Landschap
Al het Landschap nieuws volg je het best via Nieuwsgrazer. Klik voor een volledig overzicht met Landschap nieuws of word lid van de dagelijkse nieuwsbrief.
Landschap nieuws
Gaten schieten in Brabants grondwaterbeleid: 'Bezwaren maken zeker kans'
13-09-2021 - 0 reacties
De manier waarop Brabant de verdroging aanpakt, voldoet niet altijd aan Europese wetten en regels. Dat staat in een onderzoek van drie wetenschappers in opdracht van Natuurmonumenten, Brabants Landschap en de Brabantse Milieu Federatie. Als iemand bezwaar maakt tegen het oppompen van grondwater, zou die best wel eens gelijk kunnen krijgen van de rechter, zo staat er in het stuk.
De drie wetenschappers bestudeerden wat Europese wetten en regels betekenen voor de Brabantse maatregelen tegen verdroging.
Grote rechtszakenHet rapport doet denken aan de grote rechtszaken waarmee de Nederlandse overheid werd gedwongen iets te doen tegen broeikasgassen (de Urgendazaak in 2019) en stikstof. Volgens Lars Koreman van Natuurmonumenten zijn de Brabantse organisaties niet van plan om zo'n zaak aan te spannen en is het rapport vooral bedoeld om duidelijk te maken dat er snel wat moet gebeuren.
Provinciewoordvoerder Pieter Meulman: "De provincie bestudeert het stuk nog. Maar dat er iets aan de verdroging moet gebeuren, is helder. We zijn er ook al mee bezig."
CommissieDe provincie Brabant presenteerde afgelopen donderdag nog een commissie die maatregelen moet verzinnen tegen de verdroging. In die commissie zitten onder anderen:
de voormalige rijksbouwmeester Floris van Alkemade, oud-VVD-minister van infrastructuur Melanie Maas Geesteranus,bestuurskundige Pieter Tops.De verdroging is een Brabants probleem dat al jaren speelt. De droge zomers in de afgelopen jaren als gevolg van de klimaatverandering versterken het nog eens. Het rapport dat deze week verscheen, gaat vooral over grondwater. Brabant gebruikt meer grondwater dan er wordt aangevuld. Een van de gevolgen is dat de Brabantse natuur in hoog tempo verdroogt.
Verslechtering verbodenVolgens landelijke afspraken zou in 2027 de grondwaterbalans in orde moeten zijn. Maar er is ook afgesproken dat de situatie voor die tijd niet mag verslechteren. Als er in Brabant steeds meer water wordt opgepompt, is dat nu al in strijd met wetten en regels.
Ook voor Natura-2000 gebieden (Brabant heeft er twintig) geldt zo'n principe. Er is tijd om de natuur in die gebieden in orde te brengen maar in de tussentijd mag de natuur er niet op achteruit gaan. Als zulke natuurgebieden verder verdrogen omdat er te veel grondwater wordt opgepompt, zou een rechter maatregelen kunnen nemen, schrijven de wetenschappers in het rapport.
Niet altijd even helderZe betwijfelen of het Brabantse beleid een toetsing door de rechter zou doorstaan. De provincie steekt veel geld in plannen om verdroging te bestrijden maar in die regels staat niet altijd even helder wat ze op moeten leveren. Ook steunt de provincie volgens het rapport wel erg op andere partijen.
In Brabant werken de partijen die met grondwater te maken hebben veel samen:
de provincie, de Brabantse Milieu Federatie, de waterschappen, boerenorganisatie ZLTO,beheerders van natuurterreinen als Staatsbosbeheer, Natuurmonumenten en Brabants Landschap.Deze partijen zitten regelmatig om de tafel. Koreman: "Door die goede samenwerking zijn we er ook helemaal niet op uit om naar de rechter te stappen."
Dat het provinciebestuur tientallen miljoenen investeert in maatregelen tegen de verdroging, maar het blijkbaar toch niet lukt om alle regels en afspraken na te komen, zegt ook wat over de hardnekkigheid van het probleem.
