Landschap
Landschap is vaak in het nieuws. Nieuwsgrazer verzamelt al het nieuws omtrent Landschap en biedt dit aan via de website en de dagelijkse nieuwsbrief.
Landschap nieuws
'Verloren’ kalfje op heide bij Eindhoven maakt wandelaars ongerust
16-04-2021 - 0 reacties EINDHOVEN - ‘Sufgebeld’ wordt Brabants Landschap over een ogenschijnlijk alleen gelaten kalfje op de Stratumse Heide bij Eindhoven. Maar er is niets aan de hand, verzekert boswachter Mari de Bijl. ,,Het kalfje is gezond.”
Willen we nou wel of geen windmolens?
15-04-2021 - 0 reacties REGIO - Een vrouw: "In de polder vind ik ze niet lelijk, langs een dijk. Het hangt heel erg van het landschap af." De windmolens wekken groene energie op. Een andere voorbijganger: "Ik ben voor groene energie. Maar het is ook een stukje horizonvervuiling."
Grutto's, kievieten en tureluurs terug in Hekslootpolder
05-04-2021 - 0 reacties De weidevogelparen zijn terug in de Hekslootpolder in Haarlem. Het is vrijwilligers, boeren, Landschap Noord-Holland en de gemeente samen gelukt om de vogels te beschermen tegen de vos.
"Een bloemenrand werkt pas met de juiste flora"
31-03-2021 - 0 reacties Met de lente in aantocht komen ook de fleurigste bloemenranden bijna terug in beeld. Toeristen appreciëren ze in het landschap, maar niet alle landbouwers zijn overtuigd van het nut ervan. Toch wordt vaak aangeprezen dat een bloemenrand de rendabiliteit van een bedrijf kan verhogen. Landbouwleven zocht…
Landschap verdient meer stem in het toekomstige beleid
27-03-2021 - 0 reacties Op 31 maart buigen de Provinciale Staten zich over het toekomstige landschapsbeleid. Laten we de logica van het gevarieerde Friese landschap benutten bij de ontwikkelingen die ons wachten.
Het Groninger Landschap heeft na twee weken meer dan 100 duizend euro opgehaald voor aankopen nieuwe natuurgrond
24-03-2021 - 0 reacties Twee weken na het starten van de campagne het Groninger Natuurfonds, heeft Het Groninger Landschap al meer dan 100 duizend euro opgehaald. Het doel is om grond aan te kopen, die om te vormen tot natuur, en te blijven beheren.
Eerste kievitsei gevonden en weer lag het in Sint-Oedenrode
09-03-2021 - 0 reacties
Hij maakte zich al bijna ongerust, Jochem Sloothaak van het Brabants Landschap. Deze ochtend nog kreeg hij van collega’s de vraag waar-ie bleef, het eerste kievitsei van 2021 in Brabant. Nou, de natuurvrienden zijn op hun wenken bediend. Deze dinsdagmiddag kreeg Sloothaak namelijk een telefoontje uit, natuurlijk, Sint-Oedenrode. Niet voor het eerst namelijk is hier het eerste kievitsei gevonden.
“Vrijwilligers van het Brabants Landschap troffen het aan in een akker. Op een stuk grond van André Boekhorst, een boer die het goed voor heeft met weidevogels en de natuur”, kraait Sloothaak van plezier.
'Gebieden in 'Rooi' warmen eerder op'Dat de primeur weer in ‘Rooi’ kon worden genoteerd, is bijna geen toeval. Ook twee jaar geleden, in 2016 en in 2014 kon hier de vlag uit na de vondst van een kievitsei. “Ik denk dat het komt, omdat de gebieden waar kieviten zich nestelen wat hoger liggen. Ook speelt mee, dat het vaak zanderige gronden zijn die sneller opwarmen”, vertelt Sloothaak.
Juist die temperatuur leek tot een grotere vertraging van de zoektocht te gaan leiden, want eerder op de dag zei de natuurbeschermer nog dat de afgelopen koude nachten een nadelige invloed zou kunnen hebben voor het leggen van het kievitsei.
Landelijke primeur voor UtrechtBrabant was in tegenstelling tot vijf jaar geleden niet de provincie waar landelijk het allereerst kievitsei van het nieuwe broedseizoen is ontdekt. Dat is Utrecht, want het eerste kievitsei van 2021 werd vorige week vrijdag al gevonden op een graslandperceel in polder Groot Mijdrecht in het Utrechtse Wilnis. Natuurorganisatie LandschappenNL en Landschap Erfgoed Utrecht stelden vast dat het om een kakelvers ei ging.
