Kennis
Kennis is vaak in het nieuws. Nieuwsgrazer verzamelt al het nieuws omtrent Kennis en biedt dit aan via de website en de dagelijkse nieuwsbrief.
Kennis nieuws
Het boerenland tussen Geesteren en Borculo: laatste ortolaan en dikste fladderiep
28-08-2021 - 0 reacties Wandelend door het waterrijke, boerenland tussen Geesteren en Borculo maak je kennis met een koeienoversteekplaats, een kanostoep en de uitgestorven ortolaan.
Gevaren mestgassen nog steeds onderschat, soms is één ademhaling dodelijk
27-08-2021 - 59 reacties
Donderdag overleed Dakar-coureur Ton van Genugten aan de gevolgen van een tragisch ongeluk, waarbij hij in een mestkelder viel. Reanimatie mocht niet baten. De officiële doodsoorzaak is nog onduidelijk, maar het is aannemelijk dat hij overleed na het inademen van mestgassen. De gevaren van deze gassen worden onderschat en dat leidt nog steeds tot veel ernstige ongevallen, zo concludeerde de Onderzoeksraad voor Veiligheid enkele jaren geleden al.
Veehouders, loonwerkers en anderen die met mest werken, realiseren zich onvoldoende dat bij bewerking van drijfmest veel mestgassen kunnen vrijkomen die dodelijk zijn, aldus de Onderzoeksraad voor Veiligheid. Tussen 1980 en 2013 waren er ten minste 35 ernstige ongevallen met mestgassen. Daarbij vielen 57 slachtoffers, waarvan 28 dodelijk.
Meer recente cijfers heeft de Onderzoeksraad niet. “We zijn geen inspectie die jaarlijks alle cijfers bijhoudt. We hebben alleen een rapport opgesteld dat helaas niet aan actualiteit heeft ingeboet”, zegt een woordvoerder van de Raad.
Vaak vallen er extra slachtoffers doordat omstanders onbeschermd te hulp schieten en daarbij overlijden, aldus de Raad.
Waterstofsulfide, de echte sluipmoordenaarGrote boosdoener is niet de ammoniak in mestsilo’s of gierputten, zoals vaak wordt verondersteld. De echte sluipmoordenaar is H2S, ofwel waterstofsulfide, ook bekend als zwavelwaterstof. Het is een giftig gas met bijzondere eigenschappen.
Waterstofsulfide ruikt naar de geur die rotte eieren verspreiden. Deze herkenbaarheid is door de mens alleen waar te nemen bij lage concentraties. Hoge concentraties tasten echter het zenuwstelsel aan en zetten de menselijke neus buitenspel. De geur wordt dan niet meer waargenomen.
Waterstofsulfide komt vaak voor op raffinaderijen, bierbrouwerijen, boerderijen, olie- en gasproductieplatforms, rioleringen en waterzuiveringsinstallaties. Het gas is zwaarder dan lucht en kan daardoor in besloten ruimtes blijven ‘hangen’.
Hoe hoger de concentratie, hoe dodelijkerDe concentratie van H2S wordt aangeduid in ppm (parts per million). De maximale waarde die een mens kan verdragen, is vastgesteld op 1,6 ppm over een periode van acht uur. Boven die grens ontstaan fysieke klachten aan de ogen en luchtwegen. Wanneer de concentratie oploopt tot 800 ppm, zoals in gierputten vaker het geval is, dan overlijdt in de helft van de gevallen een mens binnen twee minuten. Bij 1000 ppm kan zelfs één keer ademhalen al dodelijk zijn.
Volgens de Onderzoeksraad zijn de kansen op ongevallen toegenomen door schaalvergroting, strengere milieuwetgeving en aanscherping van het mestbeleid. Er wordt meer mest geproduceerd en opgeslagen over langere tijd. Bovendien worden steeds meer stoffen als spuiwater (een soort vloeibare kunstmest afkomstig uit luchtwasinstallaties) toegevoegd aan de mest, wat de vorming van mestgassen kan versterken.
Ontbreken kennis, onderschatting gevarenHet achterwege laten van veiligheidsmaatregelen komt volgens de Onderzoeksraad vooral door het ontbreken van kennis en daardoor onderschatting van de gevaren. Het merendeel van de ongelukken ontstaat doordat er onvoldoende veiligheidsmaatregelen worden getroffen, zoals het gebruik van geschikte beademingsapparatuur.
Bij ongelukken rond mestputten komt het nogal eens voor dat mensen een slachtoffer te hulp schieten en dan ook zelf in gevaar komen. "Het is niet voor niks dat de brandweer altijd speciale veiligheidsmaatregelen gebruikt als ze bij een ongeluk rond om mestputten of silo's worden geroepen.