Slecht slapen naast de windmolens: ‘Die dingen zullen nooit wennen, ze zijn lelijk en dominant’
21-08-2021 - 0 reacties Bijna niemand wil een windmolen in zijn achtertuin en ook niet iets verderop. Ze zijn storend in het landschap en kunnen omwonenden ziek maken, zeggen tegenstanders. Terecht?
Boer Henk droomt ervan dat hij ooit tussen de lupinevelden kan fietsen
11-08-2021 - 0 reacties
Boer Henk Kerkers uit Deurne teelt in zijn moestuin zo'n 100 bijzondere groenten. Zijn groenten hebben exotische namen en zijn in de supermarkt meestal niet te krijgen: van de lauki (fleskalebas) uit India, borlottibonen tot de Purple Haze wortel. Ze groeien allemaal welig op de grond achter het huis van Henk. Maar één gewas is volgens boer Henk 'het nieuwe goud van de Peel': lupine.
Want lupine is een geweldig gewas, vindt Henk Kerkers. En zijn collega's zouden het meer kunnen gaan telen. De boon zit vol met proteïne en is een prima vleesvervanger. "Mijn droom is dat over tien jaar een heleboel boeren in de Peel lupine als akkerbouwgewas hebben. Er zit 35 tot 40 gram proteïne in. We zouden dan een lokale bron van proteïne hebben en niet van een boot die in Rotterdam aankomt."
Volgens Henk kan het gewas soja makkelijk vervangen. "Het heeft dezelfde kwaliteiten. En lupine maakt de bodem vruchtbaarder. Er zitten zogeheten stikstofknolletjes aan de plant die samen met bacteriën stikstof uit de lucht halen en de bodem vruchtbaarder maken. We hebben dan geen kunstmest meer nodig." Ook trekken de bloemen van lupine veel bijen aan.
Nederlandse boeren zouden zoveel meer kunnen met hun groenteteelt, denkt Kerkers. "Als ik hier door de Peel fiets, dan zie ik vaak een beperkt aantal gewassen."
Kerkers begon in 2014 met zijn moestuin om uit te proberen welke groenten goed kunnen groeien in Brabantse grond. Sommige groenten, zoals de lauki uit India, lukken prima. Maar andere groenten, zoals een fraai knolletje uit Peru, laten zich hier voorlopig nog niet telen.
Boer Henk geeft toe dat er vool veel groenten die hij teelt een heel beperkt publiek is. Hij levert nu groenten aan restaurants in de regio. Hij teelt veel op verzoek van de koks. "Dan hebben ze in Frankrijk iets gezien en dan vragen ze aan mij om dat hier eens te proberen."
Henk Kerkers is tien jaar wethouder geweest in Deurne en besloot zijn nette pak in te ruilen voor een paar boerenklompen. "De moestuin was altijd al een hobby. Ik ben opgegroeid op een boerderij en moest mijn moeder vaak helpen. Dat vond ik leuk."
Maar veel van de groenten die hij teelt, had zijn moeder nog niet. Zoals de grote trots van Henk, de lauki, een grote kalebasachtige groente. "Ik heb de zaden in India gekocht en hij bleek hier gewoon te kunnen groeien" Ook levert Henk kruiden en eetbare bloemen aan chefkoks. "Niet alleen voor de smaak, maar ook om een bord heel mooi op te maken bijvoorbeeld."
Sommige groenten zullen altijd een kleine doelgroep houden, maar Henk hoopt dat uit zijn kleurrijke proeftuin de lupine de Brabantse akkers gaat veroveren. "Ik hoop dat het landschap op de Peel dan ook wat gevarieerder wordt. En dat je eind juni tussen de mooie lupinevelden kunt fietsen."
Twentse Boer Arjen teelt alternatief voor maïs: ‘Goedkoper voor de boer, beter voor bodem en water’
06-08-2021 - 0 reacties ENSCHEDE - Wat aardappels en uien zijn voor de polder, is maïs voor Twente en de Achterhoek. Een gewas dat thuishoort in het landschap. Of toch niet? Boer Arjen van Buuren gaat de discussie graag aan. Hij teelt een alternatief: sorghum. „Vergelijkbaar met maïs, maar veel beter voor de bodem.”
