in Friesland te vinden waren.
Dat waren extra melktypische beesten waar vrijwel geen vlees op te krijgen was
Hier nog een link van zo’n superouderwetse Friese koe, de in 1887 geboren Kollummer 5 op een tegeltableau in het FRS huis in de jaren 20 vorige eeuw.
Na wereldoorlog 1 veranderde de inzichten en mode drastisch in heel Nederland, koeien én stieren moesten voortaan niet te groot een zwaar bespierd zijn.
Hier Kollummer.
[melkquotum.startpagina.nl]
Dan nog een paar linkjes naar oude kranten
[gorinchem.courant.nu]
=================================
[gorinchem.courant.nu]
===========
[gorinchem.courant.nu]
Peter
Er wordt nu wat gemopperd op het stamboek, maar als er nu een zwartbont stamboek zou zijn die eisen durfde stellen zoals toen, dan was Nederland te klein.
Om maar enkele dingen te noemen:
Men had de regering zover gekregen dat het wettelijk verboden was om met een stier te fokken die niet in het stamboek was ingeschreven (ook natuurlijk dekking)
De bloedvoering was intussen zo nauw geworden dat stieren zonder Fries bloed van Adema197er op een zeer hoge uitzondering niet meer waren, men roemde de grote uniformiteit, maar in feite was het armoede aan genetische variatie
En die armoede aan genetische variatie stond een andere fokkersrichting in de weg.
Dan even wat feiten over de heerszucht van de stamboeken van toen.
Om te beginnen was fokken met niet stamboekstieren dus verboden.
En het FRS ging zelfs zover dat het daar verboden was om een stier die buiten de provincie Friesland stond te gebruiken.
Ook al was dat dier in Friesland was gefokt, of had het als KI stier daar dienst gedaan
De sanctie was weigering van stamboek registratie van geboren kalveren.
Dan was er natuurlijk het verbod op elk zwart vlekje op een onderpoot, en dieren met maar ietsje wat vaal of onzuiver haar werden rigoureus geweigerd.
Dan dieren met ongewenste kleuraftekening, dus nogal wit of erg zwart, wat veel losse vlekjes enz. of met een zwarte staart en dergelijke.
Die werden zodanig op punten gekort dat die ook in de praktijk buiten het stamboek, en dus fokkerij, werden gehouden.
Stieren moesten zwaar, breed, diep en niet te groot zijn, anders vielen ze buiten inschrijving, en dus buiten de fokkerij.
Toen KI Zuidwest Nederland begin jaren 70tig 4 stierkalfjes uit de VS en Canada haalde bleek dat wel duidelijk.
Voordat ze vrij werden gegeven voor het KI gebruik moesten ze ingeschreven in het stamboek zijn.
Maar 3 van de 4 werden geweigerd, veel te slecht exterieur, luidde het oordeel, en alleen Bill kwam met een minimum aan punten net over de streep.
Na veel aandrang, overleg met, endruk op,werd het NRS zover gekregen dat ze voorlopig gebruikt toestond, echter alleen in het kader van een proef.
Maar als het Nederlandse stieren waren geweest, dan hadden ze geen enkele kans gekregen.
Ook was de afstamming dan niet erkent, dus verkoop voor het leven leverde op zich dan al minder op.
En in die jaren, ik weet niet precies van wanneer tot wanneer, mocht je zelfs al niet stamboek deelnemer geen stier gebruiken die geen stamboekstier was, een enkeling smokkelde wel eens een keer.
Ter illustratie van kleinzieligheid:
Ik zat pas een verhaal over de bekende stier Adema 21 van de Woudhoeve lezen, Preferent !e klasse,en hij had een standbeeld in Noord-Holland
Daar in ging het ook over de F.A.F.Groneman, de fokker van de bekende Frans stieren de voorouders daarvan
Groneman was één van de tegenstanders van Iman van den Boschs zijn beslissing uit 1906 om dieren met losse vlekjes op de benen af te keuren, hij vond het muggezifterij.
Hij ging eens zo staat in het verhaal, met Frans 41, die al Prefferent 1e klasse was, naar een keuring.
Daar, vertelt hij dan, kwam zo'n vlekjeszoeker langs speuren, en opeens ging die bij zijn stier op de hurken zitten, hij meende nu toch wat gezien te hebben.
Maar toen verdween het vlekje, het was een vlieg geweest.......
1 keer gewijzigd. Laatste wijziging: 27/01/2012 22:45 door arie.j.
Als je op de site van crv stierzoeken kijkt, zie je dat er 60 stieren staan waarvan de helft met een nederlandse ki-code, maar in zijn laatste 20 jaar er wel 200 stieren zijn aangehouden voor de fokkerij, deze zijn overal naar toe gegaan ook naar buitenlandse ki`s.
Er zijn daar vanaf 1975 holstein stieren gebruikt. Ik kan me herinneren dat er in de erelijsten dochters stonden van Chief, Bootmaker,Starlite,Sheik,Penstate,Superstar,Very,Bold Chief,Gardenia,Rocket enz.
Ik weet niet of er toen landelijke ranglijsten van produkties waren in de bladen,maar daar hadden ze dan zeker ingestaan aangezien N-Holland(Westfriesland in t bijzonder) toen wel t hoogtij had kwa produktie.