De vondst van het eerste kievitsei is de start van het weidevogelseizoen. Vorig jaar begon het seizoen net iets eerder, want toen troffen vogelwachters al een eerste ei aan op 2 maart in het Gelderse Bruchem. Eén van de vroegste vondsten in Brabant was op 6 maart 2019 in, jawel, Sint-Oedenrde.
Vroeger was het traditie om het op te rapen en aan te bieden aan het provinciebestuur, maar dit is allang verboden.
Bescherming weidevogels hard nodigGewoonlijk begint het broedseizoen van weidevogels rond half maart. Nederland telt duizenden vrijwillige vogelbeschermers. Velen van hen trekken tot half juni het land in om samen met boeren en terreinbeheerders naar nesten van weidevogels te zoeken en die te beschermen tegen werkzaamheden op het land. Op die manier worden nesten van kieviten, grutto's, tureluurs, scholeksters en wulpen behouden.
Dit is volgens natuurbeschermers noodzakelijk, want het gaat al jaren niet goed met de weidevogels. Sinds 1900 zijn hun populaties met gemiddeld 85 procent gekelderd.
LEES OOK:
Eerste kievitsei gevonden in Schijndel, voorgevoel liet Piet van Hal niet in de steek
Eerste kievitsei gevonden in Brabant, Sint Oedenrode blijkt ideale broedplaats
Zo ziet het landschap er straks uit: provincie betaalt voor plaatjes van windmolens en zonneparken
04-03-2021 - 0 reacties ZWOLLE – Er komen fysieke verbeeldingen in het Overijsselse landschap van windmolens en zonneparken. Dat is althans waartoe de provincie Overijssel de gemeenten oproept. De provincie is ook bereid dat te betalen.
Natuurorganisatie Brabants Landschap int meer dan miljoen aan EU-subsidie dat is bedoeld voor boeren
12-02-2021 - 0 reacties
Brabants Landschap heeft in vier jaar tijd anderhalf miljoen euro aan EU-subsidies verkregen via boeren die grond van de natuurorganisatie huren. Dat blijkt uit onderzoek van Follow the Money (FTM). Het geld was eigenlijk bedoeld als inkomenssteun voor de boeren.
Brabants Landschap bedong in 2015 dat boeren die grond pachten van de natuurorganisatie, de helft van de EU-subsidies aan Brabants Landschap moeten betalen.
Het contract zou volgens de natuurstichting zijn afgestemd met de Zuidelijke Land- en Tuinbouworganisatie (ZLTO) en de boeren zouden zelf met de deal akkoord zijn gegaan.
Geen keuzeMaar volgens het onderzoeksplatform hadden de boeren geen keuze. "Als je te veel protesteert, krijg je de grond gewoon niet", zegt Dries van Rozen van pachtersbond BLHB tegen FTM.
Ook de ZLTO is niet blij met de gang van zaken. "We hadden het liever anders gezien", zegt een woordvoerder. De ZLTO spreekt tegen dat de natuurstichting alles heeft afgestemd met hen. "Het woord afstemming impliceert instemming. Daar was geen sprake van."
'Goede contacten' Volgens Brabants Landschap profiteren de boeren en de natuurorganisatie allebei van het pachtcontract en heeft de stichting hele goede contacten met de boeren in Brabant.
Brabants Landschap is niet de enige organisatie die op deze manier geld naar zich toetrekt. Ook Natuurmonumenten profiteert van eenzelfde constructie.
Dit hebben de politieke partijen de boeren te bieden
29-01-2021 - 0 reacties Het politieke landschap is voor de boer nogal veranderd de afgelopen kabinetsperiode. Traditionele boerenpartijen hebben zich in de stikstofcrisis niet al te populair gemaakt. Nieuwe partijen ruiken hun kans.
‘Deel van inwoners krijgt pijn: windmolens en zonneparken moeten érgens komen’
18-01-2021 - 0 reacties Er is kritiek op de plannen voor honderden nieuwe windmolens en zonneparken. Directeur Kristel Lammers van het Nationaal Programma RES reageert. ,,Dat ons landschap gaat veranderen is een feit.”