Waterschap: Valkenburg beschermen tegen wateroverlast is onmogelijk
29-07-2021 - 0 reacties
Het is vrijwel onmogelijk om Valkenburg te beschermen tegen zo'n enorme hoeveelheid regen als bij het noodweer van twee weken geleden naar beneden kwam. Dat zou te veel vragen van het landschap en de toerismebranche, zegt Har Frenken van het Waterschap Limburg.
"We hebben 500 waterbuffers in het Heuvelland. Toch is 90 procent van het hemelwater binnen een mum van tijd beneden", legt Frenken uit. Volgens hem houden de hellingbossen nauwelijks water vast, omdat de ondergrond van steen is.
Kabbelend riviertje
"Al dat water trechtert naar de dalen, waardoor je een enorme ophoping krijgt. Als je dat wilt voorkomen, moet je boven in de heuvels meer water vasthouden, of het stroomgebied van de Geul verbreden."
"Je belandt dan in de eeuwige discussie over het belang van veiligheid versus toerisme. Mensen zitten nu eenmaal graag op een terrasje aan een kabbelend riviertje. Dat kan niet meer als je de Geul meer ruimte wilt geven. En dan nog, het Geuldal is volgebouwd. Zeker in Valkenburg zelf is er geen ruimte. En we kunnen het water niet om Valkenburg heen leiden", aldus Frenken tegen 1Limburg.
Akkerbouw
Een andere optie is de aanleg van meer waterbuffers in de heuvels. Maar ook dat stuit op bezwaren, zegt de bestuurder van het waterschap. "Je kunt meer waterbuffers aanleggen, maar we willen geen maanlandschap van het heuvelland maken. Het blijft een enorm moeilijke afweging."
Toch zijn er wel wat maatregelen mogelijk. Het waterschap is bijvoorbeeld met boeren in gesprek over de beplanting van akkerbouwpercelen. "Als een akker vol staat, stroomt het water minder snel weg. Zo zijn er meer maatregelen waarmee je kunt zorgen dat het water minder snel naar beneden stroomt."
Die maatregelen kwamen tot nu toe moeilijk van de grond door geldgebrek. Maar het waterschap ziet wel een lichtpuntje. Volgens Frenken staat het probleem van de wateroverlast bovenaan de agenda, ook in Den Haag.
Gruweldood voor reekalfjes in grasmaaiers, daarom moeten ze gered worden
10-06-2021 - 0 reacties
Reekalfjes die een gruwelijk dood sterven omdat ze in grasmaaiers terechtkomen, het is een waar schrikbeeld voor boswachter Erik de Jonge. Daarom zoekt hij vrijwilligers die hem maandagochtend willen helpen om in de weilanden tussen Woensdrecht en Bergen op Zoom te speuren naar kalfjes. Later die dag wordt er daar gemaaid. "Als we niets doen, belanden ze bijna allemaal in de maaier."
Boswachter De Jonge van Brabants Landschap vertelt dat de graslanden in het gebied verhuurd worden aan boeren. Die mogen er pas vanaf half juni maaien: "Dat is goed voor de weidevogels, jonge kieviten kunnen nu bijvoorbeeld al lopen. En ook voor bijen en libellen en andere insecten, die afhankelijk zijn van bloeiende bloemen. In het vroege voorjaar bloeit er nog weinig, dan moet je de bloemen die in het grasland bloeien niet ook nog afmaaien."
Maar vanaf volgende week mogen de grasmaaiers wél tevoorschijn komen. En er is één diersoort in het bijzonder, voor wie dat elk jaar grote gevaren oplevert: de reeën dus. Die hebben juist nu een geboortepiek en de kalfjes vinden het heerlijk in de graslanden: "In het gras is het lekker vroeg warm en roofdieren kunnen hen daar moeilijk vinden. Ze zijn superklein, als konijntjes. "
Dat ze niet opvallen in het hoge gras, is tijdens het maaien precies het probleem. De kalfjes gaan niet op de vlucht voor de machines en blijven weerloos liggen, met de dood als gevolg. Vorig jaar werd er met zo'n vijftig mensen gespeurd naar reetjes in het gebied van De Jonge, maar zelfs toen ging het daarna nog een paar keer mis. "Er waren toch nog vier of vijf maai-slachtoffers." Hij vervolgt: "Dan zie je 's avonds een moedergeit heen en weer drentelen of een groepje kraaien rondvliegen en dan ligt er ergens een dood kalfje. Dat is gewoon vreselijk."