"Zij verlenen dan hulp met ademmaskers, zodat ze de giftige lucht niet hoeven in te ademen", zegt Ton Driessen van de brandweer Brabant Zuid-Oost. "Bij een incident met mest wordt ook altijd een adviseur gevaarlijke stoffen opgeroepen die metingen verricht en kan adviseren hoe de brandweer veilig kan opereren."
Economen: eerst last, dan profijt van klimaatmaatregelen
09-08-2021 - 43 reacties Het Nederlandse bedrijfsleven heeft eerst last van de maatregelen tegen klimaatverandering, daarna kan het er pas van profiteren. Zo zullen belastingvoordelen komen te vervallen, maar kunnen investeringen in kennis en de ontwikkeling van technologieën de bedrijven verder vooruit helpen. Dat zeggen economen van ING, ABN AMRO en de Rabobank.
‘Boer voor de Toekomst is er voor iedereen die de komende 10 jaar boer wil blijven of worden’
03-08-2021 - 0 reacties
VragenVuur: ‘Boer voor de Toekomst is er voor iedereen die de komende 10 jaar boer wil blijven of worden’
LTO Noord-projectleider Marieke van Leeuwen werkt met Pieter de Wolf van de WUR aan het project Boer van de Toekomst. Doel is boeren en tuinders te inspireren op de Boerderij van de Toekomst en vervolgens met ze in gesprek te gaan over kansen en uitdagingen in de agrarische sector. De Wolf: “Ik vind het minstens zo belangrijk dat wij praktische kennis en ervaringen van boeren doorgeven aan beleidsmakers.”
Skoda eVoiturette is elektrisch kleintje
07-07-2021 - 0 reacties Skoda heeft een wel heel kleine elektrische auto gepresenteerd. We maken digitaal kennis met de eVoiturette. De eVoiturette is een hommage aan de Voiturette A, de eerste auto van Skoda voordat het Skoda heette.
Einde van een varkensbedrijf: ‘Blij dat mijn ouders dit niet meemaken’
04-07-2021 - 0 reacties
Twee grote kranen duwen stalmuren opzij alsof het vederlichte wandjes zijn. Met een flinke dreun wordt 6000 vierkante meter aan varkensstal afgebroken. Voor Pieter (65) en Mieke (62) Vlemminx is dit het einde van hun varkensbedrijf. “Het voelt als een mislukking. Op deze plek heeft onze familie altijd geboerd. Dat het hier bij mij ophoudt, voelt wrang.”
Dit is Hoeve Polsdonk, op de grens van Oirschot en Spoordonk. De langgevelboerderij dateert van 1874 maar de familie Vlemminx woont hier al zo’n vijfhonderd jaar, vertelt Pieter zittend aan de keukentafel terwijl hij de stamboom van zijn familie erbij pakt.
Hier groeide Pieter op. Zijn ouders runden op deze plek een gemengd bedrijf. Later nam hij het stokje over en zette het bedrijf voort met varkens. In totaal 2300 vleesvarkens, 350 zeugen en 2000 biggen.
Daarnaast runt het gezin aanvullend een bed and breakfast, openden ze een zichtstal met speciale kijkruimtes en grote ramen. Ze lieten mensen van een zorgboerderij op het erf werken en ze deden mee aan Klassenboeren: het ter plekke opleiden van scholieren. “Je gaat er van alles bij doen om een goed inkomen uit je bedrijf te halen.”
Terwijl buiten het sloopwerk aan de gang is, vertelt hij over de moeilijke keuze die hij samen met z’n vrouw en vier zonen heeft gemaakt. Waar ze eerst niet moesten denken aan stoppen, maakten ze toch de draai naar de Subsidieregeling sanering varkenshouderij (Srv). Afgelopen week werd duidelijk dat 173 Brabantse boeren gebruik maken van deze regeling.
Pieter en Mieke merkten een steeds grotere druk van buitenaf, met een overheid die steeds weer veranderende eisen stelt voor milieu-, natuur- en dierenwelzijn. “Dat betekende voor ons telkens weer investeren om telkens net aan die eisen te voldoen. Voor we de keuze maakten om te stoppen, wilden we de kraamstal nog uitbreiden, maar de bank werkte niet mee. Je merkte aan alles dat het steeds lastiger werd.” Deelname aan de regeling bleek ‘de verstandigste keuze, maar niet mijn eerste keuze’.
Op 15 februari werd het ‘stil en koud rond de deur’. Die dag vertrokken de varkens van het familiebedrijf. “We hebben het laatste varken nog een strik omgedaan. Er nog een momentje van gemaakt”, vertelt Pieter gelaten.