Wat moeten al die eksters bij de schapenwei? Frans Kapteijns geeft antwoord op vragen in Stuifm@il
17-01-2021 - 0 reacties
Boswachter Frans Kapteijns deelt wekelijks zijn kennis van de natuur op de radio. Luisteraars kunnen vragen insturen via stuifmail@omroepbrabant.nl. Dit keer besteedt hij aandacht aan het waarom van een spreeuwenwolk, geeft hij antwoord op de vraag wie hier gewroet heeft en besteedt hij aandacht aan kiezels bij een vetpotje.
Plotseling heel veel eksters in de schapenwei, waarom?Francine Olislagers vraagt zich af waarom er zich zoveel eksters plotseling bij een schapenwei bevinden, terwijl ze dit in de vijftig jaar hiervoor nooit gezien heeft. Dit zijn altijd leuke, maar zeer lastige vragen. In principe kunnen schapen en eksters goed met elkaar opschieten, want de eksters zorgen voor het opeten van allerlei lastige insecten. In schapenweilanden waar de schapen dag en nacht verblijven, laten die schapen ook veel mest achter. Die mest trekt allerlei insecten en andere geleedpotigen aan en daar zijn de eksters dol op. Waarom ze daar nooit eerder waren, ligt misschien aan het feit dat andere voedselbronnen leeg waren. Ben benieuwd of ze daar vanaf nu elk jaar komen.
Hoe ontstaat een spreeuwenwolk en waarom?Een veelgestelde vraag is hoe spreeuwenwolken ontstaan? Nou, vermoedelijk omdat samen zijn veiliger is dan alleen. Het is voor roofvogels, zoals de sperwer, moeilijker om een spreeuw te pakken uit zo’n dwarrelende massa dan eentje die alleen is.. Door in zo’n grote wolk rond te vliegen, wijzen de spreeuwen vermoedelijk ook soortgenoten de weg. Tevens kunnen de kunnen spreeuwen elkaar zo ’s ochtends weer volgen naar goede voedselplekken.
Wat ik zo ongelofelijk knap vind, is dat miljoenen spreeuwen - er zijn zelfs vanaf de herfst meer spreeuwen in ons land dan mensen - elkaar in zo'n wolk niet raken. Dit is wetenschappelijk onderzocht door professor Charlotte Hemelrijk (RUG). Ze heeft aangetoond, 'dat spreeuwen allemaal even snel vliegen (zo’n 36 kilometer per uur), want remmen of versnellen kost teveel energie. "Dat maakt samen vliegen al makkelijker, want bots maar eens met iemand die precies even hard gaat. Dat kan alleen als je de bocht om gaat.”
Verder heeft zij uitgezocht hoe de verschillende vormen van spreeuwenwolken ontstaan, namelijk doordat de samenvliegende spreeuwen bochten maken boven een slaapplaats
. Dat ze allemaal even snel gaan en niet willen botsten speelt daarbij ook een rol. Iedere vogel houdt zeven buurvogels in de gaten, zodat ze daar niet tegenaan vliegen. "Als een paar spreeuwen van koers veranderen, verspreidt die beweging zich dus door de hele wolk, omdat ze zich allemaal razendsnel aanpassen aan die zeven buren.
"
Wat voor zwam is dit?Op de foto die Ellen de Kok mij stuurde, staat een groenige paddenstoel. Ellen denkt aan een kopergroenzwam. Zelf denk ik vanwege de beetje trechtervormige hoed aan een groene anijstrechterzwam. Deze soort vind je vaak tussen de bladeren van loofbomen, vooral bij beuken- en eikenbomen. In Brabant kun je deze groene anijstrechterzwam dan ook veel tegenkomen. Ze groeien vooral op zand- en leemgronden. De hoed van deze paddenstoel verkleurt snel van groen tot geelgrauw, maar de anijsgeur blijft goed aanwezig. De groene anijstrechterzwam is goed eetbaar, maar de soort die er erg op lijkt, de kopergroenzwam, is erg giftig.