De Jonge denkt dat er nu door de coronacrisis misschien nog wel meer kleintjes tussen de groene sprieten een veilig, rustig plekje zoeken. "Omdat het in het bosgebied nu druk is met mensen." De schade zoveel mogelijk beperken, dat is het doel van de boswachter. "Want als we niets doen, belanden ze bijna allemaal in de grasmaaier." Daarom is hij naarstig op zoek naar vrijwilligers, die maandag met het krieken van de dag met hem de graslanden in willen.
Mensen die aanstaande maandag willen helpen, kunnen zich met een persoonlijk bericht op Twitter bij de boswachter melden. "We beginnen rond zes uur, dus je moet vroeg uit je nest. En het is zwaar lopen in het natte gras, dus je moet wel fit zijn. En vooral ook zin hebben!" Ook mensen die niet de hele ochtend kunnen helpen zijn van harte welkom.
Een ding is zeker, alleen kan de boswachter niet alle reekalfjes in het gebied redden: "We moeten enorm veel land afspeuren, wel een paar honderd hectare. Zonder tientallen vrijwilligers, heb ik een probleem."
LEES OOK:
Boswachter redt zeven reekalfjes van de maaidood, want 'niks doen is geen optie'
'Kan wel janken!' Maaier hakt pootjes af van reekalfje bij Bergen op Zoom
Weerstand tegen windmolens in stil gebied bij Alphen wakkert stevig aan
21-04-2021 - 0 reacties ALPHEN - Drie volwassen reeën scharrelen in het gras, gedekt door een bosrand. Volmaakte rust op de Kwaalburgse Heide. Maar die dreigt over tien jaar voorbij te zijn. Dan staan er in dit open gebied tussen Alphen en Baarle-Nassau wellicht kolossale windmolens. Bij inwoners wakkert de weerstand tegen dat vooruitzicht aan. ,,Die energieambitie gaat ons landschap enorm geweld aandoen.”
'Verloren’ kalfje op heide bij Eindhoven maakt wandelaars ongerust
16-04-2021 - 0 reacties EINDHOVEN - ‘Sufgebeld’ wordt Brabants Landschap over een ogenschijnlijk alleen gelaten kalfje op de Stratumse Heide bij Eindhoven. Maar er is niets aan de hand, verzekert boswachter Mari de Bijl. ,,Het kalfje is gezond.”
Willen we nou wel of geen windmolens?
15-04-2021 - 0 reacties REGIO - Een vrouw: "In de polder vind ik ze niet lelijk, langs een dijk. Het hangt heel erg van het landschap af." De windmolens wekken groene energie op. Een andere voorbijganger: "Ik ben voor groene energie. Maar het is ook een stukje horizonvervuiling."
Grutto's, kievieten en tureluurs terug in Hekslootpolder
05-04-2021 - 0 reacties De weidevogelparen zijn terug in de Hekslootpolder in Haarlem. Het is vrijwilligers, boeren, Landschap Noord-Holland en de gemeente samen gelukt om de vogels te beschermen tegen de vos.
"Een bloemenrand werkt pas met de juiste flora"
31-03-2021 - 0 reacties Met de lente in aantocht komen ook de fleurigste bloemenranden bijna terug in beeld. Toeristen appreciëren ze in het landschap, maar niet alle landbouwers zijn overtuigd van het nut ervan. Toch wordt vaak aangeprezen dat een bloemenrand de rendabiliteit van een bedrijf kan verhogen. Landbouwleven zocht…
Landschap verdient meer stem in het toekomstige beleid
27-03-2021 - 0 reacties Op 31 maart buigen de Provinciale Staten zich over het toekomstige landschapsbeleid. Laten we de logica van het gevarieerde Friese landschap benutten bij de ontwikkelingen die ons wachten.
Het Groninger Landschap heeft na twee weken meer dan 100 duizend euro opgehaald voor aankopen nieuwe natuurgrond
24-03-2021 - 0 reacties Twee weken na het starten van de campagne het Groninger Natuurfonds, heeft Het Groninger Landschap al meer dan 100 duizend euro opgehaald. Het doel is om grond aan te kopen, die om te vormen tot natuur, en te blijven beheren.