“Ik heb 65 jaar en 8 maanden tussen de varkens gewoond. Ik ben opgegroeid met het geluid van varkens aan de deur. Ik weet: als een varken dit doet, dan moet ik dat doen. Mijn kennis en ervaring zijn nu nutteloos. De warmte, de reuk, de lieve beesten: dat zijn dingen die ik mis.”
Ook zijn zondagen zijn compleet veranderd. Waar het boeren 365 dagen per jaar doorging, hoeft hij nu op zondag niks meer. Hij mist het ritme, de routine. Tijdens een rondgang op het erf zegt hij: “Ik ben blij dat ons vader en moeder dit niet hoeven te zien.”
Nu de stallen verdwijnen, verandert het erf steeds meer in een grote vlakte waar ruimte ontstaat voor iets nieuws. “Ons bedrijf ligt middenin een recreatiegebied tussen Eindhoven, Tilburg en Den Bosch. De B&B loopt goed en de behoefte aan verblijfsruimte groeit. We willen op deze plek een groepsaccommodatie bouwen.” Ook de boerderij wordt gesplitst. Zoon Jan komt dan met zijn gezin in een deel van de boerderij wonen. Voordat deze volgende stappen gezet kunnen worden, moet het bedrijf volledig opgeruimd zijn.
Wat had hij anders gedaan, nu hij terugkijkt op zijn carrière als boer? “Achteraf gezien had ik hier twintig jaar geleden 5000 zeugen moeten houden en niet moeten denken dat het goed genoeg was. Als je in de huidige tijd wilt boeren, moet het met groot geweld, grote aantallen en nergens naar kijken. Dan doe je het bedrijfsmatig het beste. Als ik dat toen had gewild, was ik nu nog boer geweest. Maar dat is achteraf makkelijk praten.”
Onderhoud D436 hulp gevraagd
22-06-2021 - 1 reacties
Ik gebruik een Mc-Cormick D436 voor het maaien en weidesleep.
Ben zelf helaas niet zo thuis in de mechaniek van de tractor en zou graag in contact willen komen met iemand die verstand heeft van deze tractor en mij het een en ander uit zou willen leggen m.b.t onderhoud e.d.
Omgeving Borger
"Telers hebben behoefte aan gerichtere handhaving lozingen"
17-06-2021 - 0 reacties “Telers hebben behoefte aan een gerichtere handhaving op lozingen op het oppervlaktewater, door handhavers met voldoende kennis van zaken. Ondernemers die het goed doen, moeten kunnen vertrouwen op een handhaving die de minder presterende bedrijven eruit kan pikken. Dat gebeurt nu te weinig en het is…
Vermilion gaat 100 boringen doen met dynamiet in het grondwaterbeschermingsgebied Oudega. Lees hier waarom
17-06-2021 - 0 reacties Vermilion wil weten of er aardgas zit in het grondwaterbeschermingsgebied Oudega (DFM). Om tot zes kilometer diepte te kunnen meten, komen er in het gebied zo’n honderd boorgaten waarin dynamiet tot ontploffing wordt gebracht. Door de trillingen levert dit kennis op over de aardlagen, de aanwezigheid van aardgas en de mogelijkheid tot geothermie. Als vermoed wordt dat er echt aardgas in de grond zit, zijn er ook nog proefboringen nodig.
Hoeveel hectare glas telt Nederlandse tuinbouw nu echt?
01-06-2021 - 0 reacties Eerder dit jaar presenteerde Wageningen Economic Research (WEcR) de actuele areaalcijfers van de Nederlandse tuinbouw onder glas. Sinds jaar en dag wordt het totaalcijfer van ongeveer 10.000 ha in de sector als standaard genoemd. Kijkend naar de uitgangspunten voor Kennis in je Kas en Glastuinbouw…
Paardenhouders wapenen zich tegen wolf: maatregelen hard nodig
22-05-2021 - 0 reacties
De wolf heeft een nieuw prooi op het oog: het paard. Dat blijkt uit de zorgen die leden van de Landelijke Tuinbouw Organisatie (LTO) hebben geuit in een enquête. De opmars van het roofdier bezorgt ook de belangenorganisatie zelf hoofdbrekens, omdat er geen beleid is om paardenhouders te beschermen.
Bij gebrek aan maatregelen kiest een aantal mensen uit deze sector ervoor om camera’s te plaatsen en een geweer aan te schaffen. Veel paardenhouders vinden dat de wolf niet thuishoort in ons land.
De LTO vroeg zijn leden onlangs vragen te beantwoorden over de wolf. Ongeveer vijfhonderd land- en tuinbouwers uit het hele land, waarvan 13 procent uit Brabant, namen de moeite te reageren. Iets minder dan de helft van de deelnemers weet dat er ooit minstens één wolf is gesignaleerd in het gebied van hun paardenhouderij. De afgelopen jaren zijn al tientallen schapen door wolven te grazen genomen.