Van welk dier zijn deze wroetsporen in de achtertuin?Op de foto die Toos Opsteegh mij stuurde, zie je heel duidelijk dat er in de aarde gewroet is naar voedsel. Volgens mij gaat het hier om het werk van dassen. Dat ,maak ik op uit de puntige putjes. Dit kan ook kloppen, want ik weet dat zich daar dassen in de buurt bevinden. Helaas zag op de site van de politie het bericht dat 'bij het kappen van bomen bij een houtwal in Langenboom is geen rekening gehouden met de aanwezige dassenburcht. Deze werkzaamheden, in de kraamperiode van de das, hebben op zijn minst geleid tot aanzienlijke verontrusting'. Misschien zijn dit wel die dassen, die verstoord waren, die op zoek waren naar een andere plek. Onderweg zoeken ze dan ook naar voedsel.
Wat lag er in maart op het bospad van de Malpie Valkenswaard?Op de enigszins wazige foto van Erik Wienholts hierboven meen ik sterrenschot te zien. Je zie namelijk een doorzichtige geleiachtige substantie. De naam sterrenschot stamt al uit de zeventiende eeuw, omdat mensen toen dachten dat het hier echt ging om reststoffen van sterren. In werkelijkheid is sterrenschot braaksel van reigers, bunzingen enzovoorts. Die dieren hebben dan bijvoorbeeld vrouwelijke kikkers of padden gegeten. In de buik van die amfibieën zaten dan eitjes die omkapseld waren met gelei. In de buik van die kikkers en padden was dit gelei compact, maar in de buik van de roofdieren zet dit enorm uit en dan braken ze die grote klompen uit. Soms zie je in dat sterrenschot ook nog zwarte puntjes zitten, dat zijn dan die eitjes.
De Neterselse Heide in Winterse sferen Begin dit jaar maakte Jozef van der Heijden bovenstaand filmpje op de Neterselse Heide. Bij het ontwaken van die dag, zaterdag 2 januari, was het landschap wit. Het had 's nachts 4 graden gevroren. Omdat de luchtvochtigheid 's nachts nog erg hoog was, werden we die ochtend getrakteerd op een echt winters landschap, vooral omdat de zon zo fel op de ontstane rijp scheen.
Wat doen die kiezels bij het op de grond liggend vetpotje?Op de foto die Eleonore Nelissen mij stuurde, zie je in het gras een potje waar vet in gezeten heeft. Voor dit potje liggen kiezelstenen. Eleonore vraagt zich af hoe dit kan. Ze geeft aan dat ze de potjes met vet op de grond zet om ervoor te zorgen, dat ze helemaal leeggegeten worden. Welnu, er zijn vogels die gereedschappen gebruiken om bij het voedsel te komen. Kraaien, kauwen en koolmezen zijn hiervan mooie voorbeelden. Maar dat lijkt me stug hier. Eerder denk ik dat deze kiezels onderdeel waren bij het verwerken van het voedsel. Je ziet namelijk bij geen enkele vogel tanden of kiezen. Mensen vragen zich dan weleens af hoe de vogels dan hun voedsel verwerken. Heel simpel: met de maag. Die maag heet spiermaag. In deze spiermaag zitten door de vogels ingeslikte steentjes. De maag en de steentjes zorgen voor het 'kauwen' van het voedsel. Na deze bewerking gaat het voedsel naar een tweede maag, de kliermaag. Daar wordt het voedsel dan verder verwerkt. Regelmatig verversen vogels deze steentjes, die dan uit de vogel komen door te braken. Grotere vogels, zoals kippen en fazanten gebruiken grotere steentjes dan kleine vogels. Mogelijk braakten zij deze kiezels uit.
Overnachten vogels in nestkasten?Lena Daalmans vindt regelmatig poepjes in een nestkastje bij haar thuis. Ze vraagt of dit komt door een overnachtend koolmeesje. Waarschijnlijk slapen er meerdere koolmezen in haar nestkastje, want dat is lekker warm. Na de zomer krijgen de vogels hun winterpak. Dit verenpak is extra dik en daar zitten dan extra donsveren onder. De dikkere veren aan de buitenkant zijn vettig en hierdoor wordt de kou en de regen geweerd. De binnenste donsveren zorgen voor extra isolatie. Wanneer het nu zeer guur weer wordt, zoeken ze zoveel mogelijk beschutting. Dikwijls met elkaar. Dit kan in mooie dichte hagen, dichte struiken, in holen, onder daken, maar ook dus in nestkasten. Krantenpapier hierin leggen helpt bij het opruimen van de poepjes. het is goed om het nestkastje schoon te maken.