Eerste kievitsei gevonden en weer lag het in Sint-Oedenrode
09-03-2021 - 0 reacties
Hij maakte zich al bijna ongerust, Jochem Sloothaak van het Brabants Landschap. Deze ochtend nog kreeg hij van collega’s de vraag waar-ie bleef, het eerste kievitsei van 2021 in Brabant. Nou, de natuurvrienden zijn op hun wenken bediend. Deze dinsdagmiddag kreeg Sloothaak namelijk een telefoontje uit, natuurlijk, Sint-Oedenrode. Niet voor het eerst namelijk is hier het eerste kievitsei gevonden.
“Vrijwilligers van het Brabants Landschap troffen het aan in een akker. Op een stuk grond van André Boekhorst, een boer die het goed voor heeft met weidevogels en de natuur”, kraait Sloothaak van plezier.
'Gebieden in 'Rooi' warmen eerder op'Dat de primeur weer in ‘Rooi’ kon worden genoteerd, is bijna geen toeval. Ook twee jaar geleden, in 2016 en in 2014 kon hier de vlag uit na de vondst van een kievitsei. “Ik denk dat het komt, omdat de gebieden waar kieviten zich nestelen wat hoger liggen. Ook speelt mee, dat het vaak zanderige gronden zijn die sneller opwarmen”, vertelt Sloothaak.
Juist die temperatuur leek tot een grotere vertraging van de zoektocht te gaan leiden, want eerder op de dag zei de natuurbeschermer nog dat de afgelopen koude nachten een nadelige invloed zou kunnen hebben voor het leggen van het kievitsei.
Landelijke primeur voor UtrechtBrabant was in tegenstelling tot vijf jaar geleden niet de provincie waar landelijk het allereerst kievitsei van het nieuwe broedseizoen is ontdekt. Dat is Utrecht, want het eerste kievitsei van 2021 werd vorige week vrijdag al gevonden op een graslandperceel in polder Groot Mijdrecht in het Utrechtse Wilnis. Natuurorganisatie LandschappenNL en Landschap Erfgoed Utrecht stelden vast dat het om een kakelvers ei ging.
De vondst van het eerste kievitsei is de start van het weidevogelseizoen. Vorig jaar begon het seizoen net iets eerder, want toen troffen vogelwachters al een eerste ei aan op 2 maart in het Gelderse Bruchem. Eén van de vroegste vondsten in Brabant was op 6 maart 2019 in, jawel, Sint-Oedenrde.
Vroeger was het traditie om het op te rapen en aan te bieden aan het provinciebestuur, maar dit is allang verboden.
Bescherming weidevogels hard nodigGewoonlijk begint het broedseizoen van weidevogels rond half maart. Nederland telt duizenden vrijwillige vogelbeschermers. Velen van hen trekken tot half juni het land in om samen met boeren en terreinbeheerders naar nesten van weidevogels te zoeken en die te beschermen tegen werkzaamheden op het land. Op die manier worden nesten van kieviten, grutto's, tureluurs, scholeksters en wulpen behouden.
Dit is volgens natuurbeschermers noodzakelijk, want het gaat al jaren niet goed met de weidevogels. Sinds 1900 zijn hun populaties met gemiddeld 85 procent gekelderd.
LEES OOK:
Eerste kievitsei gevonden in Schijndel, voorgevoel liet Piet van Hal niet in de steek
Eerste kievitsei gevonden in Brabant, Sint Oedenrode blijkt ideale broedplaats
Zo ziet het landschap er straks uit: provincie betaalt voor plaatjes van windmolens en zonneparken
04-03-2021 - 0 reacties ZWOLLE – Er komen fysieke verbeeldingen in het Overijsselse landschap van windmolens en zonneparken. Dat is althans waartoe de provincie Overijssel de gemeenten oproept. De provincie is ook bereid dat te betalen.