Al paarden gedood en verwondEen tiende van de paardenhouders die meededen aan het onderzoek, heeft daadwerkelijk problemen ondervonden. Zo zijn er al dieren gewond of zelfs doodgebeten. Verder moeten dieren binnen gehouden worden om erger te voorkomen wat onder meer tot extra kosten leidt. Voor de dieren is dit evenmin prettig, omdat ze graag buiten verblijven.
Het oprukken van de wolf (in Brabant vooral in de Peel en de Kempen) leidt ook tot angstgevoelens. Die zijn merkbaar bij zowel paardenhouders als hun dieren. Veel respondenten zijn vooral bang dat paarden uitbreken (en los over de weg gaan lopen) en/of gestrest raken. Ook zijn ze bang voor het welzijn voor jonge dieren wanneer die niet constant onder toezicht staan.
Regelgeving schiet tekortDe paardenhouders zijn ook bezorgd over de veiligheid van andere dieren en kinderen. Ze balen verder van tekortschietende regelgeving. Zolang die onbevredigend is, nemen paardenhouders zelf het heft in handen.
Simpel door de dieren op stal te houden of om wolfwerende omheiningen te plaatsen. Andere maatregelen: paarden ’s nachts binnen houden, de buurt informeren, infraroodcamera’s plaatsen en/of een geweer aanschaffen.
'BIJ12 onbekend en onbemind'Iets meer dan de helft van de ondervraagden weet niet waar ze terechtkunnen om meer informatie te krijgen over preventieve maatregelen of een vermoedelijke aanval van een wolf. Dat kan bij BIJ12, dat provincies adviseert bij maatregelen tegen de wolf. Paardenhouders die er wel ervaring mee hebben opgedaan, beklagen zich erover dat de schade door BIJ12 niet optimaal wordt afgehandeld. Een dierenarts zou sneller en beter werk kunnen verrichten, zo kwam uit de peiling naar voren.
Gedupeerden kunnen overigens ook terecht bij het wolvenmeldpunt van Wolven in Nederland. Uiteraard kan er een beroep worden gedaan op de LTO, die in de uitkomsten van de enquête een teken ziet dat de zorgen in de paardenhouderij over de wolf serieuzer moeten worden genomen.
Test je kennis over de wolf in Brabant in onze WolvenQuiz:
LEES OOK:
Wolf bijt 25 schapen dood op Kalmthoutse heide, vlakbij Brabant
Eindelijk hulp voor schapenhouder Hans: 'Ik heb mijn vakantie al geboekt'
Kennisontwikkeling van boeren in digitale farmer field school
12-05-2021 - 0 reacties In een Digital Farmer Field School kunnen boeren in Sierra Leone, Mongolië en Indonesië via tablets van elkaar leren, krijgen ze toegang tot nieuwe kennis en kunnen ze met hulp van een coach zoeken naar oplossingen voor bijvoorbeeld teelttechnische problemen.
Steeds meer kennis over energie bij agrarisch ondernemers
05-03-2021 - 0 reacties Onder agrarisch ondernemers is de kennis over energie fors toegenomen sinds 2012. 95% van de boeren vindt energiebesparing belangrijk, er is steeds meer kennis over de uitstoot van broeikasgassen en 45% van de ondernemers wekt zelf duurzame energie op, vooral zonne-energie, zo blijkt uit een rapport van CLM.
‘Kennis efficiënter op het boerenerf krijgen’
03-03-2021 - 0 reacties ‘We gaan inzetten op het stimuleren van de vraag naar kennis en om kennis efficiënter op het boerenerf te krijgen.’ Dat zijn enkele van de speerpunten voor Elsbeth Timmerman en Gerard Willems, die vanaf medio januari de rol van Kennismatcher hebben opgepakt voor de melkveehouderij. Lees in dit artikel wat Elsbeth drijft en wat voor kansen ze ziet.
Helpen om een kudde schapen te beschermen tegen de wolf? Vijftig vrijwilligers melden zich aan
18-01-2021 - 0 reacties
Hans van Lieshout, schapenhouder in Sterksel, is bedolven onder de reacties van mensen die hem willen helpen met zijn schapen. Ongeveer vijftig mensen hebben zich aangediend om de kudde onder meer te beschermen tegen de wolf.
“Aanmelden is niet meer nodig”, aldus Van Lieshout. Hij hoopt in april met de eerste groep vrijwilligers aan de slag te kunnen gaan.
Wie wil helpen?Begin deze maand deed de herder een oproep: wie wil hem van 1 mei tot 1 september helpen zijn schapen 's nachts op te sluiten en de volgende morgen weer los te laten? “Als ik niet iemand vind die dit voor minimaal de helft van de tijd over wil nemen, dan ga ik met de begrazing stoppen”, zo meldde hij op Facebook. De vergoeding? 5 euro en het genot van een natuurrijke omgeving.