Natuurtip
FLORON en Tuintelling.nl vroegen plantenliefhebbers om tussen Eerste Kerstdag en 3 januari een uur te gaan wandelen of in de tuin te kijken naar bloeiende planten. Het was de vijfde keer dat deze Eindejaars Plantenjacht werd georganiseerd. In totaal zijn 537 wilde of verwilderde plantensoorten bloeiend waargenomen. Dit komt neer op twintig procent van de Nederlandse flora. In de top drie prijken het madeliefje (869 keer geteld), straatgras (839), en vogelmuur (808). Het herderstasje en het duizendblad deden het bijzonder goed in vergelijking met eerdere jaren.
De top tien van bloeiende planten
:
1. Madeliefje 869
2. Straatgras 839
3. Vogelmuur 808
4. Klein kruiskruid 807
5. Herderstasje 792
6. Paarse dovenetel 712
7. Duizendblad 670
8. Paardenbloem 662
9. Kropaar 524
10. Gewone melkdistel 492
Meer lezen? Op Plantenjacht vind je het rapport met alle resultaten. Een tweede telling komt er trouwens aan, de Nationale tuinvogeltelling. Doe mee en meld je aan
. Tel op vrijdag 29, zaterdag 30 of zondag 31 januari een keer een halfuur de vogels in \je tuin of op jouw balkon.
Groninger Landschap: ‘Alles doen om windmolens op zeedijk tegen te houden'
12-01-2021 - 0 reacties Er moet een bezinningsmoment komen voor provincie en gemeenten over waar ze windmolens en zonneparken willen toestaan. Dat zegt directeur Marco Glastra van stichting Groninger Landschap in de podcast Voorwaarts Voorwaarts van RTV Noord.
Friese schapenhouders willen hek om provincie om wolf tegen te houden
07-01-2021 - 0 reacties
Vijf Friese schapenhouders, verenigd in de stichting Wolvenhek Fryslân, willen dat er een hek om de provincie wordt gezet. Daarmee moet worden voorkomen dat de wolf zich in Friesland vestigt. Het hek moet meer dan 150 kilometer lang worden. Geschatte kosten: zo'n 2 miljoen euro.
De boeren zeggen dat het door de komst van de wolf steeds moeilijker en duurder wordt om schapen te houden. "Door de snelle en onbeperkte uitbreiding van de wolf verdwijnen binnen tien jaar veel dieren uit de wei." De wolf is sinds enkele jaren terug in Nederland en wordt ook af en toe gesignaleerd in Friesland. Vorig jaar doodde een wolf die rondzwierf in de noordelijke provincies tientallen schapen.
De overheid bood eerder aan de aanschaf van wolvenrasters te vergoeden aan individuele boeren. Dat is volgens de stichting niet genoeg want het levert veel extra werk op dat niet wordt vergoed. Bovendien zouden de rasters en netten het landschap te veel veranderen. Een groot hek is volgens de boeren veel effectiever en goedkoper.
'Onmogelijk plan'
Het plan wordt vanmiddag gepresenteerd in Den Haag. De verantwoordelijke gedeputeerde Klaas Fokkinga staat niet achter het idee. "Als ze letterlijk een hek om de provincie willen leggen, is dat een onmogelijk plan", zegt hij tegen Omrop Fryslân. Onder meer omdat het hek ook land doorkruist dat in particulier bezit is.
Afgelopen zomer namen de Provinciale Staten van Friesland al een motie aan over het weren van wolven uit de provincie. Een concreet plan lag er toen nog niet.
In Friesland worden ongeveer 150.000 schapen gehouden, in heel Nederland ruim 900.000.
Wildbeheer, neem het redden van de haas serieus
04-01-2021 - 6 reacties Het aantal hazen in Nederland neemt dramatisch af, omdat het landschap niet meer op hen is ingericht. Wildbeheereenheden zouden hun taak, zeker richting de agrarische sector, serieuzer moeten nemen.
Groninger Landschap tegen Hunze en Aa's: ga niet akkoord met windmolenvoorstel
01-12-2020 - 0 reacties Het Groninger Landschap (GL) doet, samen met vijf andere natuurorganisaties, een dringend beroep op waterschap Hunze en Aa's om geen intentieovereenkomst met RWE te sluiten over de plaatsing van grote windmolens op de zeedijk langs de Eems-Dollard.