Natuurorganisatie Brabants Landschap int meer dan miljoen aan EU-subsidie dat is bedoeld voor boeren
12-02-2021 - 0 reacties
Brabants Landschap heeft in vier jaar tijd anderhalf miljoen euro aan EU-subsidies verkregen via boeren die grond van de natuurorganisatie huren. Dat blijkt uit onderzoek van Follow the Money (FTM). Het geld was eigenlijk bedoeld als inkomenssteun voor de boeren.
Brabants Landschap bedong in 2015 dat boeren die grond pachten van de natuurorganisatie, de helft van de EU-subsidies aan Brabants Landschap moeten betalen.
Het contract zou volgens de natuurstichting zijn afgestemd met de Zuidelijke Land- en Tuinbouworganisatie (ZLTO) en de boeren zouden zelf met de deal akkoord zijn gegaan.
Geen keuzeMaar volgens het onderzoeksplatform hadden de boeren geen keuze. "Als je te veel protesteert, krijg je de grond gewoon niet", zegt Dries van Rozen van pachtersbond BLHB tegen FTM.
Ook de ZLTO is niet blij met de gang van zaken. "We hadden het liever anders gezien", zegt een woordvoerder. De ZLTO spreekt tegen dat de natuurstichting alles heeft afgestemd met hen. "Het woord afstemming impliceert instemming. Daar was geen sprake van."
'Goede contacten' Volgens Brabants Landschap profiteren de boeren en de natuurorganisatie allebei van het pachtcontract en heeft de stichting hele goede contacten met de boeren in Brabant.
Brabants Landschap is niet de enige organisatie die op deze manier geld naar zich toetrekt. Ook Natuurmonumenten profiteert van eenzelfde constructie.
Dit hebben de politieke partijen de boeren te bieden
29-01-2021 - 0 reacties Het politieke landschap is voor de boer nogal veranderd de afgelopen kabinetsperiode. Traditionele boerenpartijen hebben zich in de stikstofcrisis niet al te populair gemaakt. Nieuwe partijen ruiken hun kans.
‘Deel van inwoners krijgt pijn: windmolens en zonneparken moeten érgens komen’
18-01-2021 - 0 reacties Er is kritiek op de plannen voor honderden nieuwe windmolens en zonneparken. Directeur Kristel Lammers van het Nationaal Programma RES reageert. ,,Dat ons landschap gaat veranderen is een feit.”
Wat moeten al die eksters bij de schapenwei? Frans Kapteijns geeft antwoord op vragen in Stuifm@il
17-01-2021 - 0 reacties
Boswachter Frans Kapteijns deelt wekelijks zijn kennis van de natuur op de radio. Luisteraars kunnen vragen insturen via stuifmail@omroepbrabant.nl. Dit keer besteedt hij aandacht aan het waarom van een spreeuwenwolk, geeft hij antwoord op de vraag wie hier gewroet heeft en besteedt hij aandacht aan kiezels bij een vetpotje.
Plotseling heel veel eksters in de schapenwei, waarom?Francine Olislagers vraagt zich af waarom er zich zoveel eksters plotseling bij een schapenwei bevinden, terwijl ze dit in de vijftig jaar hiervoor nooit gezien heeft. Dit zijn altijd leuke, maar zeer lastige vragen. In principe kunnen schapen en eksters goed met elkaar opschieten, want de eksters zorgen voor het opeten van allerlei lastige insecten. In schapenweilanden waar de schapen dag en nacht verblijven, laten die schapen ook veel mest achter. Die mest trekt allerlei insecten en andere geleedpotigen aan en daar zijn de eksters dol op. Waarom ze daar nooit eerder waren, ligt misschien aan het feit dat andere voedselbronnen leeg waren. Ben benieuwd of ze daar vanaf nu elk jaar komen.
Hoe ontstaat een spreeuwenwolk en waarom?Een veelgestelde vraag is hoe spreeuwenwolken ontstaan? Nou, vermoedelijk omdat samen zijn veiliger is dan alleen. Het is voor roofvogels, zoals de sperwer, moeilijker om een spreeuw te pakken uit zo’n dwarrelende massa dan eentje die alleen is.. Door in zo’n grote wolk rond te vliegen, wijzen de spreeuwen vermoedelijk ook soortgenoten de weg. Tevens kunnen de kunnen spreeuwen elkaar zo ’s ochtends weer volgen naar goede voedselplekken.