Van Lieshouts ‘wanhoopkreet’ was niet aan dovemans oren besteed. Binnen de kortste keren meldden zich al de eerste kandidaten en nu, twee weken later, staat de teller al op vijftig. Genoeg, vindt de schapenhouder, die uiteraard blij is met de respons.
'Mensen met meer tijd'"Het zijn vooral mensen uit Sterksel en omgeving. De meesten hebben niet gezegd hoe oud ze zijn, maar ik ga er vanuit dat het om mensen gaat die er vanwege hun leeftijd uren voor vrij kunnen maken. Die het bovendien leuk vinden om dit te doen of die er ervaring mee hebben. Er waren zelfs reacties bij van mensen met bewakingshonden, maar om in het gebied waar de schapen de hele nacht worden ondergebracht een hond te laten rondlopen, lijkt me niet nodig.”
Van Lieshout begraast met zijn Kempische heideschapen al ongeveer twintig jaar het heideterrein in de Pan. De kwaliteit van de natuur is hierdoor gewaarborgd. Met de veiligheid van de schapen is het anders gesteld. Die moeten ’s nachts in een omheind terrein verblijven om te voorkomen dat de wolf niet opnieuw toeslaat. Vorig najaar werden acht schapen van hem gedood en raakte er één gewond door een wolf.
Vrijwilligers beginnen in aprilVanaf mei moeten de schapen elke dag tegen de schemering worden opgesloten in een zogeheten nachtraster en s’ morgens omstreeks zeven uur er weer los worden gelaten. Hiervoor heeft Van Lieshout dus die steun nodig. In april stuurt hij de eerste ‘hulpjes’ de wei in.
“Ik laat ze dan zien hoe ik met brokken en brood de dieren lok. Zo moeilijk of spannend is het allemaal niet”, aldus de schapenhouder die hoopt dat hij door de grote belangstelling wat vaker op vakantie kan gaan, mits dat weer mogelijk is. “Maar het grootste deel van het werk blijf ik zelf doen.”
Wat weet jij over de wolf? Test je kennis in de quiz!
LEES OOK: Schapenhouder Hans zoekt helpers om zijn kudde te beschermen tegen de wolf
Wat moeten al die eksters bij de schapenwei? Frans Kapteijns geeft antwoord op vragen in Stuifm@il
17-01-2021 - 0 reacties
Boswachter Frans Kapteijns deelt wekelijks zijn kennis van de natuur op de radio. Luisteraars kunnen vragen insturen via stuifmail@omroepbrabant.nl. Dit keer besteedt hij aandacht aan het waarom van een spreeuwenwolk, geeft hij antwoord op de vraag wie hier gewroet heeft en besteedt hij aandacht aan kiezels bij een vetpotje.
Plotseling heel veel eksters in de schapenwei, waarom?Francine Olislagers vraagt zich af waarom er zich zoveel eksters plotseling bij een schapenwei bevinden, terwijl ze dit in de vijftig jaar hiervoor nooit gezien heeft. Dit zijn altijd leuke, maar zeer lastige vragen. In principe kunnen schapen en eksters goed met elkaar opschieten, want de eksters zorgen voor het opeten van allerlei lastige insecten. In schapenweilanden waar de schapen dag en nacht verblijven, laten die schapen ook veel mest achter. Die mest trekt allerlei insecten en andere geleedpotigen aan en daar zijn de eksters dol op. Waarom ze daar nooit eerder waren, ligt misschien aan het feit dat andere voedselbronnen leeg waren. Ben benieuwd of ze daar vanaf nu elk jaar komen.
Hoe ontstaat een spreeuwenwolk en waarom?Een veelgestelde vraag is hoe spreeuwenwolken ontstaan? Nou, vermoedelijk omdat samen zijn veiliger is dan alleen. Het is voor roofvogels, zoals de sperwer, moeilijker om een spreeuw te pakken uit zo’n dwarrelende massa dan eentje die alleen is.. Door in zo’n grote wolk rond te vliegen, wijzen de spreeuwen vermoedelijk ook soortgenoten de weg. Tevens kunnen de kunnen spreeuwen elkaar zo ’s ochtends weer volgen naar goede voedselplekken.
Wat ik zo ongelofelijk knap vind, is dat miljoenen spreeuwen - er zijn zelfs vanaf de herfst meer spreeuwen in ons land dan mensen - elkaar in zo'n wolk niet raken. Dit is wetenschappelijk onderzocht door professor Charlotte Hemelrijk (RUG). Ze heeft aangetoond, 'dat spreeuwen allemaal even snel vliegen (zo’n 36 kilometer per uur), want remmen of versnellen kost teveel energie. "Dat maakt samen vliegen al makkelijker, want bots maar eens met iemand die precies even hard gaat. Dat kan alleen als je de bocht om gaat.”