Een ander zeer opvallend detail was dat ze in ongeveer 1985 de vijfde 100.000kg koe hadden allen uit 1 familie, dit waren indertijd nog fh-koeien natuurlijk.
Ik kan me niet herinneren dat ze aan keuringen deelnamen, dat was voor n-h zelf toch wel erg belangrijk in die tijd om stieren te verkopen.
Er waren destijds heel wat fokstallen in dat gebied daar.
Bij CR kun je van tal van fokstallen hele lijsten stieren voor krijgen die ooit een keer geregistreerd zijn, waarbij de zoekfunctie nog niet eens met lange namen goed werkt.
Er werd overigens in Noord-Holland nog wel vroeger soms Amerikaanse stieren gebruikt.
Hier, KI Zuid-West Nederland, had destijds een stier op de fokstierenlijst staan van Th. Vriend uit Westwoud, ook een bedrijf met enorme productie dacht ik.
Deze stier, Vriendenhof 12, was geboren in 1973 en had als vader Pabst Ideal, de eerste Amerikaan dus die gebruikt werd in Nederland.
Pabst Ideal stond in Duitsland, sperma uit de VS en Canada werd toen nog door het stamboek en gezondheidsdienst tegengehouden.
Overigens zegt een hoge bedrijfsproductie voor de fokkerij niet al te gek veel.
Gerrit Stapel (de Pan fokker) had helemaal niet de hoogste bedrijfsproductie werd hier verteld, maar hij was de leverancier van werkelijk talloze succesvolle fokstieren.
1 keer gewijzigd. Laatste wijziging: 28/01/2012 09:46 door arie.j.
Maar zelf wat verdiepen in de fokkerij geschiedenis kan ook geen kwaad hoor.
Tenslotte was Adema 197 e.d.ook iets ver voor mijn geboorte.
-------------------------------------------------------
Ik
> krijg steeds meer het idee dat het een kleine
> kliek was die elkaar de bal toestpeelde met een
> gigantisch gebrek aan kritische massa.
Daar hebben meer fokkerij-organisaties last van...
[www.cr-delta.nl]
1 keer gewijzigd. Laatste wijziging: 24/01/2012 11:09 door arie.j.
Lijkt me toch niet helemaal een actuele fokstier.
Moet ik soms alle stieren namen weten?
Wat Gerrie (Dirk)betreft , die had in een vorige reactie zo vreselijk zitten haspelen met stierennamen dat enig wantrouwen over de juiste spelling wel gerechtvaardigd was
1 keer gewijzigd. Laatste wijziging: 24/01/2012 15:06 door arie.j.
De vaarzen werden aangekocht in 1970 en 1971, en bij genoemde publicatie in 1977 waren er 3 lactaties meegenomen.
Denk dat BERT zijn verhaal wel wat waarheid bevat
[www.boerderij.nl]
1 keer gewijzigd. Laatste wijziging: 23/01/2012 21:47 door mtstamminga.
Veel leesplezier toegewenst want dit is een aardig pil.
uiteraard weet ik heel erg veel over deze materie maar wil er geen lik op stuk beleid van maken mag van jullie niet teveel over mn stokpaardjes babbelen, accoord dat bewaren we dan maar weer eens voor later maar co ga aub golven en bespaar je de reis naar de vleeskoeien van endedijk......
Je zult het niet geloven maar sommige mensen (met niet zoveel koeien) vinden dit een uitermate ontspannende hobby.
Met de konten naar elkaar, dat is Fries.
Dat heimwee van jou Co, dat zal als Noord-Hollander,toch wel een iets andere stal betreffen?
Uitmesten zal ook wel niet meer met kruiwagen gebeuren.
Dat FH koeien geen problemen krijgen met jaarrond op een grupstal is wel altijd al heel bijzonder bij Endendijk geweest.
Normaal was vroeger, zeker bij het FH ras,dat het voor diverse koeien ( met dikke hakken e.d.) een verademing was als ze het land in konden
Wisten jullie trouwens dat tegelijk met de introductie van de Amerikanen ook de haakse slijper voor klauwbekappen naar Nederland kwam? Die gebruikten ze daar al eerder.
Het HF ras had gemiddeld betere klauwen en benen dan het oude FH ras.
Één van de allereerste stieren was Silver (samen met Bil en Superstar), Griffioen gebruikte die nogal, toen ze een keer van onze KI op bezoek kwamen zei die:'Ik heb weinig tijd, kijk zelf maar, die niet kreupel lopen zijn van Silver.
> Dochters van Silver bekapte je liever niet, hadden
> nogal een temprament.
Vreselijke sekreten waren het. Ik heb es een Superstar op stal gehad, gigantisch beest, op 600 dagen gaf ie nog 30 liter...
Verder heeft Harmen daar weer een lekker eigengereid stukje staan,wat er kort op neer komt als we de holsteinisering hadden overgeslagen in nederland en de FH's afgelopen 30 jaar op melk doorgefokt hadden,de wereld nu aan onze voeten stond om fokmateriaal te kopen
Daarom is het ook zo belangrijk dat giften aan politieke partijen openbaar gemaakt worden...
Hulp bij opmaken?
Kan iemand ons daar aan helpen?
Alvast bedankt.