Wat ik zo ongelofelijk knap vind, is dat miljoenen spreeuwen - er zijn zelfs vanaf de herfst meer spreeuwen in ons land dan mensen - elkaar in zo'n wolk niet raken. Dit is wetenschappelijk onderzocht door professor Charlotte Hemelrijk (RUG). Ze heeft aangetoond, 'dat spreeuwen allemaal even snel vliegen (zo’n 36 kilometer per uur), want remmen of versnellen kost teveel energie. "Dat maakt samen vliegen al makkelijker, want bots maar eens met iemand die precies even hard gaat. Dat kan alleen als je de bocht om gaat.”
Verder heeft zij uitgezocht hoe de verschillende vormen van spreeuwenwolken ontstaan, namelijk doordat de samenvliegende spreeuwen bochten maken boven een slaapplaats
. Dat ze allemaal even snel gaan en niet willen botsten speelt daarbij ook een rol. Iedere vogel houdt zeven buurvogels in de gaten, zodat ze daar niet tegenaan vliegen. "Als een paar spreeuwen van koers veranderen, verspreidt die beweging zich dus door de hele wolk, omdat ze zich allemaal razendsnel aanpassen aan die zeven buren.
"
Wat voor zwam is dit?Op de foto die Ellen de Kok mij stuurde, staat een groenige paddenstoel. Ellen denkt aan een kopergroenzwam. Zelf denk ik vanwege de beetje trechtervormige hoed aan een groene anijstrechterzwam. Deze soort vind je vaak tussen de bladeren van loofbomen, vooral bij beuken- en eikenbomen. In Brabant kun je deze groene anijstrechterzwam dan ook veel tegenkomen. Ze groeien vooral op zand- en leemgronden. De hoed van deze paddenstoel verkleurt snel van groen tot geelgrauw, maar de anijsgeur blijft goed aanwezig. De groene anijstrechterzwam is goed eetbaar, maar de soort die er erg op lijkt, de kopergroenzwam, is erg giftig.
Van welk dier zijn deze wroetsporen in de achtertuin?Op de foto die Toos Opsteegh mij stuurde, zie je heel duidelijk dat er in de aarde gewroet is naar voedsel. Volgens mij gaat het hier om het werk van dassen. Dat ,maak ik op uit de puntige putjes. Dit kan ook kloppen, want ik weet dat zich daar dassen in de buurt bevinden. Helaas zag op de site van de politie het bericht dat 'bij het kappen van bomen bij een houtwal in Langenboom is geen rekening gehouden met de aanwezige dassenburcht. Deze werkzaamheden, in de kraamperiode van de das, hebben op zijn minst geleid tot aanzienlijke verontrusting'. Misschien zijn dit wel die dassen, die verstoord waren, die op zoek waren naar een andere plek. Onderweg zoeken ze dan ook naar voedsel.
Wat lag er in maart op het bospad van de Malpie Valkenswaard?Op de enigszins wazige foto van Erik Wienholts hierboven meen ik sterrenschot te zien. Je zie namelijk een doorzichtige geleiachtige substantie. De naam sterrenschot stamt al uit de zeventiende eeuw, omdat mensen toen dachten dat het hier echt ging om reststoffen van sterren. In werkelijkheid is sterrenschot braaksel van reigers, bunzingen enzovoorts. Die dieren hebben dan bijvoorbeeld vrouwelijke kikkers of padden gegeten. In de buik van die amfibieën zaten dan eitjes die omkapseld waren met gelei. In de buik van die kikkers en padden was dit gelei compact, maar in de buik van de roofdieren zet dit enorm uit en dan braken ze die grote klompen uit. Soms zie je in dat sterrenschot ook nog zwarte puntjes zitten, dat zijn dan die eitjes.
De Neterselse Heide in Winterse sferen Begin dit jaar maakte Jozef van der Heijden bovenstaand filmpje op de Neterselse Heide. Bij het ontwaken van die dag, zaterdag 2 januari, was het landschap wit. Het had 's nachts 4 graden gevroren. Omdat de luchtvochtigheid 's nachts nog erg hoog was, werden we die ochtend getrakteerd op een echt winters landschap, vooral omdat de zon zo fel op de ontstane rijp scheen.