Eerste Brabantse boeren gaan natuurinclusief boeren: natuur en landbouw hand in hand
06-11-2020 - 41 reacties
Geen grote weilanden met landbouw, maar kleinere percelen met veel aandacht voor de natuur. Dat is wat natuurinclusief landbouwen inhoudt. Een lastige opgave voor boeren die over willen stappen, want ze moeten er wel hun boterham mee kunnen verdienen. Staatsbosbeheer is een project begonnen om juist die boeren te ondersteunen.
Om genoeg geld te kunnen verdienen met natuurinclusieve landbouw, heeft de boer meer land nodig. Daar komt Staatsbosbeheer om de hoek kijken. “Wij hebben aardig wat grond”, legt Theo bakker van Staatsbosbeheer uit. “Wij kunnen een rol spelen door die grond bij de ondernemer aan te bieden zodat hij kan uitbreiden. Als tegenprestatie kunnen we vragen om duurzamer met de grond om te gaan.” Een win-win situatie: de boer heeft meer land en de biodiversiteit in de natuurgebieden van Staatsbosbeheer neemt toe.
De eerste twee Brabantse boeren gaan binnenkort van start met het experiment. Emiel Anssems uit Teteringen en Eric Lamers uit Vortum-Mullem kunnen beiden door de hulp van Staatsbosbeheer hun biologische bedrijven uitbreiden. Een droom komt hiermee uit voor Lamers, die hier al tien jaar mee bezig is. “Het is de kroon op mijn werk”, stelt hij trots. “Ik had een visie, en door passie heb ik het zo lang vol kunnen houden.”
Ruim een kwart van zijn grond pacht Lamers van Staatsbosbeheer. Daarmee gaat hij terug naar het boeren van vroeger. “Ecologie houdt niet van heel veel mest en houdt niet van heel veel maaien. Alles gaat hier wat rustiger aan zodat je ook de ecologie de kansen geeft om te ontwikkelen”, legt hij zijn manier van werken uit. De koeien worden straks niet meer naar de melkstal gebracht, maar in het veld. “Ik noem het mobiel melken 2.0.”
In de video zie je hoe de boer en de natuur hand in hand gaan
“Dit is de enige lange termijnoplossing”, concludeert Theo Bakker. “Onze grond wordt zo intensief gebruikt, daar moeten steeds meer hulpmiddelen naartoe om überhaupt nog voedsel te produceren." In deze natuurinclusieve manier van landbouw krijgt de bodem de kans om weer op adem te komen. “Zodat we in de toekomst een betere en duurzamere voedselvoorziening hebben.”
Het stemt hem als natuurliefhebber ook nog eens gelukkig. “Je ziet dat de grens naar het landbouwgebied een stuk zachter wordt. Dat is prachtig voor de mensen die het landschap beleven.”
In heel Nederland zijn nu zo’n elf projecten gestart. Uiteindelijk wil Staatsbosbeheer samen met het ministerie van Landbouw veertig bedrijven ondersteunen. De universiteit van Wageningen monitort de projecten om te kijken of de biodiversiteit inderdaad toeneemt en of het rendabel genoeg is voor de boeren.
Geldersch Landschap doet grootste aankoop in jaren
02-11-2020 - 0 reacties Geldersch Landschap en Kasteelen is in haar nopjes met de aankoop van een nieuw natuurgebied bij Epe. Het gaat om een bos van ruim 36 hectare dat kon worden aangekocht met de steun van twee gulle gevers. Het Hooge Zand, zoals het gebied heet, was hiervoor privébezit. De eigenaar deed veel moeite om herten en zwijnen te lokken.
Hete zomers slecht nieuws voor de kievit; vrijwilligers vonden veel dode kuikens
20-10-2020 - 0 reacties
Het voorjaar is telkens weer een drukke tijd voor Piet Peijs uit Reusel-De Mierden. Met een groep vrijwilligers verplaatst Peijs dan voorzichtig kievietsnesten om de eieren te redden van de ploeg. Ondanks zijn inzet telt Brabant steeds minder kieviten. En de droge zomers van de afgelopen jaren maken het er niet beter op.
Drie droge zomers op een rij laten hun sporen na in de natuur. In een serie van vier verhalen onderzoekt Omroep Brabant wat dat betekent voor 'onze' dieren. Natuurmonumenten sloeg onlangs alarm. De schade aan de natuur door de klimaatverandering is onherstelbaar. Moet Brabant straks verder zonder de grote bronlibel, zonder kieviten en zonder heideblauwtje? Om er maar drie te noemen...