Verder heeft zij uitgezocht hoe de verschillende vormen van spreeuwenwolken ontstaan, namelijk doordat de samenvliegende spreeuwen bochten maken boven een slaapplaats
. Dat ze allemaal even snel gaan en niet willen botsten speelt daarbij ook een rol. Iedere vogel houdt zeven buurvogels in de gaten, zodat ze daar niet tegenaan vliegen. "Als een paar spreeuwen van koers veranderen, verspreidt die beweging zich dus door de hele wolk, omdat ze zich allemaal razendsnel aanpassen aan die zeven buren.
"
Wat voor zwam is dit?Op de foto die Ellen de Kok mij stuurde, staat een groenige paddenstoel. Ellen denkt aan een kopergroenzwam. Zelf denk ik vanwege de beetje trechtervormige hoed aan een groene anijstrechterzwam. Deze soort vind je vaak tussen de bladeren van loofbomen, vooral bij beuken- en eikenbomen. In Brabant kun je deze groene anijstrechterzwam dan ook veel tegenkomen. Ze groeien vooral op zand- en leemgronden. De hoed van deze paddenstoel verkleurt snel van groen tot geelgrauw, maar de anijsgeur blijft goed aanwezig. De groene anijstrechterzwam is goed eetbaar, maar de soort die er erg op lijkt, de kopergroenzwam, is erg giftig.
Van welk dier zijn deze wroetsporen in de achtertuin?Op de foto die Toos Opsteegh mij stuurde, zie je heel duidelijk dat er in de aarde gewroet is naar voedsel. Volgens mij gaat het hier om het werk van dassen. Dat ,maak ik op uit de puntige putjes. Dit kan ook kloppen, want ik weet dat zich daar dassen in de buurt bevinden. Helaas zag op de site van de politie het bericht dat 'bij het kappen van bomen bij een houtwal in Langenboom is geen rekening gehouden met de aanwezige dassenburcht. Deze werkzaamheden, in de kraamperiode van de das, hebben op zijn minst geleid tot aanzienlijke verontrusting'. Misschien zijn dit wel die dassen, die verstoord waren, die op zoek waren naar een andere plek. Onderweg zoeken ze dan ook naar voedsel.
Wat lag er in maart op het bospad van de Malpie Valkenswaard?Op de enigszins wazige foto van Erik Wienholts hierboven meen ik sterrenschot te zien. Je zie namelijk een doorzichtige geleiachtige substantie. De naam sterrenschot stamt al uit de zeventiende eeuw, omdat mensen toen dachten dat het hier echt ging om reststoffen van sterren. In werkelijkheid is sterrenschot braaksel van reigers, bunzingen enzovoorts. Die dieren hebben dan bijvoorbeeld vrouwelijke kikkers of padden gegeten. In de buik van die amfibieën zaten dan eitjes die omkapseld waren met gelei. In de buik van die kikkers en padden was dit gelei compact, maar in de buik van de roofdieren zet dit enorm uit en dan braken ze die grote klompen uit. Soms zie je in dat sterrenschot ook nog zwarte puntjes zitten, dat zijn dan die eitjes.
De Neterselse Heide in Winterse sferen Begin dit jaar maakte Jozef van der Heijden bovenstaand filmpje op de Neterselse Heide. Bij het ontwaken van die dag, zaterdag 2 januari, was het landschap wit. Het had 's nachts 4 graden gevroren. Omdat de luchtvochtigheid 's nachts nog erg hoog was, werden we die ochtend getrakteerd op een echt winters landschap, vooral omdat de zon zo fel op de ontstane rijp scheen.
Wat doen die kiezels bij het op de grond liggend vetpotje?Op de foto die Eleonore Nelissen mij stuurde, zie je in het gras een potje waar vet in gezeten heeft. Voor dit potje liggen kiezelstenen. Eleonore vraagt zich af hoe dit kan. Ze geeft aan dat ze de potjes met vet op de grond zet om ervoor te zorgen, dat ze helemaal leeggegeten worden. Welnu, er zijn vogels die gereedschappen gebruiken om bij het voedsel te komen. Kraaien, kauwen en koolmezen zijn hiervan mooie voorbeelden. Maar dat lijkt me stug hier. Eerder denk ik dat deze kiezels onderdeel waren bij het verwerken van het voedsel. Je ziet namelijk bij geen enkele vogel tanden of kiezen. Mensen vragen zich dan weleens af hoe de vogels dan hun voedsel verwerken. Heel simpel: met de maag. Die maag heet spiermaag. In deze spiermaag zitten door de vogels ingeslikte steentjes. De maag en de steentjes zorgen voor het 'kauwen' van het voedsel. Na deze bewerking gaat het voedsel naar een tweede maag, de kliermaag. Daar wordt het voedsel dan verder verwerkt. Regelmatig verversen vogels deze steentjes, die dan uit de vogel komen door te braken. Grotere vogels, zoals kippen en fazanten gebruiken grotere steentjes dan kleine vogels. Mogelijk braakten zij deze kiezels uit.