Wat doen die kiezels bij het op de grond liggend vetpotje?Op de foto die Eleonore Nelissen mij stuurde, zie je in het gras een potje waar vet in gezeten heeft. Voor dit potje liggen kiezelstenen. Eleonore vraagt zich af hoe dit kan. Ze geeft aan dat ze de potjes met vet op de grond zet om ervoor te zorgen, dat ze helemaal leeggegeten worden. Welnu, er zijn vogels die gereedschappen gebruiken om bij het voedsel te komen. Kraaien, kauwen en koolmezen zijn hiervan mooie voorbeelden. Maar dat lijkt me stug hier. Eerder denk ik dat deze kiezels onderdeel waren bij het verwerken van het voedsel. Je ziet namelijk bij geen enkele vogel tanden of kiezen. Mensen vragen zich dan weleens af hoe de vogels dan hun voedsel verwerken. Heel simpel: met de maag. Die maag heet spiermaag. In deze spiermaag zitten door de vogels ingeslikte steentjes. De maag en de steentjes zorgen voor het 'kauwen' van het voedsel. Na deze bewerking gaat het voedsel naar een tweede maag, de kliermaag. Daar wordt het voedsel dan verder verwerkt. Regelmatig verversen vogels deze steentjes, die dan uit de vogel komen door te braken. Grotere vogels, zoals kippen en fazanten gebruiken grotere steentjes dan kleine vogels. Mogelijk braakten zij deze kiezels uit.
Overnachten vogels in nestkasten?Lena Daalmans vindt regelmatig poepjes in een nestkastje bij haar thuis. Ze vraagt of dit komt door een overnachtend koolmeesje. Waarschijnlijk slapen er meerdere koolmezen in haar nestkastje, want dat is lekker warm. Na de zomer krijgen de vogels hun winterpak. Dit verenpak is extra dik en daar zitten dan extra donsveren onder. De dikkere veren aan de buitenkant zijn vettig en hierdoor wordt de kou en de regen geweerd. De binnenste donsveren zorgen voor extra isolatie. Wanneer het nu zeer guur weer wordt, zoeken ze zoveel mogelijk beschutting. Dikwijls met elkaar. Dit kan in mooie dichte hagen, dichte struiken, in holen, onder daken, maar ook dus in nestkasten. Krantenpapier hierin leggen helpt bij het opruimen van de poepjes. het is goed om het nestkastje schoon te maken.
Natuurtip
FLORON en Tuintelling.nl vroegen plantenliefhebbers om tussen Eerste Kerstdag en 3 januari een uur te gaan wandelen of in de tuin te kijken naar bloeiende planten. Het was de vijfde keer dat deze Eindejaars Plantenjacht werd georganiseerd. In totaal zijn 537 wilde of verwilderde plantensoorten bloeiend waargenomen. Dit komt neer op twintig procent van de Nederlandse flora. In de top drie prijken het madeliefje (869 keer geteld), straatgras (839), en vogelmuur (808). Het herderstasje en het duizendblad deden het bijzonder goed in vergelijking met eerdere jaren.
De top tien van bloeiende planten
:
1. Madeliefje 869
2. Straatgras 839
3. Vogelmuur 808
4. Klein kruiskruid 807
5. Herderstasje 792
6. Paarse dovenetel 712
7. Duizendblad 670
8. Paardenbloem 662
9. Kropaar 524
10. Gewone melkdistel 492
Meer lezen? Op Plantenjacht vind je het rapport met alle resultaten. Een tweede telling komt er trouwens aan, de Nationale tuinvogeltelling. Doe mee en meld je aan
. Tel op vrijdag 29, zaterdag 30 of zondag 31 januari een keer een halfuur de vogels in \je tuin of op jouw balkon.
Groninger Landschap: ‘Alles doen om windmolens op zeedijk tegen te houden'
12-01-2021 - 0 reacties Er moet een bezinningsmoment komen voor provincie en gemeenten over waar ze windmolens en zonneparken willen toestaan. Dat zegt directeur Marco Glastra van stichting Groninger Landschap in de podcast Voorwaarts Voorwaarts van RTV Noord.