Jochem Sloothaak is de weidevogelkenner van Brabants Landschap. Hij vertelt dat het aantal weidevogels elk jaar met ongeveer vijf procent terugloopt. "En dat al jarenlang". De schade door de droogte van de afgelopen jaren komt daar boven op.
Sloothaak: “Dit jaar hebben we heel veel eieren gevonden met niet uitgekomen kuikens. Die hebben dan niet eens de energie om de eierschaal open te bikken. En als dat wel lukt, vinden ze door de droogte nauwelijks insecten. We hebben dit jaar voor het eerst massaal dode kuikens gevonden.”
Peijs: "Door de droogte is de bodem keihard. En door de droogte zijn er ook nog eens veel minder insecten."
De kievit deed het al slecht voor de droogte. Sloothaak wijt dat voor een groot deel aan de schaalvergroting in de landbouw. De kievit heeft een voorkeur voor vlak land waar-ie tegenstanders van verre aan ziet komen. In Nederland nestelt de kievit dus vaak op akkers. Ondanks vrijwilligerswerk als dat van Peijs komen veel kievitkuikens om tussen de scharen van de ploeg. Sloothaak: "De machines worden steeds groter, de kuikens kunnen niet meer ontsnappen."
De door Peijs opgerichte weidevogelvereniging rukt elk jaar met 25 vrijwilligers uit om op de akkers van tachtig boeren nesten te redden . “Toen we begonnen, moesten we bij iedere boer praten als brugman. Tegenwoordig zeggen ze ‘kom maar’. Ze zijn heel meegaand."
Toch ziet Peijs ook op 'zijn' akkers een snelle achteruitgang van het aantal kieviten. "Vijftien jaar geleden haalden we nog wel eens de driehonderd nesten. Als we nu de honderd halen, zijn we al tevreden. Er zijn steeds minder insecten. De bodem van de akkers verslechtert, er zitten minder wormen in.
Kieviten zijn in Nederland beschermd. Er wordt ook geld aan uitgegeven. Zo krijgt Arjens Boom uit Babyloniënbroek een vergoeding, omdat hij elk jaar elf hectare van zijn land onder water zet. Toen Boom in een conflict belandde over de uitbreiding van zijn melkveebedrijf met 110 koeien besloot hij de zaken anders aan te pakken en zijn inkomsten voor een deel te halen uit ecologisch beheer. "Een topper," noemt Sloothaak hem.
Trots stuurt Boom via whatsapp foto's van alle vogels die op zijn vochtige land afkomen. "De groenpootruiter, patrijzen, grutto, pleviertjes, wulpen, kieviten, lepelaars. Ik ga geen uren in het veld zitten kijken, maar ik heb er wel hoe langer hoe meer plezier in gekregen."
Sloothaak bezoekt het Vughts Gement. Een gebied dat is ingericht voor weidevogels. De waterstand is verhoogd, er wordt gemaaid na het broedseizoen en grazende koeien zorgen voor ruigte in het grasland.
"Dit was een van de echte weidevogelgebieden in de provincie," zegt Sloothaak. "Maar ook hier gaat het snel achteruit. Eigenlijk zijn er in Brabant geen grote gebieden meer met veel weidevogels. Naar schatting zijn van de kievit in heel de provincie nog zo'n 16.000 broedparen."
Met zijn verrekijker kijkt hij nog even rond. "Hier en daar gebeuren nog dingen waar je vrolijk van wordt maar het grootste deel is negatief. De boerenbedrijven worden steeds groter, daar is zelden nog maar ruimte voor nestbescherming. Maar ook, veel boeren staan onder druk. Vaak kunnen ze nog maar net het hoofd boven water houden. Als je dan aankomt met een leuk project voor weidevogelbescherming levert dat zelden wat op."
Peijs: "Na de Tweede Wereldoorlog wilden we zo veel mogelijk voedsel produceren. Daar is alles nog steeds op afgestemd. Maar we hebben toch al lang geen honger meer...?"
Aandacht voor het Friese landschap met themajaar Ode aan het Landschap 2021
09-10-2020 - 0 reacties NBTC Holland Marketing, Merk Fryslân en zes andere partners hebben vrijdag het startschot gegeven voor het themajaar Ode aan het Landschap 2021. Doel van dit jaar is het genereren van meer kennis, aandacht en waardering voor het Nederlandse landschap, en daarmee ook het Friese landschap.