Overnachten vogels in nestkasten?Lena Daalmans vindt regelmatig poepjes in een nestkastje bij haar thuis. Ze vraagt of dit komt door een overnachtend koolmeesje. Waarschijnlijk slapen er meerdere koolmezen in haar nestkastje, want dat is lekker warm. Na de zomer krijgen de vogels hun winterpak. Dit verenpak is extra dik en daar zitten dan extra donsveren onder. De dikkere veren aan de buitenkant zijn vettig en hierdoor wordt de kou en de regen geweerd. De binnenste donsveren zorgen voor extra isolatie. Wanneer het nu zeer guur weer wordt, zoeken ze zoveel mogelijk beschutting. Dikwijls met elkaar. Dit kan in mooie dichte hagen, dichte struiken, in holen, onder daken, maar ook dus in nestkasten. Krantenpapier hierin leggen helpt bij het opruimen van de poepjes. het is goed om het nestkastje schoon te maken.
Natuurtip
FLORON en Tuintelling.nl vroegen plantenliefhebbers om tussen Eerste Kerstdag en 3 januari een uur te gaan wandelen of in de tuin te kijken naar bloeiende planten. Het was de vijfde keer dat deze Eindejaars Plantenjacht werd georganiseerd. In totaal zijn 537 wilde of verwilderde plantensoorten bloeiend waargenomen. Dit komt neer op twintig procent van de Nederlandse flora. In de top drie prijken het madeliefje (869 keer geteld), straatgras (839), en vogelmuur (808). Het herderstasje en het duizendblad deden het bijzonder goed in vergelijking met eerdere jaren.
De top tien van bloeiende planten
:
1. Madeliefje 869
2. Straatgras 839
3. Vogelmuur 808
4. Klein kruiskruid 807
5. Herderstasje 792
6. Paarse dovenetel 712
7. Duizendblad 670
8. Paardenbloem 662
9. Kropaar 524
10. Gewone melkdistel 492
Meer lezen? Op Plantenjacht vind je het rapport met alle resultaten. Een tweede telling komt er trouwens aan, de Nationale tuinvogeltelling. Doe mee en meld je aan
. Tel op vrijdag 29, zaterdag 30 of zondag 31 januari een keer een halfuur de vogels in \je tuin of op jouw balkon.
Sjaak maakt kennis met leden LTO Nederland
14-01-2021 - 0 reacties
Op 12 januari maakte Sjaak van der Tak als nieuwe voorzitter van LTO Nederland digitaal kennis met de leden. Wie nieuwsgierig is of vanuit de glastuinbouw al een beetje heimwee heeft naar Sjaak, kan de uitzending van ruim een uur terugkijken.
"Vraag naar tuinbouwoplossingen verandert"
12-01-2021 - 0 reacties Investeren, experimenteren en samenwerken in de veranderende markt van tuinbouwoplossingen. Hoe speel je met kennis en technologie in op de toenemende vraag naar complete teeltsystemen en draag je bij aan efficiënte sier-, voedsel-, en kruidenteelt. Roeland van Dijk, Codema's logistiek specialist, staat…
Schapenhouder Hans zoekt helpers om zijn kudde te beschermen tegen de wolf
07-01-2021 - 0 reacties
Hans van Lieshout, die al een jaar of twintig zijn schapen laat grazen op de hei bij Sterksel, heeft extra handjes nodig voor zijn kudde. Onder meer om ze te beschermen tegen de wolf. De schapenhouder kan gerust zijn: binnen de kortste keren hebben zich al vijf mannen en een vrouw gemeld.
Vanaf mei hoopt hij zijn Kempische heideschapen met een gerust hart over te laten aan een aantal van hen. Of aan andere kandidaten die zich de komende weken nog mogen melden.
Sinds eind november heeft de wolf geen slachting meer aangericht onder Van Lieshouts kudde. Eerder werden acht schapen van hem gedood en raakte er één gewond door een wolf. Ondertussen blijft het gevaar op de loer liggen en moeten de schapen aan het eind van de dag naar een omheind nachtverblijf worden geleid om ze er de volgende ochtend weer uit te halen.
Juist hiervoor wil Van Lieshout graag een beroep op vrijwilligers doen. Hij is de jongste niet meer (bijna 68) en wie weet kan hij er eens met de camper op uit trekken terwijl zij zich over de kudde ontfermen. En dat is nodig, want Staatsbosbeheer is maar wat blij met deze dieren. Hun begrazing is goed voor de kwaliteit van de heide.
Het is hem én Staatsbosheer een lief ding waard wanneer de begrazing nog jaren kan doorgaan. Behalve dankbaarheid krijgen vrijwilligers een kleine vergoeding. Voor het geld moet je het overigens niet willen doen, zegt de schapenhouder.
“Ik ga ervan uit dat mensen die zich melden natuurliefhebbers zijn. Dat het mensen zijn die het willen combineren met een wandeling of met het uitlaten van de hond. Ik heb al eens hulp gehad van een man van 83 die mijn schapen elke morgen losliet, totdat hij om gezondheidsredenen moest stoppen.”
Van Lieshout plaatste zijn oproep nog geen twee weken geleden. Dat er zich nu al zes mensen hebben gemeld, had hij niet verwacht. “Er zit bijvoorbeeld een Eindhovenaar bij met een bordercollie. Dit is een hondenras dat wordt ingezet bij het schapendrijven en daar heeft die man ook verstand van. Maar ik wacht nog even af of er meer mensen zich melden.“
Ze moeten er ook niet voor terugdeinzen om vroeg op te staan. Tegen een uur of zeven worden de schapen uit hun nachtverblijf gehaald. Later op de avond moeten ze de dieren terug naar hun nachtverblijf lokken.
Uiteraard wil Van Lieshout van tevoren laten zien en horen hoe hij met zijn kudde communiceert. “En daarna hoop ik een groepsapp aan te kunnen maken met de mensen die me gaan helpen. Ze hoeven immers niet elke dag klaar te staan, maar op deze manier kun je wel afspraken met elkaar maken.”
Wil je Hans van Lieshout uit de brand helpen, stuur je reactie dan naar lieshout.hans@gmail.com.
Wat weet jij over de wolf? Test je kennis in de quiz!
LEES OOK: Wolf doodde nog eens 22 schapen, blijkt uit DNA-onderzoek
Wolf doodde nog eens 22 schapen, blijkt uit DNA-onderzoek
05-01-2021 - 0 reacties
De zeven schapen die eind november vorig jaar dood zijn gevonden in Rosmalen, zijn het slachtoffer geworden van een wolf. Dit is vastgesteld aan de hand van DNA-onderzoek.
In dezelfde periode zijn verspreid over Oost-Brabant nog eens vijftien schapen door een wolf doodgebeten. Het wolvenmeldpunt van BIJ12 heeft dit bekendgemaakt. Deze organisatie onderzoekt de faunaschade voor alle provincies in ons land.
In de keel gebetenVoor Joan van Mook komt de bevestiging niet als een verrassing. De schapenhouder uit Rosmalen wist niet wat hij zag toen hij eind november zijn vaste ronde maakte langs zijn schapenkuddes in de omgeving van Rosmalen. Vijf van zijn dieren bleken te zijn doodgebeten en 13 waren gewond. Van Mook wist zeker dat dit het werk van een wolf moest zijn. Alle aangevallen dieren waren in de keel gebeten. BIJ12 heeft nu vastgesteld dat in totaal 7 schapen in Rosmalen door dit roofdier zijn gedood.
In dezelfde maand heeft de wolf in het noordoosten van de provincie ook hard toegeslagen in Berghem (6), Oss (4) en Empel (2). Verder sloeg de wolf toe in Lierop (2) en Heeze (1).
Ook in december De kans is groot dat de wolf ook in december in Brabant slachtoffers heeft gemaakt. In de laatste maand van 2020 waren er onder meer meldingen uit Heeswijk-Dinther (5), Heeze (3), Lierop (2), Waalre (1) en Lithoijen (1). Van alle gedode schapen is DNA afgenomen. Uit een analyse moet blijken of ze door een wolf aan hun eind zijn gekomen.
Hobbyschapenhouder Henk Tiellemans weet het zeker hoewel bij zijn in Lithoijen gevonden schaap de nek niet was doorgebeten, wat bij een wolvenaanval in de regel wel het geval is. Zijn schaap miste zijn kop en een voorpoot. In Nieuwe Oogst stelt Tiellemans dat dit door een wolf moet komen. “Hoeveel dieren moeten we nog offeren voor deze ene wolf?”, vraagt de schapenhouder zich af.
Wat weet jij over de wolf? Test je kennis in de quiz!
LEES OOK:Wolven lieten zich zien in 2020: leuk voor natuurliefhebbers, maar een drama voor schapenboeren
Wolf slaat opnieuw toe: 5 schapen doodgebeten in Heeswijk-Dinther
Opnieuw kudde schapen aangevallen in weiland: 5 schapen doodgebeten en 13 gewond
